Thế cờ mới trên chính trường Israel

Cựu Thủ tướng Israel nay trở thành nhà lãnh đạo mới của Đảng Likud - ông Benjamin Netanyahu (phải) - cùng phu nhân Sara, tuyên bố chiến thắng hôm 20.12 tại Tel Aviv.

Chính trường Israel lại xuất hiện thế cờ mới trước thềm cuộc tổng tuyển cử sẽ diễn ra vào tháng 3.2006, sau khi cựu Thủ tướng Benjamin Netanyahu tuyên bố chiến thắng và trở thành nhà lãnh đạo mới của đảng cánh hữu Likud hôm 19.12.

Lùi để tiến
Tuy tỉ lệ thành viên Likud tham gia bỏ phiếu không cao - chỉ khoảng 40% trên tổng số 130.000 đảng viên - song kết quả thăm dò ngay sau khi các thành viên rời phòng bỏ phiếu cho thấy, phần thắng nghiêng về ông Netanyahu với khoảng 47% số phiếu bầu, bỏ xa đối thủ kình địch chính là Ngoại trưởng Silvan Shalom - đứng thứ hai - với chỉ 32% số phiếu. Các thành viên Likud không đợi đến khi kết quả chính thức được thông báo, đã ngay lập tức tuyên bố ông Netanyahu giành chiến thắng, vì theo quy định của Likud, ứng cử viên nào hội đủ hơn 40% số phiếu bầu, sẽ tránh phải ganh đua lại trong vòng bỏ phiếu thứ hai.

Trong diễn văn tuyên bố chiến thắng hôm 20.12 tại Tel Aviv, ông Netanyahu đã cam kết đưa Likud trở lại vị trí dẫn đầu trên chính trường Israel trong cuộc tổng tuyển cử sắp tới. "Ông Netanyahu đã trở lại đúng vị trí của ông là đứng đầu Likud, và với sự hỗ trợ của đấng tối cao, ông sẽ trở thành thủ tướng" - nghị sĩ Yuval Steinitz - cũng là một thành viên Likud - nhận xét.

Chiến thắng dễ dàng của ông Netanyahu trong cuộc bỏ phiếu trong nội bộ Likud vốn đang chia rẽ sâu sắc này đã được dự đoán trước, bởi cho tới nay ông Netanyahu luôn bày tỏ lập trường không khoan nhượng - vốn được sự ủng hộ của đa số thành viên Likud - là phản đối trao trả bất cứ phần lãnh thổ bị chiếm đóng nào cho người Palestine. Đỉnh điểm của cuộc đấu giữa ông Netanyahu với Thủ tướng Sharon diễn ra hồi mùa hè vừa qua, khi ông Netanyahu tuyên bố từ chức Bộ trưởng Tài chính và không giấu giếm ý định thu hút lực lượng, nhằm trở lại nắm quyền cả trong Đảng Likud lẫn trong Chính phủ Israel - những vị thế ông đã đánh mất vào tay ông Sharon trước đây.

Cuộc đấu lại
Nổi tiếng là một nhà vận động tranh cử giàu kinh nghiệm và một diễn giả hùng biện, ông Netanyahu (năm nay mới 56 tuổi) xem ra càng chứng tỏ lợi thế so với đương kim Thủ tướng Sharon đã ở độ tuổi 77, lại vừa trải qua một cơn đột quỵ nhẹ hôm 18.12, dù theo thông báo của các bác sĩ thì ông Sharon đã bình phục và trở về nhà hôm 20.12.

Hồi tháng trước, Thủ tướng Sharon đã tuyên bố rời bỏ Likud để thành lập đảng mới Kadima theo đường lối ôn hoà. Mục đích của ông Sharon là tiếp tục thúc đẩy các kế hoạch triệt thoái của Israel ra khỏi dải Gaza và một số phần ở khu Bờ Tây, đồng thời tranh thủ thêm sự ủng hộ từ chính trường đất nước, bao gồm cả từ phía Công Đảng của thủ lĩnh mới Amir Peretz, trong đó có tiếng nói rất có trọng lượng của vị chính khách lão thành Shimon Peres.

Kể từ khi ông Sharon ra đi, Likud - vốn luôn nổi trội trên chính trường Israel suốt gần 30 năm qua - đã mất đi 2/3 sức mạnh. Còn tương lai, trước thềm cuộc tổng tuyển cử ngày 28.3.2006, các kết quả thăm dò dư luận đều cho thấy Kadima luôn dẫn đầu, trong khi Likud chỉ đứng thứ ba sau Công Đảng.

Bình luận về bước trở lại ấn tượng của ông Netanyahu, ông Meir Sheetrit - một bộ trưởng nội các đã rời bỏ Likud cùng ông Sharon và đã gia nhập Kadima - cho rằng, điều này sẽ càng giúp Kadima tăng sức mạnh, vì nay càng có "sự phân biệt rõ đảng của Likud với Kadima". Từ phía ngược lại, Đài phát thanh Israel dẫn lời nhà phân tích chính trị Hanan Crystal: "Ông Netanyahu từng đánh bại cả thủ tướng đang tại vị hồi năm 1996 (là ông Peres), thì nay ông có thể lặp lại điều đó lần nữa". Linh Quyên (Theo CNN, BBC...)