Ông Dương nói:

- TP Hồ Chí Minh hiện có gần hai triệu người tạm trú có thời hạn, trong đó có hơn 800 nghìn người đã được cấp sổ KT3 (đi theo hộ) và khoảng 900 nghìn người nhập cư diện lẻ. Số người tạm trú này nếu xét theo quy định của TP Hồ Chí Minh lâu nay thì chưa đủ điều kiện để được nhập hộ khẩu. Nghị định mới ban hành có nhiều điểm thoáng hơn rất nhiều so với trước. Vì vậy, có thể coi đây là tin rất vui đối với những người nhập cư có ý định sinh sống lâu dài tại TP này.

- Về yếu tố thời gian, trước nay quy định người nhập cư phải có tối thiểu 5 năm cư trú liên tục tại TP trở lên và phải được cấp KT3 thì mới được xem xét. Nay NĐ 108/CP quy định chỉ cần có thời gian cư trú liên tục ở TP ba năm, có nhà ở hợp pháp là được xem xét cho nhập hộ khẩu.

Một điểm mới trong NĐ này là trước đây nhập hộ khẩu vào TP chỉ xét theo quan hệ vợ - chồng - con, thì nay mở rộng đến... cháu. Cụ thể, nếu không còn bố mẹ, vợ, chồng, con; hoặc còn bố, mẹ, vợ, chồng, con, nhưng những người này không có khả năng nuôi dưỡng thì được chuyển hộ khẩu về TP ở với anh, chị, em ruột; cô, cậu, dì, chú, bác ruột hoặc người giám hộ... Còn đối với yếu tố việc làm, chỉ cần phường, xã xác nhận là có việc làm, có thu nhập ổn định là được.

- Tất cả những trường hợp đăng ký mới nhập hộ khẩu vào TP đều phải hội đủ điều kiện về nhà ở hợp pháp. Nhà ở hợp pháp là nhà đã có giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, hoặc nhà xây trên đất có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Nhà có giấy tờ hợp lệ theo quy định của pháp luật cũng được xem xét. Trường hợp chưa có các loại giấy tờ trên thì UBND phường, xã cũng có thể xác nhận về tình trạng hợp pháp của nhà ở, đất ở. Điểm mới nữa về nhà của NĐ 108/CP là những người ở nhà thuê, ở nhờ (nhưng phải bảo đảm diện tích tối thiểu theo quy định pháp luật) cũng được xem xét cho nhập hộ khẩu nếu có sự đồng ý bằng văn bản của chủ nhà. Nhìn chung, điểm này cũng thoáng hơn trước.

- Khoảng 500 nghìn người sẽ được xét cho nhập trong năm nay. Tôi nhấn mạnh là có nhiều khả năng thôi. Bởi theo hồ sơ chúng tôi đang quản lý thì những hộ này đều có việc làm, có thu nhập ổn định và có thời gian cư trú hơn ba năm. Tất nhiên, vẫn còn một tỷ lệ nhất định đang trong tình trạng xin hợp thức hóa nhà ở. Nếu họ hợp thức hóa được thì việc xin nhập hộ khẩu sẽ dễ dàng hơn. Theo tôi biết, số lượng nhà ở được hợp thức hóa cũng đang được quận huyện giải quyết ráo riết. Cũng giống như hàng trăm nghìn người nhập cư, chúng tôi đang chờ thông tư hướng dẫn của Bộ Công an để sớm triển khai thi hành nghị định này.

- Hiện tại thì chưa có dấu hiệu gì về việc tăng dân số đột biến, vì 500 nghìn người nhập cư nói trên đã cư trú tại TP lâu nay rồi. Tuy nhiên, trong các năm tiếp theo áp lực dân số theo tôi là có. Việc nhiều NNC đổ dồn về TP Hồ Chí Minh có cái lợi cơ bản là nguồn lao động sẽ dồi dào hơn. Nhưng cái bất cập là cơ sở hạ tầng: điện, đường, trường, trạm... sẽ quá tải; giao thông, môi trường sẽ bị ảnh hưởng. TP cần phải quy hoạch và có một chiến lược quản lý, chiến lược phát triển ngay từ bây giờ. Công an TP đang tích cực tham mưu cho TP về việc này.