Tác phẩm Les Demoiselles d'Avignon. Các mặt nạ từ châu Phi và châu Đại Dương ăn sâu vào các khuôn mặt người phụ nữ trong tranh của Picasso

Triển lãm "Picasso và châu Phi” sẽ diễn ra tại hai phòng tranh lớn ở Nam Phi từ tháng 2 đến 5-2006. Như tên gọi của nó, đây sẽ là một cuộc triển lãm đối chiếu 61 tác phẩm 1906-1972 của Picasso từ Bảo tàng quốc gia Picasso tại Paris và sưu tập của gia đình ông, với cổ vật truyền thống của vùng Tây Phi.

Marilyn Martin - giám đốc nghệ thuật của Bảo tàng Iziko tại Cape Town - cho biết các đường nét đậm và hình khối góc cạnh trong mỹ thuật của người châu Phi tràn ngập trong các tác phẩm của Picasso, từ các bức vẽ, điêu khắc, tranh cho tới trang phục được thiết kế cho đoàn balê của Nga.

Nổi bật nhất trong các tác phẩm được trưng bày lần này là bản thảo của bức Les Desmoiselles d'Avignon, tác phẩm - theo các sử gia nghệ thuật - đã khuấy động phong trào tranh lập thể và mang tên tuổi Picasso trở nên vĩ đại. Bức vẽ 1907 này mô tả năm cô gái trong nhà thổ với hình hài bị dị dạng, nhất là khuôn mặt góp nhặt nhiều hình khối.

Tài năng phi thường của Picasso được xác nhận từ những năm còn bé thơ. Lên 8 tuổi, cậu bé Pablo đã cho ra đời bức tranh sơn dầu đầu tiên. Tuy nhiên, mối liên hệ của Picasso với mỹ thuật châu Phi là tại Paris đầu thập niên 1900, mà về sau đã làm thay đổi cả nền mỹ thuật thời đó.

Vào một trong nhiều lần tới thăm nhà của nhà văn lưu vong người Mỹ Gertrude Stein, danh họa Pháp Henri Matisse đã giới thiệu Picasso một bức tượng nhỏ có nguồn gốc châu Phi mà ông tậu được trong một tiệm đồ cổ. Nhà thơ Max Jacob đã làm chứng sự sức hút của bức tượng này đối với chàng trai trẻ Picasso.

“Picasso đã cầm bức tượng trên tay suốt buổi tối hôm đó. Sáng hôm sau, khi tôi đến phòng vẽ, sàn nhà đầy những bản vẽ quái dị”, trang web www.africans-art.com ghi lại những gì Jacob nói. “Những bản thảo có hình khuôn mặt người phụ nữ với độc nhất con mắt, cái mũi thì dài ngoằn rớt tới miệng, tóc dài tới vai. Nghệ thuật lập thể đã ra đời ngày đó”.

A.NGUYỆN (Theo Reuters, Encarta)