Từ đây, nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội được nâng lên một tầm cao mới, góp phần xứng đáng vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới.

Ra đời trong những ngày sục sôi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, được Ðảng và Bác Hồ kính yêu giáo dục, rèn luyện, lực lượng Công an Nhân dân (CAND) đã không ngừng lớn mạnh. Trải qua 60 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lực lượng CAND đã lập nên những chiến công xuất sắc, góp phần quan trọng vào việc bảo vệ Ðảng, bảo vệ chính quyền cách mạng, bảo vệ tính mạng và tài sản của nhân dân. Những chặng đường vẻ vang của CAND luôn gắn liền với những trang sử hào hùng của dân tộc và sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN.

Ngay từ khi mới ra đời, Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa non trẻ đã phải đương đầu với những thử thách cực kỳ to lớn. Từ bên ngoài, dưới danh nghĩa tước vũ khí phát-xít Nhật bại trận, hàng chục vạn quân Tưởng và quân Anh tràn vào nước ta. Ở trong nước, bọn phản động trong Ðại việt Quốc dân đảng và Việt Nam Quốc dân đảng câu kết với thực dân Pháp thực hiện âm mưu lật đổ chính quyền dân chủ nhân dân vừa thành lập. Ngày 12-7-1946, lực lượng CAND đã khám phá vụ án Ôn Như Hầu ở Hà Nội, đập tan âm mưu lật đổ chính quyền dân chủ nhân dân, làm thất bại "Kế hoạch đảo chính Chính phủ Hồ Chí Minh" của các tổ chức phản động.

Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Ðảng và Bác Hồ kính yêu, CAND đã sát cánh với Quân đội Nhân dân và đồng bào cả nước mưu trí chiến đấu lập nên nhiều chiến công thầm lặng nhưng vô cùng oanh liệt, đập tan mọi âm mưu và hoạt động phá hoại, hoạt động gián điệp, biệt kích, bảo vệ vững chắc hậu phương, tham gia bảo vệ các chiến dịch quân sự, tổ chức các hoạt động điệp báo diệt ác, trừ gian ngay trong lòng địch... Những chiến công có ý nghĩa to lớn trên mặt trận an ninh - trật tự đã góp phần quan trọng vào Chiến thắng lịch sử Ðiện Biên Phủ, đưa cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đến thắng lợi hoàn toàn.

Sau Hiệp định Geneva (20-7-1954), nước ta bước vào thời kỳ mới - thời kỳ xây dựng CNXH ở miền bắc, đấu tranh giải phóng miền nam, thống nhất nước nhà. CAND lại tiếp tục thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh - trật tự trong những điều kiện mới. Ở miền bắc, CAND là lực lượng nòng cốt trong phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc, khám phá, bóc gỡ mạng lưới gián điệp cài lại; tiêu diệt và bắt gọn các toán gián điệp, biệt kích của Mỹ, ngụy tung ra phá hoại miền bắc; bảo vệ an toàn tuyệt đối các cơ quan đầu não của Ðảng, Nhà nước, bảo vệ các cơ sở kinh tế, quốc phòng, bảo vệ thành quả của công cuộc xây dựng XHCN, góp phần đánh thắng chiến tranh phá hoại bằng không quân của Mỹ, thực hiện tốt vai trò hậu phương lớn trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

Ở miền nam, lực lượng CAND đã vượt mọi khó khăn gian khổ, không sợ hy sinh, bám đất, bám dân, xây dựng cơ sở cách mạng, diệt ác, phá kìm, đấu tranh làm thất bại các kế hoạch tình báo, gián điệp của địch; tổ chức các trận đánh tiêu diệt địch ngay trong sào huyệt của chúng, trừng trị bọn ác ôn có nhiều nợ máu với nhân dân và bảo vệ an toàn căn cứ địa cách mạng. Những chiến công của lực lượng an ninh miền nam đã góp phần cùng toàn Ðảng, toàn quân, toàn dân đánh bại các kiểu chiến tranh của đế quốc Mỹ từ "Chiến tranh đặc biệt", "Chiến tranh cục bộ" và "Việt Nam hóa chiến tranh", tiến tới Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân 1975, giải phóng hoàn toàn miền nam, thống nhất đất nước.

Khi nước nhà độc lập, thống nhất, cả nước đi lên CNXH, lực lượng CAND tiếp tục phát huy truyền thống tốt đẹp của mình, cùng toàn quân, toàn dân đánh thắng kiểu chiến tranh phá hoại nhiều mặt của kẻ thù, chủ động đấu tranh bóc gỡ các mạng lưới gián điệp, tình báo của địch cài lại theo kế hoạch hậu chiến, khám phá nhiều tổ chức phản động; tiến hành giáo dục, cải tạo hàng vạn ngụy quân, ngụy quyền; đập tan âm mưu phá hoại, ngăn chặn các hoạt động gây rối, gây bạo loạn, giải quyết cơ bản vấn đề fulro ở Tây Nguyên.

Dưới sự lãnh đạo của Ðảng, phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị và của toàn dân, sự nghiệp bảo vệ an ninh - trật tự đã đạt được những thành tựu quan trọng. Thế trận an ninh nhân dân kết hợp thế trận quốc phòng toàn dân đã được củng cố và tăng cường, an ninh - trật tự trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội được bảo đảm; âm mưu của các thế lực thù địch hòng lợi dụng những vấn đề dân tộc, tôn giáo, dân chủ, nhân quyền để chống phá nước ta lần lượt bị thất bại; an ninh chính trị được giữ vững trong mọi tình huống.

Trong lĩnh vực đấu tranh phòng, chống tội phạm, giữ gìn TTATXH, lực lượng CAND đã chủ động phòng ngừa, tập trung mở nhiều đợt truy quét tội phạm, đặc biệt là việc tiến công mạnh vào bọn tội phạm có tổ chức, tội phạm hoạt động theo kiểu "xã hội đen", tội phạm ma túy, tội phạm kinh tế; đấu tranh chống tham nhũng, buôn lậu và gian lận thương mại. Chương trình quốc gia phòng, chống tội phạm được triển khai đồng bộ, đã có tác dụng phòng ngừa và ngăn chặn sự gia tăng tội phạm. Các chương trình đấu tranh phòng, chống tệ nạn xã hội, hạn chế tai nạn giao thông được triển khai tích cực, có kết quả.

Công tác xây dựng lực lượng được đẩy mạnh và tăng cường. Phong trào "Công an nhân dân học tập và thực hiện Sáu điều dạy của Bác Hồ" phát triển cả chiều rộng và chiều sâu đã tạo nên một động lực mạnh mẽ giúp lực lượng CAND hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Hầu hết cán bộ, chiến sĩ CAND có phẩm chất đạo đức tốt, có lập trường tư tưởng vững vàng, trung thành với Ðảng, Nhà nước, tận tụy với dân. Nhiều tấm gương mưu trí, dũng cảm, sẵn sàng hy sinh cả tính mạng của mình cho hạnh phúc của nhân dân, vì bình yên cuộc sống. CAND đã thật sự là nòng cốt, giữ vai trò xung kích trong sự nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn TTATXH. Trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ, cơ sở vật chất, phương tiện, kỹ thuật được trang bị khá, góp phần quan trọng vào việc xây dựng lực lượng CAND cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại.

60 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Ðảng Cộng sản Việt Nam quang vinh và Bác Hồ vĩ đại, được sự đùm bọc, giúp đỡ của nhân dân, CAND đã không ngừng phát huy bản chất tốt đẹp, vừa chiến đấu vừa xây dựng và trưởng thành, lập nên những chiến công hiển hách, mãi mãi tô đậm thêm những trang sử vẻ vang của dân tộc, thể hiện sáng ngời chủ nghĩa anh hùng cách mạng "Vì nước quên thân, vì dân phục vụ".

Sự nghiệp đấu tranh bảo vệ an ninh- trật tự chỉ có thể giành thắng lợi khi lực lượng CAND biết dựa vào dân. Từ khi ra đời, CAND đã gắn bó chặt chẽ với nhân dân như "cá với nước", được nhân dân nuôi dưỡng, đùm bọc và làm theo lời dạy của Bác Hồ "Công an của ta là Công an nhân dân, vì nhân dân phục vụ, dựa vào dân mà làm việc". Mối quan hệ gắn bó mật thiết giữa công an và nhân dân là nguồn gốc sức mạnh, là một trong những nhân tố quyết định những thành tựu, những chiến công và sự trưởng thành, lớn mạnh của lực lượng Công an.

Ðặc điểm hoạt động của lực lượng CAND là vừa công khai vừa bí mật, diễn ra liên tục với nhịp độ khẩn trương, quyết liệt, hoạt động đòi hỏi cả tính tập thể và tính độc lập sáng tạo, sử dụng cả trí tuệ, sức lực, vũ khí và phương tiện khoa học, kỹ thuật để chiến thắng kẻ thù và các loại tội phạm. Từ thực tiễn cuộc chiến đấu anh dũng, vẻ vang, lực lượng CAND đã từng bước xây dựng, hoàn thiện những vấn đề lý luận thuộc về đường lối, nguyên tắc chỉ đạo cuộc đấu tranh bảo vệ an ninh - trật tự, chiến lược và sách lược, phương pháp và nghệ thuật đấu tranh độc đáo, đặc sắc.

Có thể khẳng định rằng, trong suốt 60 năm qua, lực lượng CAND đã trung thành tuyệt đối với Ðảng, với Nhà nước, với nhân dân, cần kiệm liêm chính, đoàn kết hiệp đồng, mưu trí sáng tạo, kiên quyết khôn khéo, dũng cảm chiến đấu, sẵn sàng hy sinh vì an ninh Tổ quốc, vì cuộc sống bình yên và hạnh phúc của nhân dân. Ðó chính là truyền thống vẻ vang, cao đẹp của CAND Việt Nam.

Từ năm 2005, Ðảng và Nhà nước đã quyết định lấy ngày 19-8 hằng năm là "Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc". Ðây là một sự kiện quan trọng tiếp tục khẳng định vai trò to lớn của nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh - trật tự. Bác Hồ đã từng dạy "Dễ mười lần không dân cũng chịu, khó trăm lần dân liệu cũng xong". Trước yêu cầu, nhiệm vụ mới, CAND phải thấm nhuần sâu sắc quan điểm của Ðảng, lời dạy của Bác Hồ, tập trung đẩy mạnh công tác vận động quần chúng tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc; phải dựa vào dân, học hỏi nhân dân, vì nhân dân phục vụ; chống quan liêu, hách dịch, cửa quyền, sách nhiễu nhân dân, nghiêm cấm các hành vi vi phạm quyền tự do dân chủ của nhân dân; đoàn kết, hiệp đồng chặt chẽ với Quân đội Nhân dân, các ngành, các cấp. Ðộng viên được đông đảo quần chúng nhân dân tự giác tham gia phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc là vấn đề có ý nghĩa chiến lược cực kỳ quan trọng.

Ðể thực hiện tốt nhiệm vụ nặng nề mà Ðảng và nhân dân giao phó, lực lượng CAND phải không ngừng được củng cố, xây dựng theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Thấm nhuần sâu sắc và thực hiện nghiêm túc Sáu điều Bác Hồ dạy CAND, xây dựng đội ngũ cán bộ công an vững về chính trị, tư tưởng, có phẩm chất, năng lực ngang tầm yêu cầu nhiệm vụ mới. Khắc phục bằng được khuyết điểm, yếu kém, bất cập. Ðể làm trong sạch bộ máy, cần coi trọng công tác xây dựng, chỉnh đốn Ðảng trong lực lượng, kết hợp chặt chẽ công tác giáo dục, xử lý với bảo đảm sự giám sát, phê bình thường xuyên của nhân dân đối với cán bộ, chiến sĩ công an. Tiếp tục đổi mới về tổ chức và phương thức hoạt động, tăng cường lực lượng cho các vùng chiến lược, cho các đơn vị trực tiếp chiến đấu và cho cơ sở, bảo đảm đủ về số lượng, mạnh về chất lượng và được trang bị các phương tiện cần thiết bảo đảm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ an ninh chính trị, giữ gìn TTATXH.

Trải qua 60 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ công an đã phát huy bản chất và truyền thống tuyệt đối trung thành với Ðảng, tận tụy với dân, cần kiệm liêm chính, đoàn kết hiệp đồng, mưu trí, sáng tạo, kiên quyết, khôn khéo, dũng cảm chiến đấu vì an ninh Tổ quốc, vì cuộc sống bình yên và hạnh phúc của nhân dân. Lực lượng CAND nguyện phấn đấu hy sinh vì sự nghiệp cách mạng của Ðảng, vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân. Ðể hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong tình hình mới, đòi hỏi lực lượng CAND phải tạo được sự chuyển biến thật sự về tác phong, lề lối làm việc, bảo đảm giữ vững an ninh quốc gia, TTATXH trong mọi tình huống, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.