Lỗi tại thuế thấp

Thế giới

Mỹ: Sẽ tiêm mũi 3 vaccine COVID-19 cho người nhiễm HIV

WHO nhận định không cần thiết tiêm mũi vaccine tăng cường

Kinh doanh

Đề xuất mô hình sản xuất mới thay thế '3 tại chỗ'

Xử lý nghiêm các vi phạm về trái phiếu doanh nghiệp

Sức khỏe & Sắc đẹp

Vị thành niên và bệnh lây truyền qua đường tình dục

Dấu hiệu F0 trở nặng tại nhà

Trang chủ »

Tuổi Trẻ »

Kinh doanh »

Lỗi tại thuế thấp

Các Website khác - 30/08/2005

Khó hạn chế thuốc lá ở Việt Nam:
Lỗi tại thuế thấp

Quang Duy

Vì giá rẻ, nên có thể mua và
hút thuốc lá ở mọi lúc mọi nơi.

Ngày 25.8, UB Thường vụ Quốc hội vừa thống nhất dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, trong đó sẽ tăng thuế thuốc lá lên 65% trên giá bán lẻ, áp dụng từ năm 2008. Tuy nhiên, theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), mức thuế này còn... rất xa mới có thể hạn chế sử dụng thuốc lá và giảm thiểu các bệnh, tử vong liên quan đến chất gây nghiện này.

Giá thuốc lá ở VN rẻ nhất thế giới
Anh Nguyễn Quang Anh (ở phố Tây Sơn, HN) - một người nghiện thuốc lá - so sánh: "Ở Singapore , tôi phải cắn răng mua, vì 10 dollar Singapore/bao Malboro, tức là khoảng 100.000 đồng. Trong khi đó, giá ở VN chỉ là bằng 1/5. Hơn nữa, ở đó, phải về phòng mới dám hút, vì rất khó tìm được nơi công cộng cho phép. Cảm giác khổ sở và quá ngượng, thật sự chỉ muốn bỏ thuốc. Nhưng về đến Hà Nội, không còn cảm giác ấy, vì thuốc rẻ và... hút thoải mái. Mọi lúc, mọi nơi".

Theo điều tra được Tổ chức Y tế thế giới công bố tháng 6 vừa qua: Giá thuốc ở VN thấp nhất so với 13 quốc gia ở Châu Á - Thái Bình Dương. Ví dụ nhãn thuốc lá phổ biến nhất ở VN là Vinataba giá chỉ khoảng 0,57USD (tương đương 8.500 đồng), trong khi đó, ở Australia, Campuchia, Papua New Guinea, Brunei là 3,2 - 3,7USD/bao, các nước khác trung bình là 1,5 - 2USD/bao. Còn nhãn hiệu Malboro ở VN giá trung bình 0,72USD/bao, nhưng các nước khác khoảng 3 - 4USD/bao.

Thậm chí, giá thuốc lá ở VN từ 1993 - 2000 còn giảm 7,8 - 9,8%/năm. Nguy cơ người dân tiếp cận và nghiện thuốc lá cao hơn. Bằng chứng là báo cáo của Bộ Công nghiệp cho thấy, sản lượng thuốc lá đã tăng 2,1 tỉ bao/năm 1999 lên 3,8 tỉ bao/năm 2003, tức là mỗi năm tăng 10 - 15%.

Tính trung bình, nếu giá bán thuốc tăng lên 10% thì lượng nhu cầu thuốc lá giảm khoảng 8% ở các nước đang phát triển. Nếu xu hướng hút thuốc như hiện nay ở VN tiếp tục, ước tính sẽ có khoảng 10% dân số chết sớm do các bệnh liên quan đến thuốc lá, trong đó 3,7 triệu người sẽ chết ở tuổi trung niên. (Nguồn: WHO)
Lộ trình tức là con đường "dài"?
Giá thuốc lá ở VN rẻ, chủ yếu là do bị đánh thuế quá thấp. Hiện nay, mức thuế thuốc lá ở VN khoảng 25% đối với thuốc không đầu lọc, thuốc có đầu lọc nguyên liệu trong nước 34%, thuốc có đầu lọc nguyên liệu nhập khẩu 44%. Mức thuế này quá thấp so với cả khuyến cáo của WB, WHO là phải ở mức 2/3 - 4/5 giá bán lẻ. Do đó, VN cần có lộ trình tăng thuế phù hợp. Trong năm 2005, tỉ lệ thuế tiêu thụ đặc biệt đề xuất một mức 65 - 75% là hợp lý.

Tham khảo thuế đánh trên giá bán lẻ thuốc lá ở một số quốc gia khác: Thái Lan 75%, Singapore 60%, ở Australia khoảng 3/4, ở Mỹ khoảng 55%, ở Nhật khoảng 2/3, ở Anh khoảng 4/5, tính trên giá bán lẻ. Thái Lan được coi là quốc gia phòng chống tác hại thuốc lá thành công với thuế thuốc lá là 75%. Sau gần 10 năm tăng thuế từ 55% lên 75% vào năm 2001, ước tính số người hút thuốc lá ở Thái Lan đã giảm từ 29% xuống 20%.

UB Thường vụ Quốc hội vừa xem xét dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng thuốc lá và thống nhất theo hướng từ năm 2008 sẽ đánh thuế 1 mức cho cả ba loại là 65%. Tuy đây đã là một con số mới, nhưng bà Nguyễn Thuỳ Hương - cán bộ phụ trách Dự án Phòng, chống thuốc lá, T.Ư Đoàn - và nhiều người dân vẫn đặt câu hỏi: "Mức thuế ở các nước thấp nhất hiện nay cũng đã là 60%, vì sao VN không thể đẩy nhanh lộ trình lên áp dụng ngay từ năm nay, thay vì phải đợi đến vài năm nữa?".