SỰ KIỆN & BÌNH LUẬN
Sức ép... thủ đô!

Bắc Lập

Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh - trong bài phát biểu quan trọng của mình tại phiên khai mạc Đại hội Đảng bộ TP.Hà Nội sáng 21.12 - đã dẫn lại lời căn dặn của Bác Hồ lúc sinh thời: "Đảng bộ Hà Nội phải làm gương cho các Đảng bộ khác". Yêu cầu của Bác thật giản dị, nhưng sâu sắc và thấm thía vô cùng. Bởi Hà Nội là trái tim của cả nước, gánh trên vai cả hai trọng trách: Đối nội và đối ngoại. Mỗi động thái của Hà Nội, người dân cả nước dõi theo, bạn bè quốc tế trông vào. Và cũng bởi thế, tấm gương này phải thật sáng, thật trong.

Sau hai thập kỷ đổi mới, phải khẳng định rằng những gì Hà Nội làm được thật to lớn. Đúng như Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh đã biểu dương "Hà Nội xứng đáng với niềm tin yêu của nhân dân cả nước". Song người dân cả nước dường như vẫn muốn "tấm gương Hà Nội" sáng hơn, trong hơn. "Phát triển chưa tương xứng với tiềm năng" - một nhận định có thể là không mới với mỗi địa phương, mỗi quốc gia, nhưng với Hà Nội lại rất đáng phải suy ngẫm.

Có thể nói, chưa bao giờ Hà Nội hội tụ cả 3 yếu tố "thiên thời, địa lợi, nhân hoà" như ngày nay. Không có cơ chế ư? Trung ương đã cho cơ chế! Nhân tài, vật lực ư? Không cần đầu tư thì Hà Nội vẫn quy tụ tới 60% chất xám của cả nước. Các nhà đầu tư trong và ngoài nước lúc nào cũng sẵn sàng đổ tiền, đổ của vào thủ đô. Thế nhưng, nghiêm túc nhìn lại mình, mỗi người dân Hà Nội, mỗi cấp uỷ, chính quyền của Hà Nội vẫn còn cảm thấy có gì đó vẫn chưa xứng đáng với sự tin yêu của cả nước. Điều này hoàn toàn không phải là sự phê phán mang tính cảm nhận, mà đó là sự góp ý đầy trách nhiệm.

Vì sao Hà Nội tập trung đến 60% các nhà khoa học cả nước, mà vẫn chưa có một nền kinh tế tri thức mạnh? Vì sao mỗi tấc đất Hà Nội quý hơn vàng, mà vẫn tồn tại những ngành công nghiệp với những ống khói giữa nội thành? Du lịch, dịch vụ vốn là thế mạnh của bất cứ một thủ đô nào trên thế giới, nhưng hiệu quả thu được từ các loại hình dịch vụ này vẫn quá nhỏ nhoi? Rồi Hà Nội là trung tâm hành chính lớn nhất nước, nhưng đâu đó vẫn còn đau lòng về chuyện có những công dân đi lại cửa phường, cửa quận tới hàng chục lần vẫn không được cấp sổ đỏ? Thậm chí không ít người đã nản chí..., không cần đến sổ hộ khẩu thủ đô vì thủ tục quá nhiêu khê?

Bên lề Đại hội Đảng bộ TP.Hà Nội đang diễn ra trong những ngày này, một lãnh đạo thành phố khi trả lời phỏng vấn báo giới có nói đại ý: Lãnh đạo Hà Nội cần vượt qua được sức ép... thủ đô. Gánh trên vai một lúc hai trách nhiệm lớn (vừa là thành phố lớn, vừa là thủ đô của cả nước) quả có cái khó rất riêng. Nếu chỉ giữ cho mọi sự "bằng an" để không có "khuyết điểm" gì thì mới chỉ là lo giữ cho tấm gương không vỡ, chứ chưa sáng. Còn nếu nôn nóng làm giàu thì lại rất dễ đổ bể. Bởi vậy, vừa giữ được tấm gương lành lặn mà vẫn phải sáng, phải trong, phải trở thành một đầu tàu, lôi kéo được cả nước cùng tiến - ấy chính là "sức ép" lớn đối với một thủ đô. Vượt qua được sức ép này - chính là thể hiện bản lĩnh của một thành phố ngàn năm văn hiến.