Sau khi Bộ Tài chính yêu cầu các địa phương kiểm tra, cấp chứng nhận quyền quản lý, sử dụng trụ sở các cơ quan hành chính sự nghiệp trên địa bàn, Hà Nội phát hiện hàng loạt các trường hợp trụ sở bị sử dụng sai mục đích như liên doanh liên kết để kinh doanh, cho thuê, bố trí làm nhà ở cho cán bộ... Mặc dù đoàn kiểm tra liên ngành của thành phố đã yêu cầu các đơn vị này khẩn trương "sửa sai" nhưng việc khắc phục vẫn cực kỳ chậm chạp.

Theo ông Mai Xuân Vinh - Trưởng phòng Quản lý công sản, Sở Tài chính Hà Nội, đây chỉ là một thí dụ cho thấy, nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước trên địa bàn thành phố chưa được quản lý, sử dụng hiệu quả. Trên thực tế, lâu nay, chưa có một cơ quan đầu mối trong quản lý khối tài sản có giá trị cực lớn này. Do đó, tình trạng sử dụng sai mục đích, lãng phí, thất thoát diễn ra không ít. "Công ty Bách hóa Hà Nội hiện đang quản lý, sử dụng 73 địa điểm kinh doanh ở rất nhiều vị trí đẹp trên địa bàn Hà Nội nhưng một năm thành phố chỉ thu được hai tỷ đồng. Trong khi đó với mức giá thuê mặt bằng hiện nay, chỉ riêng một điểm có vị trí đẹp tương đương thôi cũng đã đủ đem lại khoản tiền trên" - ông Vinh dẫn chứng.

Sở Tài nguyên Môi trường và Nhà đất Hà Nội cho biết, kết quả kiểm tra việc quản lý, sử dụng quỹ nhà chuyên dùng thuộc sở hữu Nhà nước gần đây của thành phố cho thấy, hơn 80% trường hợp vi phạm với những hình thức: nhượng bán, chuyển sang nhà ở, cho thuê lại kiếm lời. Thậm chí, một số trường hợp đã lợi dụng việc Nhà nước cho phép chuyển đổi mô hình doanh nghiệp từ các tổ chức hợp tác trước đây thành doanh nghiệp tư nhân để hợp thức hóa tài sản của tập thể thành cá nhân. Có nhiều vi phạm nhất trong quản lý, sử dụng nhà chuyên dùng là các tổ chức kinh tế Nhà nước: hệ thống cửa hàng của các công ty bách hóa, lương thực, thực phẩm hay các tổ chức kinh tế tập thể nhỏ với mô hình hợp tác, hợp tác xã may mặc, cắt tóc...

Lần đầu tiên, công tác kê khai, xử lý tài sản công là nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước tại các cơ quan hành chính sự nghiệp và các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Hà Nội được thực hiện trên quy mô lớn, đồng bộ, với thời gian dự kiến hoàn thành là trước ngày 30-4-2006.

Cụ thể, đối tượng kê khai lần này gồm toàn bộ tài sản công là nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước do các cơ quan hành chính sự nghiệp và doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Hà Nội (bao gồm cả các cơ quan, đơn vị thuộc Trung ương và thành phố) đang quản lý, sử dụng để làm trụ sở làm việc, các công trình sự nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh; nhà, đất đang ký hợp đồng thuê của các Công ty Kinh doanh nhà thuộc Sở Tài nguyên Môi trường và Nhà đất Hà Nội để làm trụ sở làm việc, cơ sở sản xuất, kinh doanh; nhà, đất đã được bố trí làm một phần nhà ở hoặc một phần làm nhà ở cho cán bộ, công nhân viên mà tại thời điểm kê khai, báo cáo chưa thực hiện bàn giao cho ngành Tài nguyên Môi trường và Nhà đất để quản lý.

UBND thành phố yêu cầu, các cấp chính quyền từ xã, phường đến quận, huyện phải tham gia tích cực trong công tác kê khai lần này, cùng chịu trách nhiệm về tính chính xác của các số liệu (các cơ quan, doanh nghiệp kê khai, chính quyền địa phương xác nhận). Các cơ quan, đơn vị thuộc diện kê khai nhưng không thực hiện hoặc kê khai thiếu sẽ bị thu hồi tài sản là nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước.