Kỹ sư Trần Trọng Khải với bộ sưu tập tem đoạt giải

Đó không chỉ là những bộ sưu tập, mà đó còn là một phần của lịch sử và là niềm tự hào của họ - những đứa con sinh ra và lớn lên trên mảnh đất anh hùng mang tên Bác Hồ kính yêu

Ba người công tác ở những đơn vị khác nhau nhưng có chung một niềm đam mê sưu tầm, nhất là những kỷ vật liên quan đến Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam VN (MTDTGPMN VN). Không chỉ sưu tầm những kỷ vật, họ còn tìm kiếm và lưu giữ cả những tài liệu, sách báo về giai đoạn lịch sử khi MTDTGPMN VN ra đời (20-12-1960), lãnh đạo nhân dân đấu tranh. Đã từng có những đại gia chuyên sưu tầm đồ cổ đặt giá cao để có được trọn bộ, nhưng họ vẫn nhất quyết không bán. Cả 3 đều khẳng định, đó không chỉ là những bộ sưu tập, mà đó còn là một phần của lịch sử và là niềm tự hào của họ- những đứa con của miền Nam “Thành đồng Tổ quốc”.

Người kỹ sư mê sưu tập tem

Vừa trở về từ Triển lãm Tem Bưu chính Viễn thông- Vietstampex 2005 toàn quốc tổ chức ở Hà Nội với giải thưởng mạ vàng cho bộ sưu tập tem MTDTGPMN VN và Chính phủ Cách mạng lâm thời miền Nam VN, kỹ sư Trần Trọng Khải không giấu được hân hoan: “Giải thưởng này là công sức của gần 40 năm tôi sưu tầm tất cả những con tem, bì thư về MTDTGPMN VN”. Dù bận rộn với công việc của một kỹ sư hóa học của Công ty Phân bón Yara (chi nhánh tại Việt Nam), nhưng anh vẫn dành thời gian cho niềm say mê từ lúc còn nhỏ của mình- sưu tập tem.

Từ năm 1963 đến 1965, MTDTGPMN VN phát hành 8 bộ tem với 22 mẫu. Chủ yếu sử dụng cho công tác đối ngoại trong thời kỳ chống Mỹ cứu nước. Bộ sưu tập của anh có đủ các loại: tem bộ sống, chết, không răng, specimen (hàng mẫu), bì thư những ngày đầu tiên, con dấu kỷ niệm, bì thư thực gửi, bưu thiếp... về MTDTGPMN VN. Đặc biệt, anh rất quý bộ tem Bác Hồ in trên giấy dó mà anh mua được từ Thái Nguyên và anh cho biết, sưu tập tem cũng là một hình thức để anh mở rộng các kiến thức về lịch sử và có thể dạy cho con thêm yêu mến lịch sử bằng những dẫn chứng sống động nhất.

Bộ sưu tập tiền độc đáo

Không đến với niềm đam mê sưu tập sớm nhưng với anh Đặng Đức Dũng, cán bộ Ủy ban MTTQ TPHCM, thì những tờ tiền giấy của mặt trận phát hành có một sức hấp dẫn kỳ lạ. Năm 1991, tình cờ được tiếp xúc với một người Mỹ trong đoàn đi tìm hài cốt lính Mỹ mất tích tại VN và trao đổi được một ít tiền giấy của MTDTGPMN VN, từ đó anh bị cuốn hút và quyết tâm sưu tầm tiền giấy mặt trận. Anh cho biết, chính từ công việc sưu tầm tiền cổ mà anh được biết thêm rất nhiều về lịch sử. Năm 1963, Ủy ban Trung ương MTDTGPMN phát hành 8 loại tiền giấy với mệnh giá: 10 xu, 20 xu, 50 xu, 1 đồng, 2 đồng, 5 đồng, 10 đồng và 50 đồng. Đó là loại tiền chỉ được lưu hành trong vùng giải phóng, phản ánh rõ nét phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc. Các kiểu mẫu phản ánh về tình hình sản xuất, giáo dục, chiến đấu của đồng bào miền Nam và quân giải phóng trên, mỗi loại tiền đều gắn với một giai đoạn thăng trầm của lịch sử. Ngoài ra, bộ sưu tập của anh ngày càng phong phú hơn với những tờ phiếu công trái, công phiếu nuôi quân, tiền thưởng và tất cả chân dung các vị lãnh đạo mặt trận TP qua các thời kỳ... Anh cho biết đang ấp ủ dự định cùng những người bạn của mình xin phép mở một triển lãm về MTDTGPMN VN như một lời tri ân của những người đang sống về một thời hào hùng của dân tộc.

Kỷ vật gom từ những gánh ve chai

Bộ sưu tập của anh Lê Hoan Hưng, Thư ký Tòa soạn Tạp chí Tem TP, lại được đánh giá là rất công phu. Hiện bộ sưu tập của anh có đến hàng trăm đầu sách xuất bản trong chiến khu, thư của những người thân, bạn bè và của các chiến sĩ vùng giải phóng gửi cho nhau, những tờ truyền đơn, thông cáo, kêu gọi của Ủy ban MTDTGPMN Khu Sài Gòn- Gia Định, Ủy ban Quân quản TP Sài Gòn- Gia Định... Để có được bộ sưu tập phong phú đó, anh đã đọc rất nhiều và... lang thang tới những vựa ve chai, sách cũ. Anh cho biết, đằng sau những bức thư ấy biết bao nhiêu câu chuyện cảm động về người lính và gia đình. Những bức thư có thể được viết nguệch ngoạc trên vỏ bao thuốc lá, trên những tờ giấy mỏng quấn thuốc rê đã phai màu mực theo thời gian. Thông qua các tờ truyền đơn, thông cáo, báo chí xuất bản bí mật, anh đã say sưa tái hiện một thời kỳ lịch sử đầy tự hào ở miền Nam khi MTDTGPMN VN ra đời và lãnh đạo nhân dân đấu tranh.

Bài và ảnh: Hồng Hiệp