Theo tiến sĩ vật lý Nguyễn Văn Khải thì nguyên nhân dẫn tới cận thị học đường có nhiều, nhưng nguyên nhân chính là do ánh sáng không hợp lý. Theo khảo sát tháng 4-2004 tại một số trường của Sở Giáo dục – Đào tạo Hà Nội, 100% các phòng học khối tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông đều có độ rọi không đồng nhất ở các vị trí khác nhau trong lớp học. Tình trạng không đạt độ rọi chuẩn cũng ở mức báo động: khối tiểu học 14% phòng học không đạt độ rọi chuẩn, khối THCS 50%; khối THPT 11%. Thậm chí có những trường tại thời điểm kiểm tra độ rọi sáng chỉ đạt 20 lux, trong khi độ rọi sáng cần thiết đối với Hà Nội là 300 lux.

Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do phòng học không bố trí đúng hướng, cửa sổ và cửa ra vào không đủ chiếu sáng tự nhiên, không dùng đèn (do tiết kiệm) hoặc dùng nhưng không đủ độ rọi, bố trí không đúng tiêu chuẩn thiết kế dẫn tới ngược sáng hoặc sấp bóng. Học sinh thường xuyên phải điều tiết thị giác dẫn đến căng mỏi mắt và cận thị.

Tại Hà Nội, hiện các dự án đầu tư xây dựng trường học khi triển khai thiết kế kỹ thuật thi công thường không nghiên cứu, tính toán chi tiết cho thiết bị điện chiếu sáng lớp học. Quá trình nghiệm thu bàn giao đưa vào sử dụng cũng không có thiết bị kiểm tra độ rọi đã đạt chuẩn hay chưa. Điều đó dẫn tới nguồn điện chiếu sáng không thống nhất và nhiều khi không phù hợp với quy chuẩn: bố trí số lượng đèn ít hoặc mắc ở vị trí không phù hợp như dưới quạt trần, sau quạt treo tường, ngay trên bảng gây chói, lóa mắt học sinh... Trong một cuộc hội thảo về chiếu sáng và tiết kiệm điện được tổ chức tại Hà Nội tháng 1-2005 vừa qua, một chuyên gia của Sở Giáo dục –Đào tạo Hà Nội cảnh báo: với điều kiện chiếu sáng như thế nếu không có giải pháp tích cực thì những năm tới tỷ lệ học sinh mắc tật cận thị học đường sẽ đạt ở mức rất cao. Sở Giáo dục –Đào tạo Hà Nội bức xúc đưa ra kiến nghị: khi nghiệm thu các công trình trường học cần có sự kiểm tra nghiêm ngặt về tiêu chuẩn chiếu sáng; cần có sự kiểm tra độ rọi và kích thước các phòng học hiện nay, nên định ra một sơ đồ bố trí mẫu phù hợp, ứng với mỗi loại kích thước phòng học, thiết bị chiếu sáng để giúp các trường (dù không có thiết bị đo sáng) cũng có thể yên tâm khi sử dụng và có cơ sở để trao đổi với các đơn vị tư vấn, thiết kế và thi công.