Chưa cần giảm thuế: Ôtô Trung Quốc sẽ tràn vào Việt Nam?
Thẩm Hồng Thụy

Trong số báo Lao Động ra ngày 23.6 chúng tôi có đặt vấn đề "Thị trường ôtô: Ngăn xe cũ, có chặn được xe mới?" dự báo "sẽ có một "cuộc chiến" mới" giữa ôtô lắp ráp trong nước với ôtô Trung Quốc (TQ) sau khi Hãng Lifan chính thức giới thiệu một số mẫu xe ôtô giá rẻ tại thị trường VN (ảnh). Trên thực tế, "cuộc chiến" này đã xảy ra.

Căng thẳng!
"Tình hình sẽ rất căng" - ông Huỳnh Xuân Phong, GĐ bán hàng của Saigon Ford - phát biểu. Theo ông Phong, lợi thế lớn nhất của ôtô TQ chính là giá. "Đó chính là yếu tố hấp dẫn người tiêu dùng VN" - ông Phong nói.

Dù xe ôtô du lịch của TQ vừa được giới thiệu, nhưng theo quan sát của ông Phong, các cửa hàng bán ôtô TQ đã mọc lên rải rác tại các tỉnh ĐBSCL và miền Đông Nam Bộ trong thời gian qua. Đó là những cửa hàng bán ôtô tải, cùng tải trọng và phân khối nhưng giá chỉ bằng 50%-60% so với các thương hiệu Hyundai hay Isuzu. Những cửa hàng phân phối này chính là hệ thống bán hàng rất lợi hại cho mặt hàng xe ôtô con của TQ từ nay về sau.

Tuy nhiên ông Phong cũng cho rằng, về chất lượng, ôtô TQ chưa đủ sức thuyết phục người tiêu dùng VN. Việc người tiêu dùng chưa quen sử dụng chính là điều bất lợi đối với nhà sản xuất.

Ông Trần Văn Tới - GĐ marketing của Mekong Auto - lo lắng: "Họ có rất nhiều lợi thế, từ giá cả đến mẫu mã-phong phú và thay đổi nhanh. Trên thực tế, người tiêu dùng VN cũng đã quen đồ dùng hàng hoá TQ nên giảm dần rào cản về tâm lý. Trong khi đó ôtô sản xuất trong nước giá còn cao...".

Phải tôn trọng đối thủ
Lâu nay, dư luận tại VN khi đề cập đến hàng hoá TQ đều tỏ ra nghi ngờ về chất lượng. Cách nghĩ này thay đổi rất chậm có thể sẽ dẫn đến thảm hoạ đối với hàng hoá trong nước.

Ông Tới cho biết: "Công nghiệp ôtô TQ hiện đã gây lo lắng cho cả Mỹ và Châu Âu. Công nghệ của họ cũng đã và đang được chuyển giao từ các nước này".

TQ đã mua lại hãng sản xuất ôtô Rover nổi tiếng của Anh, XK ôtô sang nhiều nước trên thế giới và họ đã cho ra lò những sản phẩm có công nghệ không thua kém mấy so với những nước có ngành công nghiệp ôtô hùng mạnh trên thế giới.

Các nhà sản xuất lắp ráp ôtô trong nước đều hiểu được tiềm lực mạnh mẽ và những lợi thế lớn lao của ngành công nghiệp ôtô TQ và trước mắt họ chính là sự đe doạ lớn nhất đối với sản phẩm trong nước. Song những Cty làm đại lý phân phối lại có những lý giải khác.

Ông Phong cho rằng: "Xe ôtô TQ muốn len vào được những thị trường lớn như TPHCM không dễ, phải là hàng hoá của những tập đoàn hùng mạnh như tập đoàn ôtô Thượng Hải thì mới có cơ may".

Nhưng dù sao đối với các nhà phân phối, dù lo lắng nhưng họ vẫn có thể xây dựng phương án chuyển sang phân phối xe ôtô TQ. Một lợi thế nữa là, xe của các tập đoàn lớn của TQ có chất lượng cao nhưng giá vẫn rẻ, vì nhờ vào việc sản xuất với số lượng lớn giúp giảm giá thành. Ông Tới nói: "Ôtô TQ là một thế lực cạnh tranh đáng lo, không thể xem nhẹ".

Đối phó ra sao?
Theo lời ông Tới, các thành viên của VAMA hẳn nhiên là phải lo tìm cách đối phó. Khả năng trào lưu xe ôtô du lịch TQ sẽ khiến các thành viên trong VAMA phải hạ giá bán, hoặc tăng cường các phương thức bán hàng hấp dẫn hơn.

Ông Tới cho biết, VAMA đang lập kế hoạch tư vấn cho Chính phủ để lập ra các tiêu chuẩn kỹ thuật cần thiết đối với ôtô TQ NK.

"Nhưng những rào cản về kỹ thuật như thế cũng không thể làm quá tay" - ông nhìn nhận. Bởi việc thực hiện hiệp định là cuộc chơi có được có mất, đặc biệt là đối với những nền kinh tế lớn, không thể dùng nhiều "tiểu xảo" để ngăn chặn.

Về tương lai xa, theo ông Tới, nếu cạnh tranh không nổi với xe ôtô TQ có khả năng các đơn vị trong nước sẽ phải thay đổi, biến tướng sang ngành khác, chỉ những nhà lắp ráp thực sự mạnh mới trụ lại được.