Nông dân Phú Yên đang trồng giống chuối cấy mô trên những đồi đất khô cằn, mang lại hiệu quả cao từ 3 - 4 lần so với trồng giống chuối thường.
Theo Sở NN-PTNT Phú Yên, cây chuối đã được trồng ở nhiều vùng nông thôn, nhưng chưa được trồng tập trung theo quy hoạch mà trồng tự phát dưới dạng phân tán trong vườn nhà, rẫy hoặc dọc các vùng đồi, triền núi. Những năm gần đây, diện tích trồng chuối được mở rộng. Năm 2005, Phú Yên có khoảng 2.800 ha chuối thì đến nay diện tích đã hơn 3.300 ha, tập trung ở các huyện Tuy An, Sơn Hòa, Sông Hinh, Đồng Xuân, Phú Hòa... Hiện nay, cây chuối là một trong những loại cây trồng mang lại thu nhập chính cho người dân một số địa phương vào dịp Tết Nguyên đán, góp phần ổn định đời sống kinh tế cho nhiều hộ dân các vùng miền núi của tỉnh.
Ông Nguyễn Ngọc Thọ ở xã An Lĩnh, H.Tuy An, cho biết gia đình ông trồng 2 ha chuối dọc triền đồi. Cây chuối “chịu” đất vùng này nên mau lớn, dễ trồng. Bình quân mỗi năm, ông thu hoạch hơn 15 tấn, thu nhập khoảng 80 triệu đồng. Tuy nhiên, ông Trần Sáu, Trưởng phòng NN-PTNT H.Tuy An, cho biết người trồng chuối ở H.Tuy An chưa chú trọng thâm canh cây chuối, chủ yếu trồng bằng phương thức quảng canh nên chất lượng và sản lượng chưa cao. Giống chuối qua thời gian dài nên bị thoái hóa, dễ bị sâu bệnh.
Trước thực trạng trên, năm 2014 - 2015, Trung tâm ứng dụng và chuyển giao công nghệ Phú Yên đã trồng thử nghiệm giống chuối cấy mô trên diện tích 9 ha tại các huyện Tuy An, Tây Hòa và TP.Tuy Hòa. Chuối đưa vào trồng thử nghiệm là giống chuối mốc, được trung tâm nhân giống bằng phương pháp nuôi cấy mô. Các hộ dân tham gia mô hình được trung tâm hỗ trợ giống và hướng dẫn kỹ thuật thâm canh.
Sau một thời gian trồng, giống chuối nuôi cấy mô cho kết quả rất khả quan, có nhiều ưu điểm trội giống chuối trồng tại địa phương. Điển hình như hộ ông Biện Lý Bửu ở H.Tuy An. Năm 2015, gia đình ông Bửu trồng thử nghiệm giống chuối nuôi cấy mô tại xã Sơn Long (H.Sơn Hòa). Khi tham gia mô hình, ông Bửu được hỗ trợ 2.000 cây chuối giống. Cây phát triển rất nhanh, khoảng 8 - 9 tháng là bắt đầu trổ buồng, đậu trái và khoảng 3 tháng nữa chuối già, cho thu hoạch, sớm hơn từ 3 - 4 tháng so với chuối giống tách từ chuối mẹ.
Bà Đặng Thị Thủy, Giám đốc Trung tâm ứng dụng và chuyển giao công nghệ Phú Yên, cho biết: “So với chuối nhân giống bằng phương pháp truyền thống thì chuối nuôi cấy mô có nhiều ưu điểm hơn. Cụ thể, cây giống sạch bệnh, loại bỏ được tình trạng thoái hóa giống, cho chất lượng và năng suất cao hơn hẳn nên hiệu quả kinh tế mang lại sẽ cao hơn. Hiện nay, trung tâm đang mở rộng quy mô sản xuất các giống chuối mốc, chuối tiêu hồng bằng phương pháp này để cung ứng cho thị trường, nhằm đáp ứng nhu cầu cây giống phục vụ cho việc phát triển sản xuất với quy mô công nghiệp”.