Để được coi là người chuyển đổi giới tính và được cấp giấy chứng nhận giới tính, người đó phải đáp ứng các yếu tố quy định - Ảnh minh họa

Thứ trưởng Bộ Y tế Phạm Lê Tuấn nhận định như trên tại hội thảo Định hướng xây dựng Luật Chuyển đổi giới tính do Bộ Y tế tổ chức, ngày 29/8.

Năm 2015, khi quốc hội thông qua Bộ luật Dân sự 2015 (BLDS), trong đó Điều 37 đã quy định cho phép việc chuyển đổi giới tính. Tuy nhiên, BLDS không thể giải quyết những vấn đề cụ thể như điều kiện, cách thức chuyển giới, ai có quyền được chuyển giới, kỹ thuật chuyển giới, chăm sóc sức khỏe người chuyển giới như thế nào… Do đó, Bộ Y tế được quốc hội giao chủ trì việc xây dựng dự án Luật Chuyển đổi giới tính để công việc nhân văn này được thực hiện trên thực tế.

Thứ trưởng Phạm Lê Tuấn nói: “Khi quốc hội thông qua Luật dân sự sửa đổi trong đó có điều 37 cho phép chuyển đổi giới tính, điều này đã thể hiện tính nhân văn của Hiến pháp năm 2013 về tôn trọng quyền con người. Đó là quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc, trong đó có quyền được sống thật với giới tính của mình. Tuy nhiên, luật dân sự không thể giải quyết hết các vấn đề từ điều kiện, cách thức chuyển giới, ai có quyền chuyển giới, chăm sóc sức khỏe người chuyển giới như thế nào…Đây là vấn đề lớn, là đối tượng cần điều chỉnh luật riêng…".

TS. Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ pháp chế (Bộ Y tế) cho biết, những nội dung cơ bản trong dự thảo Luật chuyển đổi giới tính, bao gồm: Quy định chung, điều kiện chuyển đổi giới tính, thực thi chuyển đổi giới tính, công nhận sau chuyển đổi giới tính và thực thi chuyển đổi giới tính.

Trong đó, thực thi chuyển đổi giới tính sẽ rất quan trọng từ bao gồm hồ sơ, thủ tục đề nghị thực hiện kỹ thuật chuyển đổi giới tính, hồ sơ, thủ tục đề nghị cấp giấy chứng nhận giới tính, trách nhiệm tư vấn tâm lý và tư vấn thực hiện tiêm hóoc-môn cho người chuyển giới, nội dung tư vấn tâm lý để xác định một người chuyển đổi giới tính, nội dung tư vấn về sử dụng hóoc-môn...

Tại hội thảo, hàng loạt vấn đề về chuyển giới và một bộ luật liên quan đến vấn đề này được đặt ra. Đó là, phạm vi điều chỉnh của luật, ai có đủ điều kiện chuyển giới (người Việt Nam, người nước ngoài…), có những dạng chuyển giới nào, điều kiện nào để các cơ sở y tế có thể tham gia chuyển giới…

ThS Đinh Thị Thu Thủy (Vụ Pháp chế, Bộ Y tế) cho biết, theo đề cương của Luật Chuyển đổi giới tính, điều kiện để cá nhân được phẫu thuật chuyển đổi giới tính gồm: Đủ 18 tuổi, quốc tịch Việt Nam, là người chuyển giới và đã được bác sĩ tâm lý xác nhận, đã sử dụng hóoc-môn để thay đổi nội tiết theo giới tính mong muốn ít nhất một năm, được cơ sở khám chữa bệnh được phép thực hiện kỹ thuật chuyển đổi giới tính xác nhận đủ sức khỏe.

Để được coi là người chuyển đổi giới tính và được cấp giấy chứng nhận giới tính, người đó phải đáp ứng các yếu tố: Đã sử dụng hóoc-môn ít nhất 5 năm liên tục, đã thực hiện phẫu thuật chuyển đổi giới tính một phần hoặc toàn bộ.

TS. Nguyễn Huy Quang cho rằng, phẫu thuật là chuyên ngành y tế rất hẹp và không phải có nhiều người có thể am hiểu, thành thạo kỹ thuật này. Vì vậy, cần phải có những quy định thật nghiêm ngặt, vừa bảo đảm về chuyên môn, về pháp lý để các bác sĩ hành nghề không những an toàn cho bệnh nhân mà còn an toàn cho cả chính các bác sĩ.