Từ hợp tác năng lượng

Ngày 28/9, Tổng thống Venezuela Hugo Chavez bất ngờ thông báo rằng, Nga sẽ giúp Venezuela xây dựng một lò phản ứng hạt nhân vì mục đích hòa bình - một trong những động thái khiến Mỹ lo ngại về sự hợp tác sâu rộng giữa Caracas và Moskva. Ông Hugo Chavez cho biết, trong cuộc gặp với Tổng thống Dmitry Medvedev và Thủ tướng Vladimir Putin, ông đã chấp thuận lời đề nghị hỗ trợ hạt nhân từ phía Nga và hai bên sẽ thành lập một uỷ ban về vấn đề này.

Tổng thống Hugo Chavez nói: "Nga đã sẵn sàng giúp đỡ Venezuela phát triển năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình và chúng tôi đã sẵn sàng cho việc đó. Brazil đã có nhiều lò phản ứng hạt nhân. Argentina cũng vậy. Do đó, chúng tôi cũng sẽ có lò phản ứng của riêng mình". Tuy không nói chi tiết hay thời gian lò phản ứng hạt nhân được xây dựng, song, ông Hugo Chavez cũng khẳng định rằng, Venezuela sẽ không từ bỏ những mục tiêu của mình dù bị sức ép từ Mỹ.

Trên thực tế, trong chuyến thăm Moskva và thành phố Orenburg, Tổng thống Hugo Chavez và lãnh đạo Nga đã cùng ký kết một thỏa thuận về hợp tác năng lượng. Trước đó một ngày, Moskva đã đồng ý khoản tín dụng 1 tỷ USD giúp đỡ Venezuela mua vũ khí hiện đại. Được biết, từ năm 2005, Venezuela đã chi tới 4,4 tỷ USD để thực hiện 12 hợp đồng mua bán vũ khí của Nga gồm 24 máy bay chiến đấu, trực thăng và khoảng 100.000 súng trường.

Tháng trước, Nga đã cử hai tàu chiến hạng lớn tới Venezuela tham gia tập trận chung. Đối với Trung Quốc, ngoài việc tăng gấp 3 lần lượng dầu xuất khẩu vào năm 2012 (lên mức 1 triệu thùng/ngày), chính quyền Caracas còn hợp tác xây dựng ba nhà máy lọc dầu tại Trung Quốc để xử lý dầu thô từ Venezuela.

Đến liên minh kinh tế - chính trị

Có thể nói rằng, những thông tin về hợp tác quân sự, hạt nhân giữa Nga - Venezuela cũng như hợp tác năng lượng giữa Trung Quốc - Venezuela đã thu hút được sự chú ý của dư luận. Là một trong những nước sản xuất và cung cấp dầu lớn nhất thế giới, Venezuela đang cố gắng tìm kiếm thị trường mới để giảm phụ thuộc vào việc xuất dầu sang thị trường Mỹ (nơi hàng năm vẫn chiếm hơn 50% lượng dầu xuất khẩu). Và Trung Quốc - quốc gia đông dân nhất thế giới với một nền kinh tế đang trên đà phát triển được coi là đích đến an toàn, thuận lợi nhất. Với Nga, chỉ trong 3 tháng vừa qua, Tổng thống Hugo Chavez đã công du tới 3 lần, đặc biệt là sau khi Nga mở cuộc tấn công lực lượng quân sự của Gruzia ở Nam Ossetia.

Rõ ràng, Venezuela đang cố gắng tranh thủ thế đối đầu Nga - Mỹ để liên minh với Moskva - một cường quốc không thể không có mặt trong việc giải quyết những vấn đề quốc tế. Kết hợp với Moskva cũng có nghĩa là Caracas đang ngày càng đẩy lùi tác động xấu của Washington đến quốc gia mình nói riêng và Nam Mỹ nói chung.

Còn Nga, hợp tác với Venezuela chỉ mang lại cái lợi nhiều chiều. Trước hết là phạm vi quan hệ, ảnh hưởng được mở rộng. Thứ nữa là những hợp tác kinh tế đối với hai quốc gia giàu có năng lượng sẽ tạo nên thế đối trọng, có thể đánh bật cường quốc kinh tế là Mỹ, đặc biệt vào thời điểm thị trường tài chính nước này đang trong cơn khủng hoảng.

Cuối cùng, cả Nga, Venezuela đều mong muốn phá bỏ trận địa đơn cực mà Washington đã tạo lập trên thế giới bấy lâu nay. Ở thời điểm hiện tại, khi mà thế và lực của Mỹ đang dần dần giảm sút do nhiều yếu tố tác động thì liên minh Moskva - Caracas có thể làm chủ tình thế và thực hiện kế hoạch đa cực trên thế giới.

Theo Huyền Chi