Thị xã Kon Tum nằm trên một đồng bằng nhỏ, có độ cao 525m so với mặt biển, bên bờ sông Đakla - một nhánh nhỏ của sông Pôcô hùng vĩ. Đây là trung tâm hành chính cũ của Pháp ở Tây nguyên, các cố đạo truyền giáo đến đây từ rất sớm.
Nhà thờ Chánh tòa Kon Tum, người dân gọi gần gũi là nhà thờ Gỗ, được xây dựng ở trung tâm thị xã từ năm 1913, tới năm 1918 thì hoàn thành. Nhà thờ được làm hoàn toàn bằng gỗ cà chít, theo phong cách Roman kết hợp với kiến trúc nhà sàn của người Ba Na, là một công trình khép kín gồm: giáo đường, nhà tiếp khách, nhà trưng bày các sản phẩm dân tộc và tôn giáo, nhà rông. Ngoài ra, trong khuôn viên nhà thờ còn có cô nhi viện, cơ sở thủ công mỹ nghệ của đồng bào dân tộc. Tuy gồm nhiều công trình nhưng do sắp xếp hài hòa nên bố cục tổng thể nhà thờ không bị phá vỡ, ngược lại thánh đường còn được tôn thêm vẻ đẹp nhờ khu hoa viên với nhà rông cao vút, điểm xuyết các bức tượng làm bằng rễ cây có tính mỹ thuật cao.
Đứng từ rất xa, du khách đã có thể nhìn thấy tháp chuông nhà thờ với mầu nâu ấm áp nổi bật trên nền trời xanh trong của cao nguyên. Qua các đường phố, tản bộ trên đường Nguyễn Huệ, du khách bước vào giáo đường thênh thang và cảm giác đầu tiên có thể cảm nhận là mình thật nhỏ bé bên hàng cột gỗ hai người ôm không xuể giờ đã ngả mầu đen bóng. Cung thánh nhà thờ được trang trí hoa văn nghệ thuật mang bản sắc Tây Nguyên, tạo ấn tượng vừa trang nghiêm huyền bí vừa hết sức gần gũi. Hệ thống cột gỗ, rui mè trong nhà thờ tuy không chạm khắc tỉ mỉ, công phu như ở các nhà rường cổ của người Kinh nhưng chính những hoa văn có đường nét phóng khoáng đã thể hiện được cái chất của người Tây Nguyên, hồn nhiên và khỏe mạnh. Thánh đường có rất nhiều khung cửa piarô kính mầu vẽ các điển tích trong kinh thánh, các khung cửa này vừa có tác dụng lấy ánh sáng vừa tạo thêm vẻ rực rỡ, tráng lệ cho giáo đường. Không bêtông cốt thép, không một chút vôi vữa, nét độc đáo của ấn tích này là tất cả các bức tường đều được xây bằng đất trộn rơm - kiểu làm nhà của người miền trung - dù gần một thế kỷ trôi qua vẫn vững vàng, bền đẹp.
Một vị linh mục cho biết, nhà thờ Gỗ được dựng lên hoàn toàn bằng phương pháp thủ công, bàn tay tài hoa của các nghệ nhân người Kinh từ Bình Định, Quảng Nam và cả từ miền bắc vào đã làm nên điều kỳ diệu đó. Đến với nhà thờ Gỗ Kon Tum, du khách được ngắm một công trình nghệ thuật đã tồn tại cả trăm năm.
|