Thôi miên là một liệu pháp được y học ứng dụng trong điều trị các bệnh tâm căn. Nhờ có liệu pháp này, nhiều bệnh nhân đã được trở lại với cuộc sống bình thường. Những người có bản lĩnh vững vàng, nhận thức và sức khỏe tốt thì không chịu tác động của thôi miên.

Tiến sĩ Trần Viết Nghị, Viện trưởng Viện sức khỏe tâm thần Quốc gia cho biết, thôi miên là một liệu pháp điều trị tâm lý trực tiếp. Thầy thuốc tác động vào tâm thần người bệnh chủ yếu bằng lời nói, gây ra cho bệnh nhân một trạng thái ức chế không hoàn toàn của vỏ não, trung gian giữa thức và ngủ, còn gọi là trạng thái thôi miên. Lúc này, nhiều khu vực của vỏ não bị ức chế, riêng khu vực liên quan đến phân tích lời nói vẫn hưng phấn và được gọi là điểm cảnh tỉnh. Qua điểm cảnh tỉnh này, bệnh nhân có thể tiếp thu, thực hiện những chỉ thị của thầy thuốc.

Khi bị thôi miên, tính ám thị tăng cao. Ám thị là sự tiếp nhận một cách thụ động những tác động tâm lý từ bên ngoài, từ đó gây ra những biến đổi nhất định về thể chất và tâm thần. Tính chịu ám thị là một hiện tượng tâm lý bình thường của mọi người và được xem như là đặc tính của nhân cách.

Ám thị được sử dụng như một liệu pháp tâm lý trực tiếp trong lâm sàng tâm thần học. Trong đó, ám thị khi thức là chủ yếu dùng lời nói làm cho bệnh nhân hiểu rõ thực chất bệnh trạng của mình và giúp cho bệnh nhân cách “thanh toán” bệnh. Ngoài ra thầy thuốc còn dùng những liệu pháp phụ trợ để đưa bệnh nhân đến chỗ tin tưởng tuyệt đối vào thầy thuốc, vào kết quả của phương pháp chữa bệnh. Từ đó, lời nói của thầy thuốc có hiệu lực rất lớn đối với bệnh nhân, có khả năng làm mất những triệu chứng chức năng. Các liệu pháp phụ trợ thường dùng là: buồng điều trị nghiêm túc, nhân viên giúp việc ám thị, dùng các thuốc kích thích, châm cứu, bấm huyệt, điện châm...

Ám thị trong thôi miên có hiệu lực lớn hơn rất nhiều và thường được áp dụng cho các trường hợp ít đáp ứng với ám thị khi thức. Tuy nhiên, ám thị trong thôi miên không bền vững, không ổn định về cường độ và mức độ nông sâu trong mỗi buổi thôi miên, và dao động từ buổi này so với buổi khác trên cùng một đối tượng.

Theo tiến sĩ Nghị, có nhiều phương pháp gây ra trạng thái thôi miên, thông dụng nhất là vào một phòng hơi tối, im lặng hoàn toàn, dùng lời nói đều đều ám thị cho bệnh nhân có trạng thái mệt mỏi, nặng nề, buồn ngủ và dần dần bệnh nhân đi vào giấc ngủ thôi miên. Trong giấc ngủ ấy, thầy thuốc dùng lời nói ám thị cho bệnh nhân để làm mất các triệu chứng chức năng như tê, liệt, mù, câm, run, nói lắp...

Những người dễ bị thôi miên là những người dễ bị ám thị. Tính chịu ám thị dao động tùy theo lứa tuổi, thường tăng cao ở những người trẻ tuổi, lúc nhân cách chưa ổn định và chưa được hoàn chỉnh. Nữ dễ bị ám thị hơn nam. Tính dễ bị ám thị còn phụ thuộc vào trình độ nhận thức và kinh nghiệm sống, tình trạng sức khỏe và nhân cách. Những người nhận thức kém, ít trải nghiệm trong cuộc sống, sức khỏe kém, đang ở trong tình trạng mệt mỏi, người có nhân cách yếu... dễ bị thôi miên hơn.

Một số kẻ xấu lợi dụng thôi miên để chiếm đoạt tài sản và làm hại nạn nhân. Theo ông Nghị, để tránh điều này, cần bồi dưỡng nhân cách ngay từ thời kỳ còn bé. Phụ huynh nên hướng cho các con mình lối sống có lý tưởng, biết rèn luyện và chịu đựng gian khổ, biết cách kiềm chế bản năng để thích nghi với cuộc sống, tạo cho mình một nhân cách vững mạnh và thăng bằng. Nếu cảnh giác với những việc làm mờ ám, không phù hợp với hoàn cảnh và có bản lĩnh vững vàng thì dù trong hoàn cảnh éo le nào cũng không ai thôi miên được mình. Mặt khác, để có thể thôi miên một người thì phải hiểu biết rõ về người đó.

(Theo Sức Khỏe & Đời Sống)