Một trong những quy định mới: không cấp phép xây dựng cho lô đất nhỏ hơn 15m2, có chiều rộng mặt tiền hoặc chiều sâu so với chỉ giới xây dựng nhỏ hơn 3 m; những lô đất có kích thước hình học không đủ điều kiện xây dựng công trình theo quy hoạch, kiến trúc (phần diện tích xây dựng công trình có nhiều góc cạnh, tỷ lệ chiều dài, chiều rộng không hợp lý,...).

Đối với công trình nhà ở riêng lẻ trong vùng đã có quy hoạch xây dựng (được duyệt và công bố) nhưng chưa thực hiện, chủ đầu tư có giấy tờ hợp pháp, hợp lệ về quyền sử dụng đất (QSDĐ), quyền sở hữu nhà; nếu có nhu cầu xây dựng và có cam kết tự dỡ bỏ công trình khi hết hiệu lực của giấy phép hoặc khi Nhà nước xây dựng theo quy hoạch thì được cấp phép xây dựng tạm (ghi rõ thời gian hiệu lực giấy phép), với công trình dưới 2 tầng, chiều cao không quá 8m, kết cấu đơn giản, dễ tháo dỡ,...; không cấp phép xây dựng tạm đối với các loại hình chức năng khác; trường hợp còn nhà ở, sau GPMB để mở đường giao thông mà chủ đầu tư có giấy tờ hợp pháp, hợp lệ, có nhu cầu xây dựng thì cũng được giải quyết xây nhà tạm, trình tự nêu trên; công trình, nhà ở phù hợp với quy hoạch xây dựng thì được phép sửa chữa, nâng cấp, cải tạo, xây dựng.

Công trình, nhà ở hiện đã có sẵn, cách chân đê 5m đến hết phạm vi bảo vệ đê..., không ảnh hưởng trực tiếp đến dòng chảy thoát lũ sông, chủ đầu tư có giấy tờ hợp pháp, hợp lệ về QSDĐ và sở hữu nhà ở, có nhu cầu cải tạo, sửa chữa (không mở rộng mặt bằng), được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chấp thuận thì được cấp phép xây dựng, nhưng phải có cam kết bảo đảm an toàn cho đê và tuân thủ hướng dẫn của Sở quy hoạch - kiến trúc.

Những công trình không phải cấp phép xây dựng, bao gồm: công trình thuộc bí mật Nhà nước; xây dựng theo lệnh khẩn cấp, được cấp thẩm quyền phê duyệt; công trình tạm nằm trong mặt bằng công trình xây dựng được phê duyệt...; các công trình xây dựng thuộc dự án khu đô thị, khu công nghiệp, khu nhà ở có hồ sơ đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500; công trình được đầu tư xây dựng bằng nguồn vốn ngân sách Nhà nước; sửa chữa, cải tạo nội thất, lắp đặt thiết bị... không làm thay đổi kiến trúc, kết cấu và an toàn chung của công trình; công trình hạ tầng kỹ thuật, mức đầu tư dưới 5 tỷ đồng ở vùng nông thôn, nằm ngoài ranh giới quy hoạch thị trấn, trung tâm xã, không vi phạm khu vực bảo tồn di sản văn hóa, di tích lịch sử, văn hóa; nhà ở riêng lẻ cao ba tầng trở xuống, diện tích sàn nhỏ hơn 200 m2 ở vùng xa, không thuộc đô thị; xa quốc lộ, huyện lộ;.., không thuộc điểm dân cư tập trung, điểm dân cư nông thôn thuộc địa bàn phải cấp phép xây dựng do UBND cấp huyện quy định; nhà ở riêng lẻ của nhân dân xây cao dưới ba tầng, diện tích sàn xây dựng không quá 250m2, không ở trong khu di sản văn hóa, di tích lịch sử văn hóa, thì cá nhân, hộ gia đình được tự tổ chức thiết kế xây dựng, nhưng phải phù hợp với quy hoạch xây dựng được duyệt và chịu trách nhiệm trước pháp luật về chất lượng thiết kế, tác động của công trình đến môi trường và an toàn của các công trình lân cận.

Nhà 5 tầng trở xuống do quận, huyện cấp giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ của các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân có quy mô từ 5 tầng trở xuống và các công trình do quận, huyện quyết định đầu tư (theo phân cấp ủy quyền của UBND thành phố Hà Nội) trong địa giới hành chính do quận, huyện quản lý (trừ các công trình tiếp giáp mặt đường, phố do Sở Xây dựng cấp giấy phép xây dựng).

UBND xã cấp phép xây dựng nhà ở riêng lẻ tại các điểm dân cư nông thôn đã có quy hoạch được duyệt thuộc địa giới hành chính do xã quản lý theo quy định của UBND huyện.

Giấy phép xây dựng được cấp trong thời hạn không quá 20 ngày làm việc, kể từ khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Đối với nhà ở riêng lẻ, thời hạn xét cấp giấy phép xây dựng không quá 15 ngày, kể từ khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ.

Trường hợp từ chối nhận hồ sơ thì người tiếp nhận hồ sơ phải trả lời lý do từ chối cho người nộp hồ sơ biết. Trong thời gian 7 ngày làm việc, kể từ ngày nhận hồ sơ, cơ quan tiếp nhận hồ sơ thông báo bằng văn bản cho người nộp hồ sơ biết yêu cầu bổ sung hồ sơ (nếu hồ sơ chưa hoàn chỉnh). Người nộp hồ sơ có quyền đề nghị cơ quan tiếp nhận hồ sơ phải giải thích rõ những yêu cầu bổ sung và hoàn chỉnh hồ sơ. Thời gian hoàn chỉnh hồ sơ không tính vào thời gian cấp giấy phép xây dựng.

Trong thời hạn 12 tháng, kể từ ngày được cấp giấy phép xây dựng mà công trình chưa khởi công thì người xin cấp giấy phép xây dựng phải xin gia hạn giấy phép xây dựng. Khi thay đổi thiết kế xây dựng công trình thì chủ đầu tư phải xin điều chỉnh giấy phép xây dựng đã được cấp. Thời hạn điều chỉnh giấy phép xây dựng là 10 ngày làm việc, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ,...