Trong tờ trình Thủ tướng mới đây, Bộ Công nghiệp nhận xét, giá dầu ngày một đắt đỏ song sử dụng năng lượng trong dịch vụ, sinh hoạt đời sống ở VN còn nhiều lãng phí, đã đến lúc VN phải tiến hành nhiều biện pháp tiết kiệm.

Điều chỉnh giá năng lượng phù hợp với khu vực để khuyến khích người dân tiết kiệm. Ảnh: A.T.

Trong sản xuất công nghiệp, mức tiêu hao năng lượng để sản xuất ra một đơn vị sản phẩm tại VN hiện quá cao so với nhiều nước trong khu vực. Cụ thể, để làm ra cùng một giá trị sản phẩm như nhau, sản xuất công nghiệp của VN phải tiêu tốn năng lượng gấp 1,5-1,7 lần so với Thái Lan, Malaysia.

"Nếu không có biện pháp chuẩn bị, trong giai đoạn 2010-2020 VN có thể mất cân đối giữa khả năng cung cấp và nhu cầu sử dụng các nguồn năng lượng sơ cấp nội địa", Viện Chiến lược công nghiệp cảnh báo.

Bộ Công nghiệp đã khảo sát tại một số nhà máy sản xuất xi măng, thép, sành sứ, hàng tiêu dùng. Kết quả cho thấy tiềm năng tiết kiệm năng lượng có thể đạt đến 20%. Nếu tính với mức sử dụng năng lượng trong công nghiệp chiếm khoảng 40% so với tổng nhu cầu năng lượng thương mại hiện nay (xấp xỉ 19 triệu tấn), số tiền tiết kiệm được có thể tới 13,5 nghìn tỷ đồng mỗi năm. Đây là một giá trị không nhỏ, chưa tính đến tiềm năng tiết kiệm trong sinh hoạt và dịch vụ.

Các nhà khoa học đã tính toán, chi phí để tiết kiệm 1 kWh điện rẻ hơn nhiều so với số tiền bỏ ra để sản xuất 1 kWh. Trong Chương trình quản lý nhu cầu điện ở Thái Lan người ta đã tính rằng, để có thêm 1 kWh điện do tiết kiệm được bằng việc nâng cao hiệu suất sử dụng phải đầu tư 2 cent, trong khi sản xuất ra 1 kWh điện phải tiêu tốn trung bình 4-6 cent.

Trong tờ trình, Bộ Công nghiệp đề nghị thực hiện ở cấp quốc gia việc tiết kiệm năng lượng với một loạt các chính sách liên quan đến mọi bộ ngành. Theo kế hoạch, VN sẽ có Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Ban chỉ đạo quốc gia thực hiện Chương trình do một Phó thủ tướng đứng đầu sẽ được thành lập, cả nước sẽ có 8 trung tâm tiết kiệm năng lượng đặt tại 3 miền.

Bên cạnh các hình thức tuyên truyền, doanh nghiệp chế tạo, nhập khẩu sẽ được hưởng cơ chế ưu đãi để đưa ra thị trường các trang thiết bị hiệu suất cao; bắt đầu từ năm sau Bộ sẽ tổ chức dán nhãn tiết kiệm cho các loại thiết bị sử dụng năng lượng điển hình là quạt điện, động cơ điện, điều hòa nhiệt độ, tủ lạnh.

Đặc biệt từ năm sau, Nhà nước sẽ ban hành biểu giá năng lượng phù hợp với xu hướng của các nước trong khu vực nhằm khuyến khích người dân sử dụng tiết kiệm và hiệu quả.

Để thực hiện chiến dịch trên, 100% các toà nhà xây dựng mới từ 2006 sẽ phải thực hiện việc quản lý theo Quy chuẩn xây dựng VN "các công trình sử dụng năng lượng có hiệu quả". Bên cạch đó, Bộ Giao thông sẽ triển khai các biện pháp giảm tổng mức sử dụng nhiên liệu than dầu và điện năng như hạn chế xe cá nhân, tăng cường phương tiện vận tải công cộng có năng lực chuyên chở cao.

Phong Lan