Tại một số cửa hàng buôn bán tại phố Hàng Mã, Hà Nội, tất cả các chủ hàng đều lắc đầu dứt khoát, những cái phẩy tay xua đuổi: "Họa điên bây giờ mới bán pháo". Nhưng qua tìm hiểu của chúng tôi, ở đây vẫn được coi là một trong những đầu mối cung cấp mặt hàng này ra thị trường. Chỉ có điều là những người khách lạ và không có mối quen bảo lãnh thì rất khó tiếp cận được với nguồn hàng.

Quyết tâm đi tìm nguồn hàng pháo lậu, chúng tôi có mặt tại một số trường PTCS, PTTH trên địa bàn Hà Nội như Nguyễn Huệ, Nguyễn Hữu Huân, Lương Thế Vinh... Vào một cửa hàng bán hàng quà vặt lưu động trước cổng trường hỏi mua pháo, do không phải là học sinh nên người bán khá cảnh giác: "Không có pháo bán ở đây đâu, ra chỗ khác mà hỏi, dính vào mấy thứ hàng quốc cấm mà chết à?". Chúng tôi lùi ra xa để tiện quan sát, vào lúc tan trường, nhiều học sinh xúm quanh cửa hàng mua bán quà vặt. Lẫn trong những món quà vặt đó có những hộp nhỏ mầu đỏ. Những chiếc hộp trông bề ngoài không khác lắm so với bao diêm Thống Nhất. Bên trong có 10 quả pháo loại nhỏ mà nhìn thoáng qua có thể nhầm lẫn là que diêm. Giá của một bao pháo diêm này khoảng 4.000 đến 5.000 đồng/hộp, tương đối phù hợp với túi tiền của học sinh.

Mỗi quả pháo được làm bằng diêm sinh nhồi, bên ngoài quấn chặt bằng giấy. Pháo diêm là loại pháo không có ngòi nên ở đầu mỗi quả pháo được quét một lớp chất mỏng dễ cháy, chỉ cần quẹt nhẹ, 5 giây sau pháo sẽ phát nổ. Pháo diêm có nhiều loại, căn cứ theo kích cỡ mà gọi như pháo diêm bi, pháo diêm trung, pháo diêm đại, pháo cối (loại pháo to bằng ngón cái)... Loại pháo to này có thể ném xuống đất hoặc khi gặp vật cản là phát nổ, tiếng chói tai, cháy xém với mùi diêm sinh khét lẹt. Được biết, đây là loại pháo đang được ưa chuộng nhất hiện nay với giá 10.000 đến 12.000 đồng/hộp.

Không chỉ có cửa hàng bán quà vặt mới bán pháo mà những chiếc xe đẩy treo đầy bóng, kẹo mút... cũng là những địa điểm bán pháo lưu động. Trong những dụng cụ hành nghề hằng ngày, họ cố trang bị thêm một chiếc túi đựng đầy hộp pháo. Một người bán pháo dạo cho biết, cách đây chừng hai tháng, có một số người bán đồ dạo cùng chỗ trọ mua pháo về bán. Mỗi ngày họ bán trung bình khoảng 100 đến 200 bao pháo diêm các loại, lãi từ 50.000 đến 100.000 đồng. Học sinh các trường PTCS, PTTH là khách hàng chính nhưng vài ngày lại phải... thay đổi chỗ bán cho an toàn".

Không chỉ ở các thành phố lớn mà các tỉnh phía bắc, đặc biệt là các tỉnh biên giới tình trạng sản xuất, buôn bán, vận chuyển và sử dụng pháo nổ vẫn ngang nhiên diễn ra. Đơn cử, ngày 29-12, tại tỉnh Vĩnh Phúc, đoàn kiểm tra liên ngành phát hiện một ô-tô chở khách (BKS 22L - 2916) có chứa 60 kg pháo nổ do Trung Quốc sản xuất. Lái xe N.H.Hải khai nhận có một đối tượng ở Vĩnh Phúc nhờ chuyển gói hàng này vào TP Hồ Chí Minh tiêu thụ.

Hay tại Quảng Ninh, chỉ tính trong 5 ngày (từ 30-12-2005 đến 3-1-2006), lực lượng biên phòng, công an, quản lý thị trường đã bắt quả tang 5 vụ vận chuyển, tàng trữ các loại pháo nổ trái phép với số lượng lên tới 240 kg. Đặc biệt, trong ngày 3-1, tại trạm kiểm soát Mũi Ngọc (thị xã Móng Cái), đồn biên phòng số 3 phát hiện T.V. Cương (Hải Dương) đang vận chuyển qua biên giới 20 bán pháo nổ và 7 kg pháo hoa... Có thể nói, đây chỉ là một số ít vụ buôn bán, vận chuyển pháo lậu qua biên giới mà các cơ quan chức năng phát hiện được.

Thực tế, đã có nhiều chuyến hàng pháo lậu lọt lưới, dẫn đến việc mua bán pháo lậu ở các thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh... khá dễ dàng như hiện nay. Để ngăn chặn tình trạng trên, nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước, đặc biệt là những tỉnh có đường biên giới đã chỉ đạo các lực lượng công an, quản lý thị trường, biên phòng tăng cường phối hợp, kiểm soát, nhất là các khu vực cửa khẩu, đường mòn biên giới, đường sông... để kịp thời phát hiện các đối tượng vận chuyển, buôn bán pháo nổ trong dịp giáp Tết Bính Tuất.