Sau gần hai tháng tiến hành điều tra tám doanh nghiệp da giày của Việt Nam, Ủy ban châu Âu (EC) đã có phán quyết sơ bộ không công nhận các doanh nghiệp này đạt tiêu chí liên quan đến nền kinh tế thị trường.

Tám doanh nghiệp này nằm trong nhóm điều tra mẫu do EC lựa chọn để điều tra về việc các doanh nghiệp Việt Nam bán phá giá các sản phẩm da giày bằng mũ da vào thị trường các nước thuộc Liên minh châu Âu (EU).

Ông Nguyễn Đức Thuấn, phó chủ tịch Hiệp hội Da giày Việt Nam (Lefaso), cho rằng kết luận của EC "không xác đáng".

Theo bà Laura Atlee, luật sư bảo vệ quyền lợi và lợi ích cho các doanh nghiệp thành viên của Lefaso, việc không có doanh nghiệp nào trong nhóm mẫu đạt được 3/5 tiêu chí đầu tiên của bộ luật cơ bản (basic regulation) của EC là "hoàn toàn phi lý".

Với tiêu chí liên quan đến "quyết định kinh doanh của doanh nghiệp", EC cho rằng các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam không được tự do tiêu thụ sản phẩm của mình do qui định tỉ lệ xuất khẩu 80% sản phẩm thể hiện trên giấy phép kinh doanh cũng như thể hiện trên điều lệ công ty.

Theo bà Laura, diễn giải như vậy là không đúng với tinh thần của nghị định 24/2000/NĐ-CP và nghị định 27/2003/NĐ-CP của Chính phủ Việt Nam về đầu tư nước ngoài tại Việt Nam.

Với tiêu chí "chuẩn mực kế toán và kiểm toán", EC cho rằng các chuẩn mực kế toán và kiểm toán thực hiện ở các doanh nghiệp Việt Nam là không theo các tiêu chuẩn quốc tế.

Nhận định này, theo Lefaso, cũng không đủ cơ sở vì "các chuẩn mực kế toán và kiểm toán ở Việt Nam về cơ bản là phù hợp với các chuẩn mực của IFAC (Liên đoàn Kế toán và kiểm toán quốc tế)", mà Việt Nam đang là hội viên của tổ chức này.

Ngoài ra, EC còn cho rằng trị giá quyền sử dụng đất của các doanh nghiệp trong nhóm mẫu không theo cơ chế thị trường vì bị Nhà nước định giá và điều chỉnh giá.

Sau phán quyết sơ bộ này, EC sẽ xem xét phản hồi của bên bị kiện (các doanh nghiệp da giày Việt Nam). Việc phủ nhận hay xem xét lại các ý kiến của bên bị kiện, theo một quan chức của Lefaso, là ¿hoàn toàn không lường trước được khả năng như thế nào¿.

Với phán quyết này, ngành da giày Việt Nam sẽ đối mặt với nguy cơ bị áp thuế 130% theo đề xuất của Hiệp hội Các nhà sản xuất giày dép châu Âu khi khởi kiện. Với mức thuế cao như vậy, hơn 1 triệu lao động trong ngành da giày Việt Nam sẽ gặp nhiều khó khăn.

(Theo TT)