Các công ty sản xuất hàng tiêu thụ nội địa tỏ ra hào hứng với chương trình hỗ trợ lãi suất 4% của Chính phủ. Tuy nhiên, khối doanh nghiệp xuất khẩu đành ngồi nhìn ưu đãi mà tiếc nuối.
Chủ tịch Hội đồng quản trị công ty TNHH thực phẩm, sữa và nước giải khát Hanco (Hancofood) Lê Việt Hà nhìn nhận chính sách hỗ trợ lãi suất của Chính phủ trong thời điểm này là một tín hiệu tốt đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp tư nhân, kinh doanh cá thể.

Năm ngoái, Hancofood đã phải vay ngân hàng với lãi suất 12% một năm. Thời gian hết hạn khế ước đang gần kề. Doanh nghiệp đang nỗ lực trả hết nợ đúng hạn để nhận được khoản vay mới theo mức lãi suất hỗ trợ 4% theo chương trình cho vay kích cầu các nhà băng đang triển khai.

Đối với ngành sản xuất kinh doanh hàng tiêu dùng, khoảng từ quý 2 trở đi, khi gói lãi suất hỗ trợ vay phát huy tác dụng, công ty hoàn toàn có thể tính đến bài toán giảm giá thành sản phẩm. Ông Hà khẳng định giá thành sản phẩm bán ra thị trường khi đó giảm từ 2 đến 5%.

"Trong tình hình kinh tế khó khăn, sức mua của người dân giảm sút gây bế tắc cho nhà sản xuất thì việc được bù lãi vay gần như là một cứu cánh cho các doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất hàng tiêu dùng", ông này cho biết thêm.

Giám đốc Công ty TNHH Một Thành Viên Thương mại Miền Nam (T.B.H) Đinh Ngọc Chính cho hay, hiện tại một số doanh nghiệp triển khai việc ký kết hợp đồng xuất khẩu gạo. Nhu cầu về vốn đang khá bức thiết để đáp ứng cho việc thu mua, chuẩn bị lượng hàng của các hợp đồng vừa ký. Giá gạo đang bị đẩy lên do chưa vào vụ mùa thu hoạch, nguồn hàng đang bị hạn chế.

"Khoảng một tháng nữa, khi nông dân bắt đầu thu hoạch, nhu cầu về vốn vay của các doanh nghiệp sẽ trở nên tăng đột biến nên việc được bù lãi suất vay 4% là rất kịp thời", ông Chính dự báo.

Theo nhận định của cán bộ tín dụng các ngân hàng, lĩnh vực sản xuất kinh doanh hàng thực phẩm tiêu thụ nội địa, thu mua lương thực, lúa gạo với nhu cầu cao, dự báo sẽ góp phần tăng trưởng tín dụng của nhà băng một cách mạnh mẽ trong năm nay. "Nhu cầu vay vốn lưu động của các doanh nghiệp lĩnh vực này trong thời điểm hiện nay là 50-60% hoặc cao hơn", trưởng bộ phận tín dụng khối khách hàng doanh nghiệp một ngân hàng thương mại dự báo.

Tuy nhiên, ở một số doanh nghiệp xuất khẩu khi đơn hàng bị thu hẹp, sản phẩm xuất khẩu bị sụt giá, việc tiếp cận vốn vay, mặc dù được hỗ trợ nhưng vẫn rất e dè. Giám đốc Công ty TNHH Thạnh Sơn kiêm Ủy viên Ban chấp hành Hiệp hội Điều Việt Nam Vũ Thái Sơn cho biết, các doanh nghiệp trong ngành điều xuất khẩu đang đứng trước khó khăn sụt giảm giá sản phẩm. Lãi suất vay thấp khiến doanh nghiệp phấn khởi nhưng vấn đề quan trọng nhất vẫn là đầu ra, thị trường tiêu thụ còn bế tắc.

Vụ mùa điều phải sau một tháng nữa nhà vườn mới thu hoạch. Vì thế, nhiều doanh nghiệp vẫn chưa vội vàng làm thủ tục vay vốn. Mặc khác, không giống như thị trường gạo đang có dấu hiệu tăng trưởng xuất khẩu, các doanh nghiệp điều đầu năm vẫn chưa bán được hàng, lượng tồn kho nhiều. "Khó khăn nhất là giá điều trong dịp Tết, lễ mà còn èo uột thì rất khó hi vọng việc đầu tư, thu mua dù đã được hỗ trợ lãi suất vay", giám đốc một doanh nghiệp xuất khẩu điều khẳng định.

Sự hờ hững với vốn vay càng thể hiện rõ đối với doanh nghiệp trong ngành dệt may, giày da khi các đơn hàng vẫn mất hút trong những ngày đầu năm. Theo ông Phạm Xuân Hồng, Phó chủ tịch Hiệp hội dệt may Việt Nam, vấn đề vay vốn hiện nay chỉ thực sự cấp bách đối với số ít doanh nghiệp đang đầu tư dang dở máy móc thiết bị. Những công ty này trước phải tạm ngưng đầu tư lại do gặp lúc lãi suất tăng cao, điều kiện cho vay thắt chặt; nay có cơ hội sử dụng nguồn vốn giá rẻ lại tiếp tục trang bị máy móc theo kế hoạch.

Ngoài ra, cũng có một số dự án xây dựng nhà máy, xưởng sản xuất đang trong giai đoạn hoàn chỉnh, đặc biệt có yếu tố liên doanh, hợp tác với nước ngoài, được đối tác bảo đảm đơn hàng, hợp đồng gia công, nguồn khách hàng ổn định... nên các chủ đầu tư này đang trông chờ hỗ trợ lãi suất vốn vay. "Những doanh nghiệp đang bế tắc không tìm ra đơn hàng, không ký được hợp đồng mới thì sẽ không dám tiếp cận nguồn vốn. Vì dù được vay lãi suất thấp, đối với người vay cũng là gánh nặng phải trả lãi", ông Hồng nhấn mạnh.

Mới đây, một số doanh nghiệp ngành dệt may muốn có đơn hàng, duy trì việc làm cho công nhân đã phải chấp nhận giảm thêm giá gia công 10-15% so với thời điểm cuối năm 2008. "Trên thực tế, chỉ có khoảng trên dưới 10% doanh nghiệp trong ngành thực sự có nhu cầu vay vốn ngân hàng để phục vụ sản xuất kinh doanh", lãnh đạo một tập đoàn dệt may tại TP HCM nhận định.

Một rào cản khác là không ít doanh nghiệp mặc dù theo dõi rất sát kế hoạch hỗ trợ lãi suất và vay vốn ngân hàng của Chính phủ, thế nhưng, chỉ là "nghe để biết". Chủ một doanh nghiệp sản xuất bao bì tại Khu công nghiệp Vĩnh Lộc (quận Bình Tân, TP HCM) cho biết: "Doanh nghiệp đang khao khát vốn để đẩy mạnh hoạt động sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, làm sao có thể vay được vốn khi năm qua doanh nghiệp làm ăn khó khăn, không có lợi nhuận. Tình hình kinh tế trước mắt ẩn chứa nhiều biến động. Trong khi đó, các ngân hàng ngoài chuyện đòi hỏi tài sản thế chấp, thì báo cáo tài chính doanh nghiệp năm trước phải tốt, kế hoạch kinh doanh mới phải có tính khả thi và chắc chắn".

Hiện đã có rất nhiều công ty đứng trước nguy cơ phá sản. Đại diện các doanh nghiệp này cho rằng, chính sách hỗ trợ lãi suất ngân hàng không giải quyết được khó khăn của họ. Một giám đốc nói: "Khó khăn lắm doanh nghiệp mới phải cầu đến ngân hàng, thế chấp để được vay khoảng 70% giá trị tài sản đem thế chấp. Nếu làm ăn thua lỗ sẽ bị nhà băng xiết nợ. Không doanh nghiệp làm ăn chính đáng nào dám tiêu tiền lung tung không đúng mục đích để phải chết trước".

Một vấn đề nhiều người lo lắng là nếu gói hỗ trợ của Nhà nước không được quản lý chặt chẽ sẽ dẫn tới việc nhân viên các ngân hàng nhũng nhiễu, gây khó cho khách hàng khi xét duyệt cho vay. Do đó nhiều doanh nhân đề nghị cùng với việc ngân hàng triển khai các chương trình hỗ trợ, Nhà nước cần sớm đưa hệ thống thanh tra vào hoạt động. Từ đó, các thủ tục hồ sơ chuyển giao từ cấp nhân viên, thẩm định, dự án, đến cấp quyết định được tiến hành thông suốt.

Theo VnExpress