Thuốc lắc hay bị lạm dụng ở các vũ trường.

Trái với lời đồn đại trong giới nghiện rằng thuốc lắc an toàn, các thử nghiệm về mặt khoa học cho thấy đây là hợp chất hoàn toàn độc hại. Trong vài năm gần đây, đã có nhiều báo cáo cho biết thuốc lắc gây độc tính cấp và tử vong đối với người sử dụng.

Về mặt ngôn ngữ, “Ecstasy” (thuốc lắc) là từ mang ý nghĩa “trạng thái xuất thần, ngây ngất”. Nó chính là hợp chất hóa học 3, 4 - methylendioxy methamphetamin (viết tắt MDMA).

MDMA không phải là hợp chất mới được tìm ra mà đã được tổng hợp cách đây hơn 80 năm dựa vào cấu trúc cơ bản của amphetamin - chất kích thích hệ thần kinh trung ương. Amphetamin từng được một số sinh viên dùng để có sự tỉnh táo, thức đêm học ôn thi. MDMA đã được cấp bằng sáng chế vào năm 1914 với tác dụng gây chán ăn. Nhưng từ đó đến nay, MDMA không được dùng như thuốc trong lĩnh vực điều trị mà lại được dùng như ma túy, được đặt tên là ecstasy, ở ta được gọi là “thuốc lắc”.

Gần đây, sự lạm dụng thuốc lắc ngày càng tăng do quan niệm sai lầm là nó an toàn hơn so với ma túy và các chất gây nghiện khác. Theo một nghiên cứu kéo dài 5 năm tại Mỹ, tỷ lệ dùng ma túy trong giới sinh viên có giảm, nhưng với một vài loại thì tăng, trong đó có thuốc (từ 16% lên 24%). Ở Australia, trong các buổi dạ vũ của giới trẻ ở bãi biển, thuốc lắc đã được dùng thoải mái. Ở Indonesia, chỉ trong vài tháng đã có khoảng 500.000 viên thuốc lắc lưu hành bất hợp pháp, đã có ít nhất 6 người chết vì dùng thuốc này.

Các nghiên cứu đã chứng minh, thuốc lắc hoàn toàn độc hại. Khi thử trên súc vật, nó kích thích hệ thần kinh trung ương và gây ảo giác bằng cách ảnh hưởng đến các chất sinh học trung gian của não là serotonin và dopamin. Do tác động đến chức năng sinh serotonin của não, thuốc lắc gây thay đổi cách cư xử, thái độ và làm tăng thân nhiệt. Nó làm giảm trữ lượng serotonin ở nhiều vùng trên não, phá hủy đầu tận cùng dây thần kinh sinh serotonin. Các ca tử vong kể trên có thể do thuốc lắc gây độc cho não. Tác dụng gây tăng thân nhiệt cũng góp phần gây tử vong cho người lạm dụng thuốc lắc.

Đặc biệt, chính việc sử dụng thuốc lắc trong tập thể, trong sự cuồng loạn của đám đông rất dễ dẫn đến ngộ độc và tử vong. Trong các buổi dạ vũ, con nghiện sử dụng thuốc lắc và nhảy múa trong âm thanh đinh tai nhức óc, thân nhiệt tăng bởi chen chúc trong đám đông và bởi tác dụng của thuốc, mất nước do đổ mồ hôi... nên dễ gục.

Ngoài ra, nếu dùng thuốc lắc lâu dài, bệnh nhân dễ mắc các bệnh tâm thần, từ lo sợ vô cớ, trầm cảm đến loạn thần kinh thật sự.

TS Nguyễn Hữu Đức, Sức Khỏe & Đời Sống