"Vợ chồng tôi đã ngoài 60 tuổi. Mặc dù tôi vẫn còn nhu cầu về tình dục nhưng bà ấy lại rất hờ hững... Tôi rất băn khoăn nhưng không dám thổ lộ cùng ai vì vấn đề quá tế nhị. Xin bác sĩ cho lời khuyên".

Trả lời:

Đời sống tình dục của người cao tuổi chịu ảnh hưởng của những yếu tố sau:

- Sự thay đổi về thể chất, sức khỏe: Ngoại hình giảm đi sự hấp dẫn, nhiều bệnh đặc trưng của tuổi tác xuất hiện như: bệnh tim mạch, tiểu đường, viêm khớp, u tuyến tiền liệt... Đặc biệt, người phụ nữ còn chịu gánh nặng của tuổi tác nặng nề hơn do sinh đẻ, những khó chịu của tuổi mãn kinh, các bệnh thường gặp như loãng xương, ung thư cổ tử cung, ung thư vú...

- Sự thay đổi về tình dục: Khả năng cũng như đáp ứng tình dục cũng thay đổi theo tuổi tác ở cả nam lẫn nữ; có xu hướng ít thúc bách hơn. Những bệnh mạn tính và tình trạng sức khỏe suy giảm chắc chắn đã làm giảm bớt hoạt động tình dục. Tuy nhiên, nguyên nhân suy giảm hoạt động tình dục ở người cao tuổi là do ảnh hưởng của nền văn hóa xã hội nhiều hơn là do những biến đổi sinh học.

- Sự hẫng hụt do mất người bạn đời: Đây là một trong những biến cố quan trọng nhất trong đời sống của người có tuổi. Sau tuổi 60, số góa vợ góa chồng tăng lên nhiều gây ra những biến động tâm lý nặng nề, ảnh hưởng đến sức khỏe tình dục ở lứa tuổi này.

Với phụ nữ, cường độ và thời gian của những đáp ứng tình dục giảm dần do nồng độ hoóc môn giảm, gây ra những thay đổi về giải phẫu ở cơ quan sinh dục và vú (giảm độ nhờn âm đạo, kích thước âm vật nhỏ đi, niêm mạc âm đạo teo...). Để duy trì đời sống hòa hợp ở người có tuổi, người bạn tình cần có hiểu biết về văn hóa ứng xử (biết quan tâm), hiểu biết về tình dục và có một sức khỏe phù hợp với tuổi tác.

Với nam giới, một nguyên nhân thường gặp gây giảm sút ham muốn tình dục là cuộc sống vợ chồng đơn điệu, nhàm chán, ngoài ra còn có những yếu tố kinh tế xã hội khác như mải mê làm ăn, theo đuổi sự nghiệp, mỏi mệt về tinh thần và thể chất.

Những thay đổi sinh lý về đáp ứng tình dục ở nam giới cũng tương ứng như nữ chậm cương cứng hoặc cương cứng không hoàn toàn, hiện tượng xuất tiết ở đầu dương vật trước lúc xuất tinh giảm hoặc không còn, giai đoạn bình nguyên (không kích thích nhiều) kéo dài hơn do đó khả năng kiểm soát được nhu cầu xuất tinh tốt hơn người trẻ... và có thể không xuất tinh trong vài lần giao hợp.

Một đặc thù khác về tình dục ở người có tuổi là không thể coi nhẹ đời sống tình cảm. Những cử chỉ yêu đương, âu yếm, chiều chuộng nhau vừa cần thiết, vừa có giá trị cho sự an sinh của họ. Nhu cầu tình cảm có thể được thỏa mãn hoàn toàn mà không nhất thiết phải có hành động tình dục theo nghĩa hẹp là giao hợp.

BS Đào Xuân Dũng, Sức Khỏe & Đời Sống