Ung thư vú là một trong những bệnh có tỷ lệ mắc khá cao ở phụ nữ, tần số tăng dần theo tuổi tác, có thể nói đây là bệnh của giới nữ. Đàn ông tuy có thể mắc nhưng rất hiếm (khoảng 100 phụ nữ bị ung thư vú mới có một người đàn ông mắc bệnh này).

Di truyền

Đặc biệt đối với ung thư vú, di truyền nổi lên là yếu tố thuận lợi khá rõ rệt. Theo một số báo cáo, khoảng 5% bệnh nhân ung thư vú có nguồn gốc di truyền. Người phụ nữ đã có mẹ hoặc chị, em gái bị ung thư vú thì có nguy cơ dễ mắc ung thư loại này, nhất là khi có bà mẹ đã bị ung thư cả hai bên vú trước thời kỳ mãn kinh (cao hơn 9 lần so với người bình thường). Đối với những cô gái tiền sử gia đình có người bị ung thư vú thì tốt nhất nên đi khám chụp vú 6 tháng một lần từ khi bước sang tuổi dậy thì.

Nội tiết – kinh nguyệt

Có kinh nguyệt sớm (trước 12 tuổi), mãn kinh sớm (trước tuổi 40) hoặc muộn (sau 60 tuổi) cũng là yếu tố thuận lợi cho ung thư vú. Thông thường, các bạn nữ có kinh ở tuổi dậy thì, nhưng cũng có nhiều trường hợp kinh nguyệt đến sớm hơn. Nếu như kinh nguyệt đến trước 12 tuổi thì đó là dấu hiệu bất thường nội tiết tố, Estrogen cao. Bên cạnh đó, tuổi mãn kinh thường là 40 – 55, nhưng nếu như bạn mãn kinh sớm hơn hoặc muộn hơn thì đó cũng là biểu hiện không phù hợp. Do đó, nếu như rơi vào một trong hai trường hợp trên thì bạn cũng cần chú ý, và nhớ đi khám chụp vú định kỳ.

Tuổi tác – điều kiện sống

- Về mặt tuổi tác, phụ nữ trên 40 tuổi và đặc biệt tăng lên trong giai đoạn sau mãn kinh.

- Phụ nữ sống đơn độc, không có chồng và không sinh đẻ có tỷ lệ mắc ung thư vú cao hơn những phụ nữ có chồng và đã qua các kỳ sinh đẻ. Vì thế ung thư vú có tỷ lệ cao trong nữ tu sĩ.

- Về mặt kinh tế - xã hội, khác với ung thư cổ tử cung, ung thư vú gặp nhiều hơn ở phụ nữ có vị trí cao trong xã hội và có kinh tế khá. Có thể do ở trong điều kiện đó có những mối liên quan đến các yếu tố nguy cơ về sinh sản và dinh dưỡng, chế độ ăn nhiều mỡ, tinh bột, đạm. Nhiều khảo sát cho thấy thức ăn có nhiều sợi, sinh tố, kim loại…có khả năng ngừa được một vài loại ung thư. Nên ăn nhiều trái cây, rau cải mỗi ngày, tránh dùng trứng, sữa, bơ, phô mai, margarine...Theo thống kê, tỷ lệ ung thư vú ở những người có chế độ ăn nhiều mỡ cao gấp 3 lần so với người bình thường.

- Phụ nữ quá cân so với chiều cao cơ thể, quá mập mạp

Lối sống

Chứng nghiện thuốc lá cũng là một trong những yếu tố thuận lợi cho ung thư vú. Ngoài ra nếu vừa hút thuốc vừa uống rượu thì càng có nhiều nguy cơ hơn.

Nghề nghiệp

Tiếp xúc nhiều với các tia phóng xạ, hóa chất cũng có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn.Tiếp xúc thường xuyên với kim loại, bụi, chất hóa học, thuốc trừ sâu nơi làm việc gia tăng nguy cơ bị ung thư như là amiăng, nickel, cadmium uranium, radon, vinyl chloride, bezidene, benzene...

Bệnh

Đã hoặc đang có các bệnh tuyến vú lành tính như u xơ tuyến vú, áp xe vú, nang vú... Những người bị áp xe vú đã rạch tháo mủ có tỷ lệ ung thư hóa cao gấp 3 lần người bình thường.

Dùng thuốc

- Rối loạn nội tiết đối với những người đã hoặc đang dùng thuốc tránh thai có hàm lượng estrogen cao hơn 20 mcrogam. Hoặc nhiều phụ nữ dùng hormone thay thế trị chứng bốc hoả, khô âm đạo và loãng xương lúc mãn kinh. Nhiều khảo cứu cho thấy tăng nguy cơ ung thư vú khi dùng oestrogen liều cao lâu dài, nguy cơ ít bị ung thư khi dùng progesteron phối hợp. Do đó, nên dùng thuốc có hàm lượng estrogen nhỏ hơn hoặc bằng 20 mcrogam. Tốt nhất bạn nên hỏi ý kiến BS khi phải dùng đến hormon!

- Tuy chưa thể khẳng định kháng sinh là nguyên nhân chính dẫn đến gia tăng ung thư vú, nhưng kết quả ban đầu là lời nhắc nhở cần hết sức thận trọng khi sử dụng kháng sinh. Nghiên cứu do Group Health Cooperative (GHC) và Viện Đại học Washington (Mỹ) thực hiện cho thấy: Những phụ nữ có sử dụng kháng sinh lên tới 500 ngày trong 17 năm thì tình trạng ung thư vú tăng lên đến 50%.

Tỷ lệ ung thư vú chiếm 8% các ca ung thư trên thế giới. Ở Việt Nam, ung thư vú đứng hàng thứ 3 trong số các bệnh ung thư hay gặp nhất, sau ung thư dạ dày và cổ tử cung. Tuy nhiên, nếu như bạn ý thức được các yếu tố thuận lợi cho ung thư vú, có sự thăm khám định kỳ và có các giải pháp cam thiệp kịp thời thì sẽ hạn chế được rất nhiều nguy cơ mắc bệnh. Cũng như vậy, nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng, khả năng kéo dài thời gian sống sẽ rất cao, nguy cơ tái phát thấp.

Chi Anh