Theo Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, hiện nay, trên nhiều lĩnh vực xã hội ở cấp xã, Chính phủ đã ban hành các nội dung, tiêu chí để phân loại, đánh giá, chấm điểm như: các tiêu chí xây dựng nông thôn mới, “Phường, thị trấn đạt tiêu chuẩn văn minh đô thị”, “Xã, phường, thị trấn đạt tiêu chuẩn phù hợp với trẻ em”…

Các tiêu chí này vừa tạo động lực cho cấp cơ sở phấn đấu, vừa là khuôn mẫu, là công cụ để đánh giá sự chuyển biển và công nhận xã, phường đạt các chuẩn mực quy định. Đối với phòng, chống TNXH, 10 năm qua các quy định của NQLT01 vừa là hướng dẫn thực hiện, vừa là công cụ (duy nhất) phân loại, đánh giá, chấm điểm công tác phòng, chống TNXH ở cấp xã. Với một lĩnh vực công tác xã hội hết sức phức tạp, gian nan, vừa là nhiệm vụ cấp bách, vừa là nhiệm vụ lâu dài như phòng, chống TNXH thì việc tiếp tục duy trì thực hiện các nội dung hoạt động, các tiêu chí để phân loại, đánh giá, chấm điểm công tác xây dựng xã, phường lành mạnh (XPLM) là rất cần thiết.

Qua báo cáo, có 58/63 tỉnh, thành phố đề xuất, kiến nghị Liên ngành tiếp tục đẩy mạnh thực hiện công tác xây dựng XPLM và thống nhất về văn bản trong hướng dẫn triển khai (gồm các tiêu chí công nhận XPLM do Bộ LĐTBXH chủ trì; xã, phường không có ma túy do Bộ Công an chủ trì; xã đạt chuẩn nông thôn mới, phường đạt chuẩn văn minh đô thị do Bộ Văn hóa- Thể thao và Du lịch chủ trì) để tạo điều kiện thuận lợi cho địa phương trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện.

Tuy nhiên, NQLT01 và các biểu mẫu đã ban hành hơn 10 năm một số nội dung và tiêu chí không còn phù hợp với thực tiễn, cần phải sửa đổi, bổ sung.

Theo báo cáo của 63 tỉnh, thành phố, công tác chấm điểm, đánh giá xếp loại XPLM tại cơ sở còn có những khó khăn như một số văn bản quy định về chính sách, hình thức xử phạt đối với người bán dâm, người nghiện ma túy hết hiệu lực hoặc sửa đổi, bổ sung; một số văn bản quy định công tác cai nghiện ma túy chưa đồng nhất còn bất cập, số người nghiện ma túy tham gia điều trị Methadone tăng.

Do vậy, một số tiêu chí đánh giá, phân loại xã, phường không còn phù hợp. Hệ thống bảng biểu phân loại, đánh giá theo NQLT01 phức tạp. Điểm cộng và điểm trừ không thống nhất gây khó khăn xác định, phân loại xã, phường chưa phù hợp, không khuyến khích các xã, phường mạnh dạn đẩy mạnh công tác phòng, chống ma túy, mại dâm đặc biệt đối với một số địa phương thực hiện tốt trong xử lý tệ nạn xã hội (tụ điểm, đối tượng tăng).

Trong đó, 18/63 (28,6%) tỉnh, thành phố đề nghị Liên ngành Trung ương sửa đổi một số nội dung, tiêu chí của NQLT01, 38/63 (60,3%) tỉnh, thành phố đề ban hành NQLT mới thay thế NQLT01 cho phù hợp với Nghị định, Thông tư hướng dẫn của Luật Xử lý vi phạm hành chính về công tác phòng, chống mại dâm, cai nghiện và quản lý sau cai nghiện ma túy, 2/63 (3,2%) tỉnh, thành phố đề nghị thay đổi tên gọi NQLT01.

Trước tình hình này, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đề nghị liên ngành nghiên cứu, thống nhất sửa đổi NQLT 01 cho phù hợp với tình hình thực tế hiện nay ở địa phương và các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành. Đồng thời, bố trí nguồn lực (kinh phí, cán bộ) cho các hoạt động xây dựng XPLM.

Chỉ đạo xây dựng, phổ biến, nhân rộng các mô hình XPLM; thí điểm mô hình giảm hại và các mô hình dịch vụ xã hội hỗ trợ người bán dâm tại cộng đồng; mô hình về hoạt động công tác tình nguyện có hiệu quả.

Tăng cường chỉ đạo công tác tuyên truyền ở cơ sở, tổ chức tọa đàm, lồng ghép tuyên truyền tại các cuộc họp đảng, đoàn thể, khu dân cư. Cung cấp tờ rơi, tờ gấp và các tài liệu truyền thông về quan điểm, chủ trương, chính sách mới của Đảng và Nhà nước trong công tác phòng, chống tệ nạn xã hội nói chung...

Các địa phương xây dựng, nhân rộng các mô hình XPLM; mô hình giảm hại và các mô hình dịch vụ xã hội hỗ trợ người bán dâm tại cộng đồng; mô hình Đội tình nguyện hoạt động có hiệu quả.