Trong thời kỳ dậy thì, cơ quan sinh dục bạn gái phát triển mạnh. Tất cả các bộ phận như: môi lớn, môi nhỏ âm vật, âm đạo của bạn đều lớn lên, lông mu mọc xung quanh âm hộ và màu sắc âm hộ sẫm hơn trước. Bên trong cơ thể, âm đạo, tử cung cũng lớn lên. Hai buồng trứng bắt đầu thực hiện chức năng tiết hóc môn sinh dục và phóng noãn (rụng trứng). Niêm mạc tử cung bắt đầu tăng trưởng và tự thải theo chu kỳ (hành kinh).

Cấu tạo cơ quan sinh dục trong

Âm đạo

Là đường ống nằm giữa âm hộ và cổ tử cung, là một khoang ảo. Bình thường các thành của nó chạm sát vào nhau và chỉ tách rời nhau ra nhờ một màng dịch ở giữa. Thành âm đạo bao gồm một số sợi cơ có tính đàn hồi, chúng sẽ giãn ra để chứa dương vật trong lúc giao hợp và mở rộng trong lúc sinh con.

Lối vào âm đạo nằm ngay bên dưới niệu đạo, được hai đôi môi lớn và môi bé che chở và bảo vệ. Chiều dài của âm đạo khác nhau tuỳ theo từng người, trung bình khoảng 10 cm.

Âm đạo tự làm sạch bằng cách tiết ra một chất dịch nhầy có tác dụng dọn sạch những tế bào đã chết cũng như máu và các tế bào do tử cung thải ra trong chu kỳ kinh nguyệt.

Dịch tiết âm đạo

Bước vào tuổi dậy thì, bạn gái thấy cửa mình nhiều khi ướt át, quần lót có dịch dính. Đây là hiện tượng bình thường, gọi là dịch tiết âm đạo hay dịch tiết cổ tử cung. Chất dịch này xuất hiện ở cửa âm đạo nên thường gọi là “dịch tiết âm đạo”, nhưng vì xuất xứ từ cổ tử cung nên nó còn có tên gọi là “dịch tiết cổ tử cung”. Dịch thường có màu trắng trong, trắng đục hoặc hơi ngả vàng, có thể nhiều hay ít tùy từng cơ thể.

Ngoài việc giữ ẩm cho âm đạo, dịch tiết âm đạo còn có chức năng tạo điều kiện thuận lợi cho tinh trùng vào tử cung khi có trứng rụng, hoặc cản trở việc thâm nhập đó khi không có trứng đợi tinh trùng. Do đó nó thay đổi theo thời gian trong chu kỳ.

Sau khi hết đợt hành kinh, bạn có thể thấy khô ở cửa mình và không có dịch tiết. Tuy nhiên, ở khoảng thời gian giữa của một chu kì (giữa hai đợt hành kinh), bạn cũng có thể thấy có khá nhiều dịch tiết. Nó trong như lòng trắng trứng, có thể hơi hồng. Cầm giữa hai ngón tay, bạn có thể kéo dài ra được. Trứng thường rụng trong khoảng thời gian này. Khi thấy dịch tiết nhiều trong khoảng thời gian này, nhiều bạn có thể nghĩ mình bị bệnh, như vậy là nhầm đấy.

Sau khi rụng trứng, dịch tiết dần mất đi độ ướt, trở nên đặc dính. Ở một số bạn nó biến mất hẳn. Một số bạn có dịch đặc cho đến tận kỳ kinh sau. Một số bạn khi sắp hành kinh lại có dịch loãng nên cảm thấy ướt át ở cửa mình.

Đó là những thay đổi thông thường của dịch tiết âm đạo. Còn nếu bạn bị viêm nhiễm ở đường sinh dục, chất dịch sẽ có biểu hiện bất thường, như màu vàng sậm, màu xanh, mùi hôi tanh khó ngửi, tiết ra nhiều hơn bình thường, kèm theo ngứa ngáy cơ quan sinh dục. Lúc đó bạn cần đi khám.

Một điều nữa, bạn đừng nhầm chất trơn sinh dục với dịch tiết thông thường. Chất trơn sinh dục là chất nhờn tiết ra khi có kích thích sinh dục (có thể là kích thích về tâm lý, có thể do cơ quan sinh dục được kích thích), có chức năng làm trơn đường sinh dục, tạo điều kiện cho giao hợp (nếu có).

Tử cung

Có cấu tạo gồm hai phần chính là thân và cổ tử cung, nối giữa hai phần này là eo tử cung.

Cổ tử cung

Là một cơ quan sinh sản, có vai trò riêng của mình đối với khả năng sinh sản của người phụ nữ. Một số tế bào của nó sinh ra dịch nhầy, với liều lượng của nó thay đổi theo sự lên xuống của tình trạng nội tiết.

Trong một phần thời gian của chu kỳ kinh nguyệt, chất dịch nhầy này phong toả không cho tinh trùng đi vào tử cung, còn trong thời gian có khả năng thụ thai (thời kỳ rụng trứng) của chu kỳ kinh nguyệt thì dịch nhầy thay đổi để cho tinh trùng đi qua một cách dễ dàng.

Thân tử cung

Là một cơ quan hình quả lê, bên trong rỗng, nằm giữa bàng quang và trực tràng.

Trước lần có thai đầu tiên, tử cung có kích thước 6 x 4 cm, trong thời kỳ mang thai, tử cung tăng dần kích thước để trở thành một ổ nằm thoải mái cho một thai nhi nặng khoảng 3 kg.

Sau khi sinh con, tử cung nhanh chóng co lại, nhưng sẽ to hơn một chút sau mỗi lần sinh, những phụ nữ sinh đẻ nhiều lần, kích thước của tử cung có thể lên tới 7 – 8 x 5 cm.

Kích thước tử cung có thể thay đổi như vậy là do thành tử cung có cấu trúc cơ khoẻ, có thể đàn hồi. Nó được cung cấp máu rất đầy đủ và có một lớp niêm mạc bên trong (gọi là nội mạc tử cung), có thể thay đổi vào mỗi kỳ kinh nguyệt cũng như vào lúc sinh đẻ.

Tử cung được gắn chặt với cổ tử cung và âm đạo. Thân tử cung được giữ nguyên ở một chỗ nhờ giải mô rộng và có tính đàn hồi, treo giữa thành ngoài của tử cung và thành trong của tiểu khung.

Buồng trứng

Có hai buồng trứng, mỗi buồng trứng nằm ở một bên tử cung, các buồng trứng nằm lọt trong các dây chằng là những giải mô có tác dụng giữ cho tử cung treo ở đúng vị trí của nó.

Kích thước buồng trứng ở người trưởng thành là 2,5 – 5 x 2 x 1 cm và nặng 4 – 8g. Trọng lượng của chúng thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt.

Các buồng trứng không sản xuất ra các tế báo trứng, mà nhiệm vụ của nó là nuôi dưỡng trứng. Trứng đã có sẵn ở buồng trứng ngay từ khi bé gái được sinh ra. Mỗi trứng được lưu giữ trong một túi nhỏ, gọi là nang trứng. Tuy nhiên, trứng ở em bé mới sinh chưa thể thụ thai được mà phải được nuôi dưỡng để lớn lên và “chín”. Chỉ có các trứng đã “chín” mới có thể thụ thai. Quá trình trứng “chín” chỉ xảy ra từ tuổi dậy thì. Các trứng không “chín” một lúc. Hàng tháng, vài trứng được kích hoạt để phát triển đến gần giai đoạn “chín” nhưng chỉ có duy nhất một trứng được cơ thể tự chọn để phát triển đến “chín” hẳn. Trứng này sẽ được “rụng” và đưa vào vòi trứng sẵn sàng cho quá trình thụ thai. Các trứng không “chín hẳn” sẽ thoái hoá dần. Trứng “chín”được đưa vào vòi trứng nếu không gặp tinh trùng để thụ thai cũng sẽ thoái hoá đi.

Giống như tinh hoàn nam, buồng trứng cũng đảm đương chức năng của tuyến nội tiết. Sản sinh ra các nội tiết tố như Estrogen và Progesteron. Đó là hai nội tiết tố có chức năng chuẩn bị cho tử cung sẵn sàng mang thai trong mỗi kỳ kinh nguyệt.

Vòi trứng

Nằm ở bên phải và bên trái tử cung, uốn cong quanh buồng trứng. Một đầu của vòi trứng dẫn vào tử cung, còn đầu kia để mở, kết thúc bằng những sợi tua có thể di chuyển một cách dễ dàng (loa vòi trứng).

Khi một trứng trưởng thành (chín) được giải phóng khỏi buồng trứng thì các sợi tua có thể di chuyển ở đầu mở của vòi trứng tóm lấy nó và chuyển vào bên trong vòi trứng. Sự thụ tinh giữa trứng và tinh trùng diễn ra bên trong vòi trứng. Chính tại đây, trứng được thụ tinh phát triển những bước đầu tiên.