Mùa hè nên "ngủ muộn dậy sớm"
Về mùa hè nên dậy vào lúc 5 giờ rồi thực hành một số động tác thể dục. Buổi sáng mùa hè thường vào lúc trước 11 giờ, dương khí con người đang thịnh, tinh lực tràn đầy nên làm việc buổi sáng hiệu quả cao hơn. Từ 11 giờ đến 12 giờ thường là giờ ăn và nghỉ trưa cũng là để khôi phục dương khí trong cơ thể. Buổi tối sau 8 giờ là ăn tối xong thì có thể bách bộ, tắm, nghỉ ngơi, v.v. Nên đi ngủ lúc 10 giờ.
Ngủ trưa có khoa học
Về mùa hè, ăn trưa xong nên ngủ một giấc ngon dù rất ngắn vừa là một thói quen tốt, vừa là để bù vào giấc ngủ đêm nếu không đủ bảo đảm cho đại não và cơ thể đều được nghỉ ngơi thư giãn, chuẩn bị cho công việc buổi chiều tốt hơn. Đối với người hay đi xa thì giấc ngủ trưa có thể làm cho đỡ phần vất vả nhất là với những người làm việc ngoài trời có thế tránh được cảm nắng.
Mùa hè từ 11 giờ trưa đến khoảng 2, 3 giờ chiều là thời gian nóng nhất, dễ ra mồ hôi, hao tổn sức lực mệt mỏi nhiều hơn, do bị mất nhiệt nên máu phải tập trung ra phía ngoài da nhiều hơn, não sẽ ít máu đi. Sau bữa trưa nhu cầu máu cho hệ tiêu hóa cũng phải tăng lên, máu do não và tim cung cấp bị thiếu vì vậy người thấy mỏi mệt, buồn ngủ:
Để giấc ngủ trưa có chất lượng và đúng khoa học nên chú ý mấy điểm sau đây:
1. Không nên ăn trưa quá no, không nên uống trà đặc gây kích thích mất ngủ. Khi ăn không nên quá hưng phấn hoặc suy nghĩ căng thẳng.
2. Sau khi ăn nên ngồi nghỉ một lát rồi hãy ngủ, tránh ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa. Ăn trưa xong nên ngồi tĩnh tâm, nhắm mắt, điều hòa khí thở, khe khẽ xoa bụng, giúp tiêu hóa tốt. Tốt nhất là để sau khi cảm thấy hết tức ở dạ dày thì đi ngủ.
3. Ngủ trưa nên nằm nghiêng bên phải, nằm ngửa cũng được tránh gây áp lực cho tim nếu nằm nghiêng bên trái. Không nằm úp sấp, càng không nên phủ phục trên bàn mà ngủ, vì như vậy sẽ gây áp lực lớn cho các cơ quan cơ thể, gây ra những tổn hại cho sức khỏe cơ thể, bao gồm:
- Gây áp lực cho nhãn cầu. Nếu ngủ gục trên cánh tay, khi tỉnh dậy nhìn gì cũng không rõ, phải một lúc sau thị lực mới bình thường trở lại. Nếu cứ ngủ như vậy lâu ngày thị lực sẽ giảm sút. Đối với người vốn đã có bệnh về mắt như cận, lão thì bệnh càng nặng thêm.
- Gây áp lực cho tuyến nước bọt, vì phải gục má vào cánh tay để ngủ, nên người ngủ phủ phục bàn hay có hiện tượng mồm há, nước bọt trào ra ngoài. Nếu cứ kéo dài sẽ gây ra chứng bệnh chảy nước dãi.
- Gây áp lực cho bụng . Khi ngủ gục ở bàn sẽ ép dạ dày, ảnh hưởng đến tiêu hóa. Khi tràng vị bị ép sẽ kéo theo việc tiết mật của gan khó tiết ra được lượng mật để tiêu hóa, lâu ngày như vậy dễ gây nên bệnh sỏi mật. Ngoài ra còn gây áp lực tới cả thận ảnh hường tiết niệu, lượng niệu tích tụ sẽ gây nên căng tức khó chịu và dễ gây ra sỏi thận. Đặc biệt là khi ngủ gục gây sức ép cho tim ảnh hưởng tới hệ tuần hoàn máu khắp cơ thể, làm cho khả năng hô hấp kém đi, lượng ôxy thiếu dễ gây căng thẳng và mệt mỏi.
4. Khi ngủ trưa nên có tấm chăn mỏng phủ bụng để chống lạnh bụng. Ngủ trưa nên tránh nơi thông gió để phòng trúng cảm gió.
5. Ngủ trưa tốt nhất độ 60 phút, nên căn cứ theo thời gian ngủ ban đêm nhiều ít mà tự điều chỉnh ngủ trưa, nhìn chung là nên dậy trước 2 giờ chiều, chậm là 3 giờ. Vì từ thời gian ấy trở đi nhiệt độ mới dần dần hạ thấp.
Không nên ngủ trong môi trường quá lạnh
Mùa hè, ngủ không nên quá tham mát, không ngủ ở mái hiên, hành lang, bên cửa sổ... càng không ngủ ngoài trời, vì ban đêm nhiệt độ xuống thấp, dễ gây ra đột biến cơ thể. Không nên ngồi ngoài trời quá 11 giờ đêm, đặc biệt vào tháng cuối hè (tháng 7, tức tháng 6 âm lịch, vì âm khí cơ thể bắt đầu tăng lên).
Không ngủ trên phiến đá lạnh hoặc trên thảm cỏ ẩm ướt, cảm giác là mát nhưng rất nguy hiểm hay gây ra tai biến bất ngờ.
- Khi ngủ không để đầu mình chính diện với hướng gió, hướng quạt. Không nên để quạt điện chĩa thẳng vào đầu hoặc thẳng vào phần ngực. Nếu ở phòng có điều hòa nhiệt độ, không nên để nhiệt độ quá thấp.
- Khi ngủ nên mặc thoáng, áo mỏng. Không được ngủ trần. Mặc thoáng mát để cơ thể tản nhiệt, nhưng chú ý phần bụng phải được phủ kín bằng chăn mỏng.
Ngoài ra khi về mùa hè giấc ngủ cần được chú ý thêm những yếu tố sau:
- Giường nằm phải cao, không đặt nơi ẩm thấp.
- Không kê giường sát vào vách tường, tránh khí lạnh âm từ tường truyền sang người.
- Không để giường nằm quá thấp sát đất hoặc sàn nhà, tránh khí lạnh xông lên từ đất.
Mùa hè nên có ý thức tránh muỗi đốt bằng cách dùng màn hay phun thuốc diệt muỗi. Chăn màn, gối, ga phải sạch sẽ thoảng mát, không ẩm ướt tránh làm cho cơ thể mệt mỏi. Gối nằm không cao, phải thoáng nhiệt, thông gió, không nên dùng gối bông để tránh khi ngủ đầu mình lọt thỏm vào gối gây ra khó thở, tản nhiệt ở đầu sẽ rất khó, gây mệt mỏi cơ thể nhanh.
Theo kinh nghiệm cổ đại đông y thì nên căn cứ vào khí hậu các mùa mà có hướng nằm ngủ phù hợp. Mùa hè nên quay đầu về hướng nam vì hướng nam là hướng thịnh khí lành, có lợi cho sức khỏe mà đầu tiên là đại não của con người.
|