Tập trung gà để tiêu huỷ ở Thổ Nhĩ Kỳ. (Reuters)

Kết quả phân tích mẫu bệnh phẩm từ các nạn nhân cúm gà ở Thổ Nhĩ Kỳ cho thấy, virus H5N1 đã thay đổi gene song vẫn chưa độc tới mức dễ lây từ người sang người.

Đã có hai chủng virus khác nhau trong mẫu bệnh phẩm từ 2 trong số các nạn nhân đầu tiên ở Thổ Nhĩ Kỳ, tiến sĩ Ruben Donis, trưởng nhóm phân tích từ Trung tâm Kiểm soát và phòng bệnh Mỹ (CDC), cho biết. "Một là virus thường thấy trên gia cầm ở Thổ Nhĩ Kỳ trước đó, và một là chủng đột biến của virus này".

Đột biến mới xuất hiện trong một protein tên là hemagglutinin - vũ khí giúp virus cúm tấn công tế bào lành. Nó từng cho phép các virus cúm tấn công phạm vi tế bào lớn hơn thông qua cấu trúc axit sialic. Các nhà khoa học cũng nhận thấy đột biến này mang lại cho virus nhiều khả năng tấn công các tế bào giống như của con người hơn.

Tuy nhiên, "không rõ đột biến này xảy ra khi virus trú ẩn trong cơ thể người hay gia cầm" - tiến sĩ Anthony Fauci, Giám đốc Viện nghiên cứu các bệnh truyền nhiễm và Dị ứng Mỹ phân vân - "Một đột biến tương tự đã được phát hiện vào năm 2003 ở Hong Kong, song nó chưa thực sự giúp virus bứt lên và đạt được khả năng lây nhiễm dễ dàng hơn từ gia cầm sang người hoặc từ người sang người".

Trong khi đó, tiến sĩ Guenael Rodier, trưởng nhóm đặc nhiệm của WHO ở Thổ Nhĩ Kỳ, khẳng định, không có bằng chứng cho thấy virus H5N1 đã thay đổi cả về phạm vi tấn công và độc lực.

Cho tới nay, H5N1 đã làm 3 trẻ em ở Thổ Nhĩ Kỳ tử vong và gieo bệnh cho ít nhất 18 người. Giới nghiên cứu vẫn tiếp tục thận trọng theo dõi cách thức và thời điểm virus biến đổi.

Tuần này, Viện nghiên cứu Scripps (Mỹ) tuyên bố đã phát triển thành công một bộ test nhanh gọi là glycan array, có khả năng báo động khi nào virus thay đổi. Tiến sĩ Rodier cho rằng đây là "lần đầu tiên trong lịch sử loài người, chúng ta có được một công cụ để theo dõi sự tiến hóa virus. Trong các đại dịch trước đây, con người thường bị động".

Hiện nay, virus H5N1 vẫn là chủng huỷ diệt đối với gia cầm. Song con người không thể mất cảnh giác vì tất cả virus cúm đều đột biến và tiến hóa rất dễ dàng. Chúng sẵn sàng biến đổi thành chủng cực độc, lan rộng toàn thế giới trong thời gian ngắn và đe dọa tính mạng của hàng chục triệu người.

Mỹ Linh (theo Reuters, AFP)