Chậm giải phóng mặt bằng (GPMB) các công trình trọng điểm:
Quá lãng phí tiền dân, tiền nước

Bài 1: Những dự án lãng phí

Ngày 16.5, Thủ tướng Chính phủ đã ra công điện yêu cầu Bộ GTVT và 11 địa phương đẩy nhanh tiến độ GPMB để cứu nguy cho việc chậm tiến độ ở 7 dự án có nguồn vốn ODA và trái phiếu chính phủ (TPCP). Nguyên nhân vẫn là... chậm GPMB. Điều đáng nói là, các dự án bị thiệt hại do tham ô, tham nhũng, nhưng việc chậm GPMB cũng gây lãng phí tiền của, thì lại chưa quy được trách nhiệm cụ thể.

Đường cao tốc TPHCM-Trung Lương đã được đổ những mét bêtông nhựa đầu tiên.

Cầu Thanh Trì "nằm chơi"
Dự kiến, tháng 11.2006, phần cầu chính của cầu Thanh Trì sẽ được thông xe, nhưng hai đường dẫn đầu cầu phải đến tháng 3.2008 mới xong. Mặt khác, tuyến đường vành đai 3 từ Pháp Vân nối QL1A với cầu Thanh Trì, giao cắt với quốc lộ 32, Trung Hoà về Mai Dịch, đến nay dù đã có vốn, vẫn bị chậm trễ vì vướng khâu GPMB.

Nguy cơ khoản đầu tư khoảng 3.000 tỉ đồng cho dự án này sẽ "nằm chơi" vì thiếu đường nối tiếp đang dần hiện hữu. Thêm nữa, khoản vốn đầu tư 2.200 tỉ đồng của vành đai 3, dự kiến đưa vào sử dụng cuối năm 2006 cùng với cầu Thanh Trì, không hoàn thành được hiệu quả đầu tư của nó theo như dự tính cũng chỉ bởi chậm GPMB.

Theo Ban quản lý dự án Thăng Long, đường vành đai 3 đã cơ bản GPMB được đoạn 1 từ Mai Dịch - Trung Hoà dài 4,3km, chỉ còn vướng 45 hộ tại nhánh 4 nút giao Mai Dịch và 28 hộ tại nhánh 3 nút giao Trung Hoà. Đoạn 2 từ Trung Hoà - Pháp Vân dài 5,9km chỉ còn 1,4km chưa được GPMB, nhưng lại nằm rải rác nên rất khó thi công. Tuy nhiên, việc GPMB hết sức chậm trễ và nan giải. Chỉ riêng tại 2 dự án cầu Thanh Trì và đường vành đai 3 với khoảng hơn 5.000 tỉ đồng vốn đầu tư, chậm một ngày đưa vào sử dụng đã lãng phí tiền của ghê gớm.

Đường cao tốc TPHCM-Trung Lương: Nguy cơ công cốc(!?)
Đến giữa tháng 5, sau 7 tháng thi công cấp tập, các nhà thầu đã hoàn thành 40% khối lượng công việc. Chưa bao giờ một khối lượng công việc lớn đến 6.500 tỉ đồng lại được thi công trong vòng hơn 2 năm. Đây là một cố gắng lớn của chủ đầu tư và nhà thầu.

Tuy nhiên, những cố gắng này đang có nguy cơ trở thành công cốc khi mặt bằng chậm giải phóng. Vướng nhất là TPHCM mới bàn giao được 62% diện tích. Hai nút giao lớn tại Chợ Đệm và Tân Tạo vẫn chưa hề nhúc nhích, trong khi mùa khô thì sắp tới. Các nhà thầu như ngồi trên đống lửa.

Anh Võ Kế Tuấn - Giám đốc dự án Sài Gòn - Trung Lương của Cty XDCT 508 - bức xúc: "Chúng tôi thi công xong 18/19 trụ cầu cạn, chỉ còn 1 trụ, song vướng đường dây điện chưa giải toả nên không biết đến khi nào. Vẫn cứ phải để thiết bị, nhân lực chờ chịu khấu hao khống. Vốn quay vòng chậm phải chịu lãi ngân hàng thì còn lấy đâu ra lãi. Buốt ruột vô cùng".

Trên đây mới chỉ là 2 trong hàng ngàn dự án đang bị ách tắc bởi khâu GPMB. Vì vậy, gọi việc chậm GPMB là một "tệ nạn" đang gây thiệt hại vô cùng to lớn cho nền kinh tế có lẽ cũng không quá đáng.

Bích Liên

Bài 2: Cần quy rõ trách nhiệm...