'SBC' là cụm từ miệt vườn gọi 'săn bắt chuột'. Mùa này, xuống miền Tây 'SBC' vui phải biết!

Bủa lưới chất chà săn bắt chuột

Nước đã lé đé mặt ruộng, chiếc vỏ lãi gắn máy 10 ngược nước lạch bạch cắm mũi vô kinh Đường Ranh – nơi giáp đồng ngút ngàn giữa hai huyện Tam Nông và Thanh Bình, vùng rốn Đồng Tháp Mười. Hôm nay chúng tôi theo anh em nhà Ba Mộng đi làm “SBC”. Đó là cách nói vui của mấy anh nông dân vùng Đồng Tháp mỗi khi nước lũ bắt đầu về, bà con kéo nhau ra đồng đi săn bắt chuột

Chuyện săn bắt chuột ở Đồng Tháp Mười diễn ra hầu như quanh năm, nhưng xôm tụ nhất lại là mùa nước nổi. “Nước lên là chuột lên”. Bắt chuột được xem là một nghề khá công phu với nhiều chiêu thức. Nhưng nói chung có bốn cách săn bắt phổ biến là chất chà, đào hang, dí cù và bẫy rập. Thanh niên lực điền thường thích cách dí cù, bởi nó hoành tráng, đông vui và rất… khói lửa. Khi phát hiện gò đất có hang chuột, trai tráng tràn lên giăng lưới, đăng tre, chỉ chừa một lối thoát ra bên ngoài để sẵn chiếc rọ. Lực lượng “hoả công” sẽ dùng rơm xông khói cho chuột chui ra hoặc rầm rộ hơn là cả một bầy chó săn được tung vào “trận địa” để càn quét, chuột chỉ còn cách chui đầu vào rọ. Bẫy rập thầm lặng và nhàn hạ hơn, dùng bẫy sắt, bẫy tre mà nương theo lối chuột đi – về, cứ tối đặt, sáng ra “thăm” gỡ bẫy, còn đào hang lại cần đàn chó tinh khôn, cứ lang thang đồng này qua đồng khác mà tìm hang, cứ thế mà đào… Hôm nay chúng tôi đi “SBC” theo kiểu chất chà. Trên đường đi chạm mặt tới bốn toán “SBC”, mặt ai cũng thất thểu: “Quần nát từ sáng tới giờ mà chưa được con nào mấy ông ơi, dìa nhậu thôi” – một tay “SBC” than thở. Nhưng Ba Mộng vẫn nhếch mép cười khinh khỉnh. Trước đó một tuần, bốn anh em nhà Ba Mộng đã cất công chất đám chà trên một gò đất giữa đồng. Ba Mộng cho biết: chất chà là cách bắt chuột quy mô hơn cả, phải tìm gò đất cao giữa đồng vừa gặt xong, sau đó chất đám chà lên, càng rậm rạp chừng nào tốt chừng đó, để khoảng năm bữa, nửa tháng chuột kéo tới làm tổ, xong mình mới tới dỡ chà bắt chuột, có lúc chỉ một đám chà bắt được vài trăm chú chuột là chuyện bình thường…

Chiến lợi phẩm sau trận đánh

Chiếc vỏ lãi chưa cặp mé ruộng đã nghe tiếng reo hò vang trời. Quả thực quân lực của nhà Ba Mộng thật hùng hậu, bốn gã đàn ông lực lưỡng, ba đứa cháu nhanh tay lẹ mắt và đặc biệt là ba chú chó tinh khôn. Lưới vừa quây xong, cả đoàn người ùa vào đám cù, người lớn dỡ chà, trẻ con đào hang, lũ chó được tung vào giữa hiệp hì hục đào đất một cách thiện nghệ. Lũ chuột cống nhum không dễ bắt nạt, bên dưới chúng cũng thi nhau đào xuống sâu hơn để tránh cuộc vây bắt. Tư Phương, em trai Ba Mộng kể: “Gặp nơi đất xốp không dễ bắt được cống nhum, chúng đào nhanh kinh khủng, có khi đào qua tận bên kia bờ bao hồi nào không hay”. Nhưng với tài nghệ của anh em nhà Ba Mộng cùng đàn chó tinh khôn, một chiếc đuôi cống nhum ló lên trong hang, con Gấu – chú chó đầu đàn cắn ngay đuôi và kéo lên miệng hang, cu Kha, con trai Ba Mộng chộp ngay và quay mòng mòng xong đập đánh đét con chuột vào đùi rồi mới bỏ vào chuồng kẽm. Chúng tôi hỏi vì sao phải quay con chuột như thế. Cu Kha cười lém: “Dạ để cho nó chóng mặt không cắn vô tay con, cha con dạy như thế”.

Đàn chó cũng “rành nghề” không kém, rút được đuôi chú chuột nào lên là chúng cắn nhẹ cần cổ cho chuột bất tỉnh, để chủ có chuột sống mang bán. Khi mặt trời đứng bóng, các chiến binh “SBC” cũng ngừng tay. Tổng kết trận càn quét có tới hơn 40 chiến binh chuột cơm “bất tỉnh tý sự” bị bắt cho vào chuồng, trong đó có hai con cống nhum bự chảng, dễ cũng tới nửa ký lô. Phe ta cũng có thiệt hại chút đỉnh: hai chú bé Kha, Khang bị chuột cắn vào tay la oai oái. Đoàn quân thu dọn chiến trường mang chiến cụ và tù binh về lán trại giữa đồng liên hoan mừng thắng lợi.

Nếu săn bắt chuột có nhiều cách thì chế biến món ngon về chuột lại càng phong phú hơn: chuột khìa, chuột hon, nướng mọi, bằm xúc bánh tráng, xào lăn… Cả hội chia làm hai nhóm, mấy chú bé lo phần nướng lu, cô Tư Phương lúi húi làm món khìa, cả cánh đồng vừa xong vụ mùa thơm lừng, rượu được rót ra xoay vòng. Ba Mộng đánh ực ly rượu vừa chép miệng: “Vậy là ít đó, mấy mùa trước, mỗi đám chà bắt được tới trăm con là thường…”.

Theo Sài Gòn Tiếp Thị