Việt Nam và Mục tiêu thiên niên kỷ

1. Xoá bỏ tình trạng nghèo cùng cực và thiếu đói

Mặc dù tỷ lệ nghèo trên thế giới đã giảm xuống kể từ năm 1990 đến nay, song 1,2 tỷ người vẫn sống ở mức dưới 1 USD mỗi ngày. Việt Nam đã đạt được mục tiêu giảm một nửa tỷ lệ nghèo với việc giảm tỷ lệ người dân sống dưới chuẩn nghèo xuống còn 35% trong năm 2000. Việt Nam cam kết giảm tỷ lệ nghèo thêm 40% cho đến năm 2010. Mặc dù Việt Nam đã đạt được những thành tựu rất ấn tượng, song thách thức hiện giờ là làm sao thu hẹp khoảng cách đang gia tăng và tiếp cận được các nhóm dân cư nghèo nhất ở từng vùng của Việt Nam.

2. Đạt phổ cập giáo dục tiểu học

Trên toàn thế giới hiện có 113 triệu trẻ em không đi học, nhưng có thể đạt được mục tiêu này. Ví dụ, Việt Nam có nhiều khả năng hoàn thành mục tiêu phổ cập giáo dục tiểu học cho đến năm 2015 vì tỷ lệ trẻ em đi học tiểu học đúng tuổi trong năm 1999 đã đạt mức rất cao là 95%. Tuy nhiên, những thách thức lớn hiện nay là nâng cao chất lượng giáo dục, mở rộng giáo dục cơ sở theo mục tiêu quốc tế về phổ cập giáo dục tiểu học và giảm bớt mức độ chênh lệch về khả năng và phạm vi tiếp cận với giáo dục tiểu học.

3. Tăng cường bình đẳng giới và nâng cao vị thế, năng lực cho phụ nữ

Hai phần ba số người mù chữ trên thế giới là phụ nữ. Việt Nam đã khẳng định cam kết thực hiện MDG này bằng cách đặt ra mục tiêu xoá bỏ khoảng cách về giới trong giáo dục ở cấp tiểu học và trung học cơ sở vào năm 2005 và tình trạng mù chữ ở phụ nữ dưới độ tuổi 40 cho đến năm 2010. Tuy nhiên, 70% số học sinh bỏ học ở cấp tiểu học là trẻ em gái, nguyên nhân chính là do các em phải tham gia các hoạt động kinh tế của gia đình, và vẫn tồn tại chênh lệch giữa các vùng miền.

4. Giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ em

Trên toàn thế giới có 11 triệu trẻ nhỏ tử vong mỗi năm, như vậy đã giảm so với con số 15 triệu năm 1980. Việt Nam đã thành công trong việc giảm tỷ lệ tử vong của trẻ em dưới 5 tuổi từ khoảng 58/1000 ca sinh sống trong năm 1990 xuống còn khoảng 48/1000, nhưng để hoàn thành trọn vẹn mục tiêu giảm 2/3 tỷ lệ này cho đến năm 2015, đòi hỏi phải có sự nỗ lực và hỗ trợ nhiều hơn nữa.

5. Tăng cường sức khoẻ bà mẹ

Ở các quốc gia đang phát triển, nguy cơ tử vong của bà mẹ khi sinh con là 1/48. Tuy nhiên, hầu như tất cả các quốc gia hiện nay đều có chương trình làm mẹ an toàn và có triển vọng đạt được tiến bộ trong lĩnh vực này. Việt Nam đã giảm tỷ lệ tử vong ở sản phụ từ 200/100.000 ca sinh sống trong năm 1990 xuống còn 100/100.000 và đặt ra mục tiêu tiếp tục giảm xuống còn 70 cho đến năm 2010, trong đó sẽ quan tâm đặc biệt tới những vùng khó khăn.

6. Phòng chống HIV/AIDS, sốt rét và các bệnh khác

HIV/AIDS đe doạ huỷ hoại những thành quả phát triển đạt được của cả một thế hệ ở nhiều quốc gia. Kinh nghiệm ở các nước như Bra-xin, Sênêgan và Thái Lan cho thấy chúng ta có thể ngăn chặn HIV ngay từ đầu. Việt Nam đã đặt ra mục tiêu giảm tốc độ gia tăng sự lây lan của HIV/AIDS trong năm 2005 và giảm một nửa tốc độ gia tăng cho đến năm 2010. Thách thức đặt ra là phải hành động khẩn cấp ngay từ bây giờ theo phương thức tiếp cận đa ngành để chống lại đại dịch này. Sự quan tâm chỉ đạo liên tục là hết sức cần thiết để ngăn chặn nguy cơ xảy ra một đại dịch.

7. Đảm bảo bền vững về môi trường

Trên thế giới có hơn một tỷ người vẫn không được tiếp cận với nước sạch, nhưng trong thập niên 90 đã có gần một tỷ người được tiếp cận với nước sạch và các điều kiện vệ sinh. Việt Nam đã tăng tỷ lệ người dân được tiếp cận với nước sạch từ 48% trong năm 1990 lên tới 56% trong năm 2000 và đặt mục tiêu tiếp tục nâng con số này lên 85% ở khu vực nông thôn vào năm 2010.

8. Xây dựng quan hệ đối tác toàn cầu vì mục đích phát triển

Xoá đói giảm nghèo và phát triển bền vững rõ ràng có liên quan tới thương mại, giảm xoá nợ và viện trợ. Cần đưa ra các điều khoản thương mại bình đẳng cho các quốc gia đang phát triển để tạo cơ hội việc làm và thu nhập. Về mục tiêu này, Việt Nam đang đối mặt với một số thách thức khá lớn trong việc đẩy nhanh tiến trình hội nhập với nền kinh tế khu vực và toàn cầu theo kế hoạch đề ra. Để đảm bảo công bằng xã hội và tính bền vững của quá trình phát triển quốc gia đòi hỏi phải có những nỗ lực rất lớn.

(Nguồn UNDP)