Các thuốc trị tiêu chảy thường dùng làm mất triệu chứng này bằng cách giảm sự co thắt của ruột, giảm sự tiết dịch qua phân, hoặc làm cân bằng hệ vi khuẩn ở ruột. Do đó, người bệnh bớt đau bụng, giảm đại tiện.

Theo cơ chế tác dụng, thuốc trị tiêu chảy được chia làm 3 loại.

Làm giảm hay liệt nhu động ruột: Đây là thuốc cho tác dụng cầm tiêu chảy nhanh, mạnh nhưng phải rất thận trọng vì có nhiều tác dụng phụ. Đặc biệt, có thuốc gây nghiện và không được dùng cho em. Ví dụ paregoric chứa cao thuốc phiện (gây nghiện), chống chỉ định đối với trẻ dưới 5 tuổi. Diphenoxylat, loperamid là thuốc tổng hợp không gây nghiện, ít tác dụng hơn nhưng vẫn tránh dùng ở trẻ dưới 2 tuổi.

Thuốc là vi sinh vật giúp ổn định tạp khuẩn ruột: Trong ruột già của chúng ta có rất nhiều vi khuẩn, gọi là hệ tạp khuẩn ruột. Khi hệ này bị rối loạn, vi khuẩn có ích bị chết đi, một số vi khuẩn gây bệnh tăng sinh thì sẽ dẫn đến tiêu chảy. Hiện có nhiều thuốc là chế phẩm chứa các vi sinh vật có ích như men, vi khuẩn... giúp tái lập cân bằng của hệ tạp khuẩn ruột.

Thuốc là chất hấp phụ: Chất hấp phụ là chất trơ về mặt hóa học và có cấu trúc đặc biệt để hút giữ những thứ làm kích thích niêm mạc như vi khuẩn, độc tố vi khuẩn, siêu vi, khí sinh ra trong ống tiêu hóa. Khi được thải ra ngoài, nó kéo theo các chất đã hút giữ. Chất hấp phụ không hòa tan và không được hấp thu nên tương đối an toàn, thích hợp để điều trị tiêu chảy có kèm chướng bụng, tiêu chảy do đường tiêu hóa bị nhiễm độc (ngộ độc thức ăn, nhiễm khuẩn). Than hoạt tính là chất hấp phụ đã được dùng lâu đời. Để trị tiêu chảy, than hoạt thường được phối hợp với thuốc chống co thắt, thuốc sát khuẩn đường ruột.

Chỉ dùng thuốc hấp phụ trước hoặc sau khi dùng thuốc khác ít nhất 2 giờ. Nếu không, chất hấp phụ sẽ cản trở sự hấp thu của thuốc uống cùng với nó.

TS Nguyễn Hữu Đức, Sức Khỏe & Đời Sống