Vì sao lại thiếu máu? Có biện pháp nào để khắc phục tình trạng này? Tuổi Trẻ đã trao đổi với TS.BS Nguyễn Tấn Bỉnh, giám đốc Bệnh viện Truyền máu - huyết học TP.HCM, xung quanh vấn đề này. TS cho biết:

- Bệnh viện Truyền máu - huyết học (BVTMHH) có nhiệm vụ cung ứng máu phục vụ nhu cầu điều trị của 48 bệnh viện và trung tâm y tế của TP.HCM. Nguồn máu để cung ứng cho các BV chủ yếu là do Trung tâm Hiến máu nhân đạo (thuộc Hội Chữ thập đỏ TP.HCM) vận động và một phần là của BVTMHH mua lại từ các đối tượng bán máu.

Đúng là những ngày gần đây tình trạng không đủ máu cung ứng cho các BV có xảy ra. Và năm nào vào những ngày trước và sau tết (thường là tháng giêng và hai) cũng xảy ra tình trạng khan hiếm máu như vậy. Nguyên nhân là trong những ngày trước và sau tết, vì nhiều lý do nên người dân ít đi hiến máu.

Ngoài ra còn do các quận huyện đã hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch năm 2004 nên có lơi lỏng vận động hiến máu. Một nguyên nhân khác là do thời gian qua chúng ta vận động hiến máu nhân đạo theo chỉ tiêu giao cho các quận huyện, nhưng chỉ tiêu này chưa được xây dựng trên cơ sở nhu cầu thực tế của các BV.

* Đã biết tình trạng thiếu máu phục vụ nhu cầu điều trị của các BV trong những ngày trước và sau tết từng xảy ra từ nhiều năm nay, sao vẫn chưa khắc phục, thưa tiến sĩ?

- Chúng tôi biết điều này và đã có cuộc họp bàn biện pháp khắc phục tình trạng thiếu máu trước và sau tết ngay từ tháng 10, 11-2004. Cụ thể, chúng tôi đã đề nghị Hội Chữ thập đỏ TP cố gắng vận động làm sao cho cân đối nguồn máu, không nên để xảy ra tình trạng tập trung hiến máu tháng này mà tháng khác lại ít đi. Đồng thời phải có phương án dự trù nguồn máu cho những tháng tết.

Hội Chữ thập đỏ cũng đã đồng ý phải dự trữ nguồn máu bằng nguồn hiến máu dự bị. Đến nay đã có khoảng 2.000 người tình nguyện hiến máu dự bị để khi thiếu máu có nguồn cung ứng ngay. Thậm chí gần như 100% CBCNV (140 người) của BV chúng tôi cũng đã đăng ký tình nguyện hiến máu dự bị để trong tình huông thiếu máu không thể huy động được nguồn thì có thể có máu ngay từ nguồn này.

BV TMHH cũng đã có kế hoạch dự trữ 500 đơn vị máu trong ngân hàng máu để cung cấp các BV trong dịp tết. Do đó, trong tháng 1-2005 có thiếu máu nhưng không thiếu nhiều như gần tết năm trước. Hiện chúng tôi đã có 3.844 đơn vị máu để cung ứng các BV và đảm bảo đủ máu cho việc cấp cứu bệnh nhân và phẫu thuật.

* Nhưng về lâu dài thì không thể “ăn đong” nguồn máu như hiện nay?

- Đúng là như vậy. Để không xảy ra tình trạng này, năm 2005 BVTMHH và Hội Chữ thập đỏ TP đã thống nhất xây dựng chỉ tiêu vận động hiến máu cho các quận huyện dựa trên cơ sở các BV dự trù nguồn máu cần sử dụng trong năm gửi lên.

Và năm 2005, Hội Chữ thập đỏ đã đề ra chỉ tiêu vận động hiến máu nhân đạo là 60.000 đơn vị, riêng BV chúng tôi là 26.000 đơn vị hồng cầu lắng, đủ để đáp ứng nhu cầu về máu của các BV.

Đặc biệt, năm 2005 Hội Chữ thập đỏ TP sẽ thực hiện vận động tăng 10% thể tích máu hiến (từ 250ml lên 350ml đối với người có cân nặng từ 50kg trở lên). Việc tăng này nhằm đảm bảo đủ số lượng máu để điều chế hồng cầu lắng (vì 250ml máu hiến không đủ lượng để điều chế các thành phần máu), và từ từ tiến đến việc giảm dần số lượng người bán máu.

*Xin cảm ơn tiến sĩ.

LÊ THANH HÀ thực hiện