Thượng nghị sĩ John McCain và Barack Obama. Ảnh: BBC.

Đại diện của đảng Cộng hòa và Dân chủ Mỹ tranh luận gay gắt về chiến tranh và thuế trong lần đối mặt đầu tiên tối 27/9.
> Obama - McCain: Hai thái cực đối lập

Ứng viên Cộng hòa John McCain cáo buộc đối thủ Barack Obama là chính trị gia "bỏ phiếu độc lập nhất" trong Thượng viện Mỹ. Ứng viên của Dân chủ phản pháo lại: "Đấy chẳng qua là tôi phản đối những chính sách sai lầm của George Bush".

Obama khẳng định đối thủ là một người ủng hộ trung thành với đương kim tổng thống trong suốt 8 năm qua, thêm rằng, tình trạng khủng hoảng kinh tế hiện thời "là lời phán quyết cuối cùng cho chính sách kinh tế thất bại do Tổng thống Bush đưa ra và được Thượng nghị sĩ McCain ủng hộ 8 năm qua". "Chúng ta không thể tiếp tục như thế thêm 4 năm nữa", ông nói.

Đây là lần đầu tiên hai ứng viên tranh luận trực tiếp trên truyền hình. Obama, 47 tuổi, đang chạy đua trở thành tổng thống da đen đầu tiên của Mỹ. McCain, 72 tuổi, hy vọng trở thành ông chủ Nhà Trắng già nhất trong nhiệm kỳ đầu tiên.

Người trung gian trong cuộc tranh luận Jim Lehrer mở đầu màn tranh luận bằng cầu hỏi liên quan tới khủng hoảng ở Phố Wall. Cả hai ứng viên đều nhất trí rằng các nghị sĩ phải đưa ra biện pháp nhằm ngăn việc hàng triệu người Mỹ mất nhà cửa và công việc. Cả hai đều tỏ ra hài lòng vì nghị sĩ hai đảng sắp đạt được thỏa hiệp. Tuy nhiên, hai ứng viên xung đột vì chính sách chi tiêu tiền chính phủ, thuế, năng lượng và chiến tranh trong phần đầu cuộc tranh luận.

McCain chỉ trích Obama, cho rằng nghị sĩ da đen đã đề xuất chi hàng triệu đôla cho một số địa phương nhất định. McCain thề sẽ phủ quyết các dự án tương tự nếu ông vào Nhà Trắng.

Cuộc tranh luận diễn ra trong một thời điểm Bush và Quốc hội đang nỗ lực đảo chiều tình trạng khủng hoảng tài chính. McCain từng thông báo sẽ tạm dừng vận động tranh cử để tham gia các cuộc họp về khủng hoảng này. Ban đầu, ông không đồng ý tham gia tranh luận trực tiếp trừ khi các nhà lập pháp đã đạt được một thỏa thuận.

Về cuộc chiến Iraq, McCain ca ngợi chiến lược của Mỹ ở đây trong khi Obama cho rằng quân đội nước này không được "sử dụng hiệu quả". Thượng nghị sĩ Dân chủ cho biết ông đã đúng khi phản đối việc Mỹ đưa quân xâm lược Iraq và rằng Mỹ đã bỏ qua Afghanistan, nơi mà đáng lẽ họ truy đuổi al-Qaeda.

Tuy nhiên, McCain cho biết chiến lược của Mỹ ở Iraq đang gặt hái được thành công, sau việc đưa thêm 30.000 quân tới đây. "Chúng ta đang giành chiến thắng ở Iraq và sẽ trở về với danh dự".

Các cuộc trưng cầu cho thấy Obama đang dẫn đầu với khoảng cách khiêm tốn. Cử tri tỏ ra ưu ái Obama về kinh tế trong khi McCain có lợi thế về chính sách ngoại giao.

Cả hai người đều có kinh nghiệm trong tranh luận trực tiếp sau khi giành vị trí ứng viên của đảng. Obama đối mặt với Thượng nghị sĩ Hillary Clinton hơn 10 lần trong khi McCain "đấu khẩu" với đối thủ trong đảng Cộng hòa ở vài bang.

Hai ứng viên dự kiến sẽ gặp nhau hai lần nữa, tại đại học Belmont ở Nashvile hôm 7/10 và đại học Hofstra, New York hôm 15/10. Hai ứng viên tổng thống Sarah Palin và Joe Biden sẽ đối mặt hôm 2/10 tại đại học Washington ở thành phố St Louis.

Hải Ninh (theo AP, BBC)