´ Ông có lạc quan về kết quả vòng đàm phán song phương sắp tới về việc Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại quốc tế (WTO)?

- Tôi rất lạc quan vì tôi biết rõ cả hai bên đều rất nỗ lực để thành công. Trong cuộc đàm phán 3 ngày hồi tháng giêng vừa rồi, các nhà đàm phán đã giảm được khoảng cách đáng kể. Kể từ đó, hai bên đều giữ liên lạc chặt chẽ, duy trì trao đổi bằng đối thoại, e-mail để làm rõ quan điểm của mình cũng như chuẩn bị cho vòng đàm phán tiếp theo sẽ diễn ra trong khoảng 10 ngày nữa.

Khoảng cách còn lại là khoảng cách mà hai bên đều có thể với được tới nhau. Hơn nữa, sự lạc quan của tôi rất gần với những bình luận mà các quan chức hai bên - những người tham gia vào đàm phán, đã đưa ra. Trên cơ sở đó, tôi nghĩ rằng chúng ta đang ở vị trí có thể đi đến kết thúc rất sớm.

´ Ông đánh giá thế nào về 20 năm đổi mới ở Việt Nam? Và tác động của đổi mới đối với quan hệ Việt-Mỹ như thế nào?

- Nếu đánh giá thành tựu nào là quan trọng nhất của đổi mới, tôi cho rằng đó là việc giải phóng năng lực, tài năng của người Việt Nam. Tôi đến Việt Nam lần đầu tiên năm 1988, hai năm sau khi tiến trình đổi mới bắt đầu. Khi trở lại nhận nhiệm kỳ của tôi tại đây, sau 15 năm không đến Việt Nam, tôi nhìn thấy sự thay đổi cực kỳ mạnh mẽ. Tôi có thể nói là năng lượng, nhiệt huyết làm việc ở Hà Nội đã được tăng lên 300-400%, ai cũng sẵn sàng nắm bắt cơ hội để có thể sử dụng tài năng của họ. Với thực tế như thế, tương lai của các bạn rất sáng sủa...

Tôi nghĩ rằng nếu không có quá trình đổi mới, thật khó tưởng tượng quan hệ hai nước có thể đạt được như hôm nay. Hoặc nếu không có quá trình đổi mới, chúng ta không thể nghĩ đến việc Việt Nam đang ở ngưỡng cửa gia nhập WTO, hoặc việc hai nước có trao đổi thương mại song phương lên đến 7, 8 tỉ USD.

´ Ông đánh giá thế nào về kết quả vòng đối thoại nhân quyền giữa hai nước gần đây? Các vấn đề chính trị liên quan thế nào tới việc trao Quy chế Thương mại bình thường vĩnh viễn (PNTR) cho Việt Nam?

- ...Tôi đã tham gia vào các cuộc họp liên quan đến vòng đối thoại này. Theo tôi, cuộc đối thoại rất có tính xây dựng, thẳng thắn và là đối thoại hai chiều. Chúng tôi tin tưởng hai bên có thể giải quyết được những vấn đề cụ thể. Chúng tôi cũng nghiên cứu khả năng tiến trình đưa Việt Nam ra khỏi danh sách những nước đáng quan tâm về tự do, tôn giáo của Bộ Ngoại giao Mỹ (CPC).

Nếu các nhà lập pháp hỏi tôi nhận xét thế nào liên quan tới quá trình trao PNTR thì đó là: Việt Nam đã làm một việc rất lớn trong việc tăng tự do xã hội và kinh tế của người dân... Tôi cho rằng Quốc hội Mỹ cần phải trao PNTR cho Việt Nam.

Vĩnh Nguyên ghi