Nha Trang đang có nghề dịch vụ làm ăn có lãi là chứa đào mà mọi người quen gọi là các lò đào. Có hơn 20 lò như thế nằm rải rác trên các đường lớn nhỏ, mỗi lò từ 10 - 30 cô. N. từ một tỉnh miền Nam tới Nha Trang đang là đào của lò L. Nơi này có gần 30 cô gái khá xinh được các chủ quán karaoke gọi nhiều nhất. N phải thuê một căn phòng ở nơi khác với 4 cô cùng quê giá 500.000 đồng/tháng.

Luật của lò thành văn bản: ''11h sáng có mặt, không được tắt điện thoại di động, 11h30 tối mới được về dù không có khách''. Mỗi lần đi hát đào phải nộp cho lò 10.000 đồng dù có đi xe của lò chở hay không. Đi uống cà phê cũng nộp tiền ''bàn''. Trong lò có một số ''đi khách '' thì mỗi lần phải nộp 20.000 đồng. Lò nấu cơm giá 10.000 đồng/ngày. Ngày nào không ăn cơm cũng bị lấy tiền. Ngoài các khoản trên, đào còn phải đóng những thứ tiền khác như tiền xe chở về mỗi đêm, tiền nước uống, tiền an ninh (?). Đào dù có đẹp thế nào cũng phải có lò tạo công ăn việc làm vì người đi hát là khách du lịch, đào gọi thông qua quán đó. Nếu đào của lò lỡ bị kiểm tra, chủ lò sẽ tìm cách bảo lãnh. Các quán trọ và lò giao hảo, tạo việc làm cho nhau. Nếu đào bị quán đuổi chừng 3 lần hoặc khách đuổi thì coi như mất chỗ hát ở quán đó.

Các "lò đào" ở Nha Trang đều có chân rết và điều nhân viên cho nhau. Nếu gọi tới lò A hết đào, A sẽ cầu viện lò B và cứ thế xoay vòng. Nếu đào "chảnh" thì chính quán cũng dặn lò không được đưa tới. "Chảnh" ở đây là không uống bia với khách hoặc không tìm cách tăng thu nhập cho quán và không cho khách đụng chạm. Nhiều lò cho đào mua điện thoại trả góp, tất nhiên giá cả tăng ít nhất cũng 500.000 đồng/chiếc, cho trả góp mỗi ngày 100.000 đồng.

Sơ sơ, chỉ cần có 20 đào, mỗi ngày đào đi hát ''bốn bàn'' thì chủ lò thu được 800.000 đồng/ngày. Khi nhập lò, đào phải luôn trung thực với chủ ngay cả khi đi hát từ nhà không qua lò mà do điện thoại khách gọi tới vẫn phải về nộp tiền. Nếu khách ''bo'' 50.000 đồng/lần thì nộp 10.000 đồng tiền bàn, 2.000 đồng tiền điện thoại cho chủ quán, đào còn 38.000 đồng/lần.

Điều lạ là hiện nay rất nhiều đào trong thời gian làm tại các lò đã dành buổi sáng (lò cho nghỉ) đi học thêm nghề làm tóc nữ và thợ may. Thường các cô làm chừng ba năm, có tay nghề, dành dụm chút tiền là về quê làm ăn.

(VH)