Các loại dầu ăn thường được quảng cáo là không có cholesterol.

Nhiều người coi cholesterol là thủ phạm của các bệnh tim mạch mà không biết rằng nếu xét một cách khách quan, công của nó cũng nhiều không thua gì tội. Việc thiếu cholesterol cũng sẽ tai hại không kém so với tăng cholesterol.

Từ nhiều năm nay, cholesterol là lý do khiến hàng trăm triệu bệnh nhân trên khắp năm châu trở thành “khách hàng thân thiết” của thầy thuốc. Nó cũng là nhân tố bảo đảm thu nhập dài hạn và vững chắc cho kỹ nghệ dược phẩm với đủ loại thuốc hạ cholesterol, cho công nghệ thực phẩm với cả chuỗi sản phẩm ăn kiêng. Mọi người chú ý tìm các thực đơn ít cholesteron trong khi họ hiểu biết rất ít về nó.

Cholesterol là sản phẩm không thể tránh trong quy trình biến dưỡng chất béo, nhưng nó không xuất hiện trực tiếp và tự động từ món ăn dầu mỡ như nhiều người vẫn tưởng. Vì thế, đừng vội tin vào các quảng cáo “sản phẩm không cholesterol”. Cholesterol được gan tổng hợp và lá gan ắt hẳn phải có lý do chính đáng khi làm việc đó. Trên thực tế, nó là thành phần cơ bản để tổng hợp nhiều hoạt chất tối cần thiết cho cơ thể, từ nội tiết tố đến cấu trúc của tế bào thần kinh. Như thế, đừng vội mừng khi thiếu cholesterol vì cơ thể rất cần nó! Thiếu cholesterol cũng sẽ dẫn đến nhiều rối loạn bệnh lý có tầm nguy hại không kém gì tăng cholesterol.

Tăng cholesterol chưa hẳn là bệnh

Việc tăng cholesterol bản thân nó không mang ý nghĩa bệnh lý. Rất nhiều người có lượng cholesterol trong máu cao hơn trị số bình thường nhưng không hề có bệnh tim mạch. Bằng chứng là người Eskimo có lượng cholesterol trong máu cao gấp 4-5 lần trị số bình thường nhưng nhồi máu cơ tim lại là bệnh hầu như vắng bóng ở tộc người này. Ngược lại, rất nhiều nạn nhân của tai biến mạch máu não, thuyên tắc mạch vành... lại có lượng cholesterol trong định mức bình thường. Nhiều công trình nghiên cứu trong khẳng định cholesterol không phải là yếu tố quyết định trong bệnh tim mạch. Nó chỉ trở thành mối nguy cho cơ thể khi hội đủ một số điều kiện đi kèm như tăng triglyceride và LDL.

Bình thường, song song với cholesterol, cơ thể cũng tổng hợp nhiều loại chất béo khác như triglyceride, là chất được sản xuất để ký thác dưới da như “tiền tiết kiệm”, khi cơ thể có nhu cầu cấp bách thì được phân hủy nhằm cung cấp năng lượng. Khi chất này được tích trữ quá nhiều (do chế độ ăn quá nhiều mỡ, hoặc có bệnh ở gan, tuyến giáp, bệnh tiểu đường), nó sẽ quay lại tấn công gan và kéo theo rối loạn biến dưỡng chất béo do phản ứng dây chuyền.

LDL (low density lipid) là loại chất béo vô tích sự, thường "đi rong" theo dòng máu, gặp nơi nào thuận tiện trên thành mạch thì bám chặt vào để gây xơ vữa. Đây mới chính là loại chất béo trực tiếp gây hại (chứ không phải cholesterol!) nhưng lại ít khi bị vạch mặt chỉ tên. Xác suất tai biến mạch máu não tỷ lệ thuận với hàm lượng LDL trong máu. Các nghiên cứu cho thấy, lượng HDL (high density lipid - chất béo có ích) trong cơ thể càng thấp thì triglyceride và LDL càng cao và điều này làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim.

Như vậy, cholesterol không đơn phương gây ra tình trạng chai mạch, cao huyết áp hay tắc mạch máu. Nó chỉ đe dọa cơ thể khi triglyceride, LDL cùng lúc tăng cao và tệ hơn nữa, khi HDL đồng thời giảm thiểu.

(Theo Người Lao Động)