Trên 45 triệu lao động kỳ vọng gì vào Luật BHXH? Trong khi, hiện nay, chỉ có 20% lao động ngoài quốc doanh được tham gia bảo hiểm.

Vì khi xảy ra rủi ro, người lao động chịu hậu quả, chứ không phải chủ Doanh nghiệp, cũng không phải BHXH. Từ đó, ta chuyển mối quan hệ này thành mối quan hệ giữa người lao động và người sử dụng lao động. Lúc này, với hàng trăm người lao động sẽ tạo áp lực lên chủ doanh nghiệp”.

Trên thực tế, người lao động hiện nay thật sự không “mặn” với BHXH. Bởi, một phần người dân hiện nay vẫn chưa có nhận thức đúng và đầy đủ về quyền lợi khi được BHXH. Hoặc, nếu có, người lao động vẫn chưa nhận thấy hết được giá trị và lợi ích thật sự khi được BHXH.

Vì, theo các đại biểu, người lao động vẫn chưa thấy được sự công bằng, trong việc “đóng và hưởng” BHXH.

“Thật ra, đóng BHXH là một hình thức “tích lủy” của người lao động. Thế nhưng, khi người lao động rút số tiền đã “tích lủy” trong một thời gian, thì số thu lại ít hơn nhiều số tiền đã đóng” - ông Nguyễn Đình Xuân, Đại biểu Quốc hội tỉnh Tây Ninh nhận xét thêm.

Để bảo vệ cho người lao động, Đại biểu Nguyễn Thị Hồng Xinh, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đề nghị:

“Chế tài đối với vi phạm BHXH cần đưa vào Luật cho rõ ràng. Vì biện pháp phạt vi phạm chưa rắn, khiến doanh nghiệp không sợ, dẫn đến người lao động thiệt thòi!”

Nên xem người lao động là “cổ đông” của quỹ BHXH

Nhìn một góc độ khác, người đóng BHXH chính là “cổ đông” của quỹ BHXH. Vì quỹ BHXH không có nguồn thu khác ngoài nguồn thu của người lao động đóng vào. Nên, người lao động có quyền được quyết định nơi được mình ủy thác.

Đại biểu Nguyễn Đình Xuân nói: “Để thực hiện “quyền cổ đông” của mình, người đóng BHXH có quyền được biết thu chi hằng năm của quỹ BHXH. Theo đó, hàng năm, quỹ BHXH phải có trách nhiệm công bố, thu bao nhiêu, tồn bao nhiêu, đã đầu tư vào những nơi nào và lãi được bao nhiêu?

Nên xem người lao động là "cổ đông" của BHXH. Và đưa BHXH thành một loại hình dịch vụ thu lợi, để người lao động thấy được, khi đầu tư vào đó là có lợi.

Sau đó thông qua cơ quan truyền thông, cổ đông tác động đến cơ quan đại diện cho quyền lợi mình như Liên đoàn Lao động, Văn phòng Chính phủ, hoặc Đại biểu quốc hội, những người thay mặt cho cổ đông, thực hiện quyền giám sát quỹ này”.

Bên cạnh đó, Đại biểu Nguyễn Đình Xuân còn đề nghị, nên đưa BHXH thành một loại hình dịch vụ thu lợi, khiến người lao động thấy được, khi đầu tư vào đó là có lợi.

Như vậy, mới thu hút người lao động đóng BHXH, quan tâm hơn đến BHXH. Nhưng, trước hết, cần thay đổi quy định “đóng – hưởng”, người lao động đóng bao nhiêu, sẽ được hưởng bấy nhiêu, thậm chí có thêm lợi tức từ việc tích lủy thông qua việc đóng BHXH.

Theo quy định hiện nay, chỉ có BHXH Việt Nam được phép làm BHXH. Đại biểu Nguyễn Thị Hồng Xinh đề nghị: “Nên phá thế độc quyền của BHXH VN”.

Vì điều này, sẽ khiến cho người lao động dễ dàng lựa chọn “nơi đầu tư” để được làm “cổ đông” có lợi hơn. Và bên cạnh những quy định bắt buộc tham gia BHXH, người lao động tự nguyên tham gia các loại hình BHXH khác, nhằm thu lợi cho bản thân, vừa có ích cho Nhà nước.

• Phan Công