Những bất cập trước việc cấm sách bài tập bậc tiểu học
Các Website khác - 17/10/2005
Học sinh vất vả hơn khi không có sách bài tập.
Học sinh vất vả hơn khi không có sách bài tập.

Theo quy định của Bộ GD&ĐT, từ học kỳ 2 năm học 2004-2005, các lớp 1, 2, 3 không được sử dụng sách bài tập. Tuy nhiên, quy định này đang vấp phải phản ứng từ phía giáo viên vì những bất hợp lý trong giảng dạy và gây nên sự lãng phí cho phụ huynh học sinh.

Theo một số giáo viên, quy định này gây khó khăn khi họ giảng dạy những môn học mang tính thảo luận cao. Điển hình như môn Đạo đức lớp 1, 2, 3. Ở lứa tuổi này khả năng tập trung của học sinh không cao, nên khi không có sách là học sinh lại ngồi chơi. Những năm trước, sách giáo khoa được viết dưới dạng sách bài tập. Dựa vào sách này, học sinh có thể thảo luận nhóm về những tình huống, hành vi sai hay đúng. Học sinh có thể độc lập tư duy, phát huy tính sáng tạo vì thế giờ học trở nên nhẹ nhàng hơn.

Cô Lưu Hồng Hạnh, giáo viên môn Đạo đức trường tiểu học Thành Công B, phản ánh: "Chúng tôi thật sự khó khăn khi có tình huống thảo luận nhóm. Để các em dễ hình dung, và nắm bắt được nội dung tình huống thảo luận, chúng tôi lại phải có ý tưởng để đặt vẽ tranh, sưu tầm băng hình, băng tiếng". Theo bà Đỗ Thị Na, Hiệu trưởng trường Tiểu học Thành Công, việc thuê vẽ tranh theo sách giáo viên rất tốn kém do đó nhiều trường ở Hà Nội không thể làm theo cách này.

Thực tế những năm qua cho thấy, sử dụng sách bài tập sẽ giúp học sinh tiết kiệm thời gian ghi chép, tập trung luyện tập kiến thức và làm bài tập trên lớp, vì thế học sinh ít phải làm bài tập về nhà. Mỗi tiết học trong sách bài tập được thiết kế để có thể kiểm tra cả kiến thức cũ, mới với các dạng bài tập vận dụng kiến thức đã học. Cô Trần Thu Lan, Chủ nhiệm lớp 4A1, trường tiểu học Thành Công B, cho biết, không có sách bài tập, thày và trò mất nhiều thời gian viết, ghi chép lại đề bài. Giáo viên cũng không thể quan tâm giúp đỡ những học sinh yếu, chậm tiếp thu vì sợ "cháy" giờ. "Chúng tôi phải cắt bớt bài tập giống nhau cho kịp kế hoạch" cô Lan nói. Với những lớp học một ngày, một buổi thì việc "tiết kiệm sách" tối đa này còn khó khăn bội phần vì thiếu giờ.

Khi đặt ra quy định không sử dụng sách bài tập, Bộ GD&ĐT cho rằng, phụ huynh học sinh không phải tốn tiền mua sách giáo khoa. Tuy nhiên, nhiều phụ huynh phản ánh đầu năm học khi mua sách giáo khoa chọn bộ vẫn có những cuốn sách bài tâp, nhưng do đã có "lệnh cấm" nên số sách này phải vứt xó. Chị Thương, phụ huynh học sinh trường tiểu học Nguyễn Bá Ngọc than: "Mua về rồi mà không dùng thì xót, nhưng lũ trẻ cũng chẳng còn thời gian để mà đọc tham khảo nữa".

Hơn nữa, trước đây học sinh chỉ cần dùng một quyển vở ghi đầu bài để ghi tất cả các môn Toán, Tập làm văn, Sử, Địa, giờ đây các em phải thêm vào đó khá nhiều đầu vở. Hiệu trưởng trường tiểu học Trưng Vương Nguyễn Thị Liên, cho biết, theo văn bản quy định các lớp 1, 2, 3 có 4 quyển vở ghi các môn nhưng nay lại có thêm vở Toán, Tiếng Việt. Khối 4, 5 trước có vở chính tả, tập làm văn, vở ghi đầu bài, bây giờ thêm 3 quyển vở Địa, Toán, Tiếng Việt. "Thực tế, không cần thiết phải nhiều vở như thế, chỉ cần một quyển vở ghi đầu bài là đủ. Bắt bỏ sách bài tập, sau đó lại phải thêm mấy quyển vở khác như vậy là hai lần lãng phí - hiệu quả cũng vì thế mà... giảm", bà Liên bức xúc.

Hầu hết các giáo viên tiểu học được hỏi đều mong muốn sách bài tập sẽ tiếp tục được sử dụng trên cơ sở những quy định cụ thể như: sử dụng thế nào, lúc nào và không nên lạm dụng. Bà Liên kiến nghị: "Bộ GD&ĐT cần công bố chính thức cho các trường tiểu học được sử dụng lại sách bài tập các môn Toán, Tiếng Việt... tránh tình trạng "nửa nạc, nửa mỡ" như dạy môn Đạo đức hiện nay".

Trịnh Vũ