Hàng trăm dự án nhà chung cư dồn dập triển khai tại các thành phố song người dân có nhu cầu thực vẫn không thể trực tiếp mua được một căn hộ. Trao đổi với VnExpress, Bộ trưởng Tài nguyên Môi trường Mai Ái Trực nói rằng dứt khoát phải dùng thuế để chống lại đầu cơ nhà đất.

Muốn mua chung cư chồng thêm vài chục triệu.

Tuy nhiên ông Trực cũng thừa nhận biện pháp này phải làm dần dần để tránh đổ vỡ hệ thống tài chính.

Bộ trưởng kể, khi ông tới thăm thành phố Montrean (Canada), ngài thị trưởng cho biết 85% ngân sách của thành phố là từ thuế bất động sản mà ra. Nhằm chống đầu cơ, chính quyền Montrean đánh thuế sở hữu bất động sản 1,5-3%, nghĩa là anh có căn nhà 100.000 USD thì mỗi năm anh phải nộp từ 1.500 đến 3.000 USD.

Bộ trưởng cho rằng ở VN, nếu làm nhanh quá, giá nhà đất sụt giảm mạnh, kẻ đầu cơ phá sản có thể dẫn tới đổ vỡ ngân hàng. Hiện Bộ Tài chính mới dự thảo đánh thuế thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản 10%.

Dự thảo này thực ra không mới bởi nó đã được đưa ra cách đây 3 năm khi Chính phủ chuẩn bị ban hành Pháp lệnh thuế thu nhập cao. Sau nhiều ý kiến tranh cãi, cuối cùng Bộ Tài chính đã quyết định không đưa thu nhập chênh lệch chuyển nhượng bất động sản vào chịu thuế.

Chia sẻ quan điểm trên, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường Đặng Hùng Võ cho rằng, với điều kiện kinh tế xã hội của VN, đánh thuế thu nhập hay sở hữu bất động sản khó có tính khả thi. "Người dân sẽ tìm cách ghi giá trị bất động sản thấp hơn thực tế hoặc giao dịch ngầm để trốn thuế". Góp ý cho dự Luật kinh doanh bất động sản, ông đề nghị nên quy định hạn mức nhà ở cho cả cá nhân và tổ chức. "Tôi đã trực tiếp đọc mục Rao vặt trên một số tờ báo và gọi điện đến 4-5 địa chỉ cùng rao bán nhà tại các chung cư. Sau nhiều lần tìm hiểu tôi thấy tuy số điện thoại khác nhau nhưng những tin này đều xuất phát từ một nguồn", Thứ trưởng kể.

Trong phiên họp Uỷ ban thường vụ quốc hội mới đây, Bộ trưởng Xây dựng Nguyễn Hồng Quân nhìn nhận thị trường bất động sản tạm lắng nhưng vẫn còn nhiều tình trạng đầu cơ nhà đất. Kinh doanh nhà ở VN, kể cả với pháp nhân có đăng ký, vẫn hoạt động theo kiểu “du kích” - mua đứt và bán lại để thu lợi cao - chứ không phải là cầu nối giữa người bán và người mua.

Để thị trường bất động sản vận hành công khai, minh bạch, Bộ Xây dựng mới chủ trương đưa các giao dịch qua sàn. Nhưng đề xuất này vừa đưa ra Uỷ ban thường vụ Quốc hội đã vấp phải rất nhiều phản đối.

Đứng trên quan điểm của một chuyên gia kinh tế, ông Lê Đăng Doanh - thành viên ban nghiên cứu của Thủ tướng cho rằng, trong nền kinh tế thị trường ranh giới giữa đầu tư và đầu cơ thật khó phân định. "Tôi nắm được thông tin bỏ tiền ra mua nhà rồi bán lại ăn chênh lệch thì không thể nói tôi đầu cơ, tôi phải đi vay chịu lãi suất cơ mà", ông Doanh lấy ví dụ. Trong điều kiện chưa áp dụng được các sắc thuế, chuyên gia này cho rằng khi giao, cho thuê đất, Nhà nước có thể yêu cầu các dự án tổ chức đấu giá công khai các căn hộ. Thông tin về giá cả, chất lượng hàng hóa sẽ được thông báo công khai trong thời hạn nào đó. Ngoài cái lợi là người dân nắm được thông tin minh bạch, cơ hội mua bán như nhau, nhà nước có thể thu thêm thuế. Về phía nhà đầu tư, nếu muốn kinh doanh, họ cứ đến đăng ký, nhưng qua đấu thầu giá không thể hời như lúc họ mua "ngầm", lúc ấy có muốn đầu cơ cũng khó vì sau này giá cao không bán nổi.

Phong Lan