Hãy dám trả lời các câu hỏi của con bạn (phần 2)
Các Website khác - 12/11/2004

Một câu trả lời phù hợp với lứa tuổi của con bạn.

Không ai khẳng định rằng sẽ luôn dễ chịu khi phải trả lời tất cả các câu hỏi một cách thẳng thắn. Rõ ràng có những lúc chúng ta khó có thể nói dễ dàng, trôi chảy, có những lúc chúng ta không muốn giải thích nhiều. Chính vì thế mà quyển sách này trở nên có ích: nó không nhằm mục đích đưa ra các lời khuyên để mọi người áp dụng mà nhằm cung cấp kiến thức trong một phạm trù mà ở đó bạn có thể tự tìm thấy những cách trả lời riêng, dần dần theo sự phát triển của trẻ. Các câu trả lời dành cho 4 lứa tuổi: 2 – 4 tuổi, 4 -6 tuổi, 6 – 8 tuổi, 8 – 11 tuổi.

Sự phân chia này không cố định. Bọn trẻ phát triển và nhận thức theo những nhịp độ khác nhau. Vì vậy phải coi các lứa tuổi này như những điểm mốc. Bạn cần linh hoạt tùy từng đối tượng: một bé gái 3 tuổi rưỡi, linh hoạt sẽ có thể hiểu được câu trả lời dành cho lứa tuổi 4 – 6, trong khi một bé trai 9 tuổi nhưng phát triển chậm chỉ hiểu được những câu trả lời dành cho những em từ 6 – 8 tuổi.

Tôi đã soạn ra những câu trả lời phù hợp cho cả các bé trai lẫn bé gái, để nhấn mạnh điều đó, tôi đã xen kẽ giữa hai giới, trừ khi vì những lý do hiển nhiên buộc phải tách bạch chủ đề mang tính đặc thù, riêng biệt của từng giới! Trong lúc đọc những câu trả lời cho các câu hỏi lớn như “Con đã ra đời như thế nào?”, bạn sẽ nhận thấy rằng các câu trả lời ngày càng trở nên chi tiết hơn, hoàn thiện hơn tùy theo lứa tuổi. Nếu lần đầu tiên, một đứa trẻ lớn tuổi hơn đặt một câu hỏi, bạn có thể đưa cho nó những thông tin ở phần trước và cuối cùng đưa ra câu trả lời phù hợp với lứa tuổi của nó. Mục đích là bạn nắm bắt những điều bạn cần trong mỗi phần khác nhau để có câu trả lời rõ ràng trong giới hạn mà bạn cho rằng đứa trẻ có thể hiểu.

Chuẩn bị các câu trả lời

Bạn hãy chịu khó đọc phần giới thiệu chung của mỗi chủ đề. Bạn không thể cung cấp tất cả các thông tin này cho con của bạn, nhưng bạn sẽ trả lời mạch lạc hơn nếu như bạn hiểu được điều gì ẩn sau các câu hỏi của con bạn. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những câu hỏi liên quan tới sự an toàn của trẻ. Đối với loại câu hỏi đó, bạn phải xác định những dấu hiệu báo động đằng sau chúng. Nhìn chung điều đó có thể giúp bạn giảm bớt tính nguy kịch của những câu hỏi tế nhị mà bọn trẻ đặt ra sau nhặt nhạnh được một nửa sự thật về chúng trong giờ ra chơi. Việc đọc lại sách trước khi trả lời con cái bạn cũng có thể giúp con bạn hiểu rõ hơn về một số câu hỏi.

Cuốn sách này đã được thai nghén để bạn có thể chia sẻ với bọn trẻ. Bọn trẻ không cần toàn bộ các câu trả lời của tôi, bạn hãy sử dụng cái phù hợp với bạn, để sang một bên những điều không cần thiết và lấy những ví dụ có thật trong gia đình bạn để minh họa cho câu trả lời. Nếu bạn muốn giải thích khái niệm về thời gian, hãy so sánh với khoảng thời gian giữa 2 sự kiện trong gia đình : sinh nhật và kỳ nghỉ. Bạn nên đưa ra thật nhiều ví dụ về điều mà bạn đã cảm thấy, hay đã làm khi bằng tuổi con bạn bây giờ. Điều đó sẽ làm cho bạn trở nên gần gũi hơn trong mắt bọn trẻ.

Xây dựng nền móng cho tương lai

Bạn hãy thử nhìn nhận việc trả lời các câu hỏi của bọn trẻ như là dịp để giáo dục chúng – không chính thức mà theo cách cha mẹ có thể trang bị cho trẻ và lấy đó làm điểm mốc trước khi chúng đến trường: bằng cách dạy cho chúng lòng tốt, sự bao dung, công minh và độ lượng.

Chúng ta có thể chuẩn bị để giúp trẻ hòa nhập vào đời sống xã hội ngay từ khi chúng còn nhỏ bằng cách khắc sâu trí nhớ của chúng các giá trị của mọi lĩnh vực. Các giá trị này được trẻ nhận thức rất tốt trước 5 tuổi. Điều đó muốn nói rằng cha mẹ đóng vai trò tiên quyết, vô cùng quan trọng – một vai trò mà bạn sẽ gánh vác trong suốt cuộc đời, nếu bạn bắt đầu từ một nền tảng tốt. Đó là trách nhiệm và nghĩa vụ mà bạn không thể chối từ. Và mọi cố gắng của bạn sẽ được đền đáp bằng niềm tin, lòng kính trọng và tình yêu của con cái.

Tôi không biết có cách nào khác để nhận những “món quà” đắt giá này từ con cái chúng ta? Mỗi khi bạn trìu mến nhìn bọn trẻ, nói chuyện chân thành và trả lời chúng một cách thẳng thắn, trung thực là khi bạn đã góp phần tạo ra một mối liên hệ có thể kéo dài suốt cuộc đời.

(còn tiếp)