Trong khi nhiều người dân Hà Nội đang hồ hởi với sản phẩm xăng Ethanol E5, loại nhiên liệu sạch bảo vệ môi trường được bán thí điểm thì Bộ Công Thương đột ngột ra văn bản đình chỉ bán loại xăng này trên thị trường. Chỉ trong vòng 1 tuần, chuyện cho bán rồi lại đình chỉ của Bộ Công Thương đã khiến nhiều người tiêu dùng thấy khó hiểu, gây tâm lý hoang mang, lo ngại.

>> Đình chỉ việc bán xăng pha ethanol trên thị trường
>> Băn khoăn chất lượng xăng pha cồn
>> Từ 10h sáng nay chính thức bán xăng E5 tại Hà Nội
>> Xăng pha cồn xuất hiện trên thị trường: Vui nhiều, lo cũng lắm

Đốt cháy giai đoạn

Được biết, một trong những căn cứ để Công ty CP Hóa dầu và nhiên liệu sinh học dầu khí (PVB) kinh doanh thí điểm xăng Ethanol E5 là Văn bản số 6934/BCT-KHCN do ông Nguyễn Phú Cường - Phó Vụ trưởng Vụ KH&CN, Bộ Công Thương thừa lệnh Bộ trưởng ký thay, ngày 7-8-2008.

Theo đó, Bộ Công Thương có ý kiến “đồng ý với chủ trương triển khai dự án pha chế, chạy thử và triển khai kinh doanh thí điểm xăng Ethanol E5... do PVB đề xuất. Thời gian thực hiện dự án đến hết tháng 3-2009”.

Trong khi đó, lý giải nguyên nhân đình chỉ, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Cẩm Tú nhấn mạnh, do Việt Nam chưa có quy chuẩn kỹ thuật quốc gia cho loại xăng này, PVB cần thêm thời gian đánh giá tác động với các động cơ xe, chứng minh sự an toàn trước khi bán ra thị trường. Sau 2 ngày bị đình chỉ, rất nhiều người tiêu dùng hiểu rằng, xăng Ethanol E5 của PVB được cho bán khi chưa phù hợp quy chuẩn?

Về điều này, ông Nguyễn Phú Cường đã khẳng định: “Tôi ký văn bản trên là đồng ý về mặt chủ trương thực hiện dự án. Lỗi của công ty PVB là đã “đốt cháy giai đoạn”.

Theo bản dự án về xăng Ethanol E5 và cam kết các bước thực hiện của PVB gửi Bộ, điểm mấu chốt là bước kinh doanh thí điểm chỉ triển khai sau khi đã đi qua bước chạy xăng thử nghiệm ở xe taxi và xe vận tải. ở đây, mới là đang thử nghiệm nhưng công ty đã thực hiện song song cả bước bán thí điểm, như vậy là bán không đúng đối tượng. Bộ “tuýt còi” là vì điều đó”.

Trước phân tích trên, ông Lê Thanh Thái - Trưởng phòng Kinh doanh, Công ty PVB đã thừa nhận lỗi sai này và bày tỏ, chính vì biết là sai, nên sau khi nghe thông tin trên báo đài về việc đình chỉ, chúng tôi đã tự giác ngừng bán xăng Ethanol E5 cho người tiêu dùng.

Đến tận bây giờ, PVB vẫn chưa nhận được văn bản Quyết định đình chỉ của Bộ. Những ai đã mua xăng và có thẻ khuyến mại có thể đổi thành tiền ở tại cây xăng 27 Thái Thịnh và 148 Hoàng Quốc Việt. Công ty sẽ làm văn bản gửi Sở Công Thương thông báo về sự thay đổi, hạn chế của chương trình khuyến mại này.

Có cần thiết phải xây dựng quy chuẩn?

Như vậy, vấn đề còn lại là chuyện quy chuẩn kỹ thuật cho xăng Ethanol E5 đến nay vẫn chưa có. Lý do này tương tự với kiến nghị của Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam đề nghị, Việt Nam cần có quy chuẩn kỹ thuật trước khi lưu hành ra thị trường loại nhiên liệu mới.

Thế nhưng, nhiều đơn vị đang có dự án sản xuất xăng sinh học không đồng tình với quan điểm này. Ông Lưu Quang Thái - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đồng Xanh, chủ Nhà máy cồn Ethanol Đại Tân, Đại Lộc, Quảng Nam đã cho biết, trên thế giới, không một nước nào ra quy chuẩn cho xăng pha cồn cả.

Theo thông lệ, các nước chỉ ra tiêu chuẩn kỹ thuật cho xăng và tiêu chuẩn kỹ thuật cho cồn nhiên liệu Ethanol. Còn tỷ lệ pha trộn là bao nhiêu thì do Chính phủ mỗi nước quy định trong luật. Tại Việt Nam, 2 bộ tiêu chuẩn này đều đã đầy đủ.

Được biết, Nghị định 55/NĐ-CP của Chính phủ quy định về kinh doanh xăng dầu chỉ nhắc tới việc tuân thủ theo tiêu chuẩn Việt Nam hiện hành. Quyết định 177/2007/QĐ-TTg do Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải ký phê duyệt Đề án phát triển nhiên liệu sinh học giai đoạn đến năm 2015 còn khuyến khích các doanh nghiệp viện dẫn tiêu chuẩn của các nước G7, nếu chưa có tiêu chuẩn của Việt Nam.

Ông Ngô Quý Việt - Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng Việt Nam cho rằng: “Đây là sản phẩm ảnh hưởng tới động cơ, trước khi ra thị trường, phải thử nghiệm đầy đủ. Tổng cục đang tham khảo kinh nghiệm các nước, sau đó, sẽ thống nhất có cần thiết phải ban hành quy chuẩn cho xăng dầu sinh học hay không?”.

Sử dụng xăng sinh học là xu hướng cần được ủng hộ. Qua đây, không ít người tiêu dùng đã đặt dấu hỏi, tại sao kế hoạch kinh doanh thí điểm được họp báo, treo băng zôn công khai như vậy, lại không bị “stop” ngay từ ngày đầu, mà phải chờ 5 ngày sau, khi 20.000 lít xăng đã đến người tiêu dùng, Bộ mới “xử phạt”? Phía công ty biết rất rõ trình tự phải tuân theo trước khi đưa sản phẩm ra thị trường, nhưng lại cố tình vi phạm.

Việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân, thay đổi thói quen tiêu dùng, hướng tới sản phẩm bảo vệ môi trường luôn cần một chiến dịch tuyên truyền tốt. Nhưng với cách điều hành không thống nhất, người tiêu dùng Hà Nội lại thêm một lần nữa phải băn khoăn, lo ngại không đáng có.

Theo Băng Dương