Không rõ có phải lo ngại nguy cơ khan hiếm Tamiflu hay còn có lý do nào khác mà, thời gian gần đây, ngày càng nhiều ý kiến đánh giá cao tác dụng của Relenza gần như không thua kém Tamiflu. “Relenza có tác dụng kháng virus H5N1 tốt không kém Tamiflu”, một bác sỹ ở Bệnh viện Nhiệt đới Hà Nội nói mặc dù ông thừa nhận dùng Relenza khó hơn so với Tamiflu vốn chỉ uống cái là xong.

Relenza được đưa vào cơ thể bệnh nhân theo đường thở, hít hoặc xông thuốc. Cách đó gây trở ngại nhiều cho bệnh nhân mắc các bệnh về đường hô hấp như hen chẳng hạn. Hơn nữa, người ta cũng không chắc Relenza có thể “quá cảnh” qua phổi một cách nhanh chóng để kịp đến các nội tạng khác trong cơ thể hay không.

Sản xuất Tamiflu ở Việt Nam không dễ dàng

Các quốc gia trong đó có Việt Nam ưa Tamiflu hơn Relenza với lý do đơn giản là loại thứ nhất hiệu quả hơn loại thứ hai. Bởi thế, các kho dự trữ chủ yếu loại thứ nhất. Roche đang khẩn trương cấp phép sản xuất Tamiflu cho một số nước để đảm bảo số liều ra lò đến năm 2007 vào khoảng 600 triệu.

Tại Việt Nam, sau khi ký được thỏa thuận về nguyên tắc với đại diện Roche ở Việt Nam, Bộ Y tế gần như dốc toàn lực ngành dược để bắt tay vào khâu chuẩn bị. Nhiều việc liên quan đến thủ tục đã được giải quyết sớm song trở ngại lớn nhất là công nghệ và nguyên liệu. Cả hai yếu tố này chúng ta có nguy cơ chậm trễ và thiếu chủ động.

Về nguyên tắc, một trong số các nhà máy sản xuất thuốc đạt tiêu chuẩn quốc tế của ta sau khi được chuyên gia Roche trực tiếp kiểm tra sẽ được ủy quyền sản xuất thuốc. Song điều đó không có nghĩa là có thể bắt tay vào sản xuất ngay được mà phải cần bổ sung một số thiết bị đắt tiền phục vụ cho khâu bào chế cực kỳ phức tạp.

Về nguyên liệu, chúng ta cũng chưa chắc chủ động được dù biết, nếu mua, giá sẽ rất đắt, 200-250 USD/gram acid shikimic. Thứ acid này được chế từ nguyên liệu vốn rất sẵn có ở Việt Nam là hồi.

Đáng tiếc, cơ sở dược liệu hùng hậu nhất của Bộ y tế và Viện Dược liệu Trung ương đến nay cũng mới dừng ở quy mô phòng thí nghiệm với lượng làm ra vẻn vẹn vài chục gram. Trong khi đó, một đơn vị khác bên Viện Khoa học & Công nghệ Việt Nam (VAST) sản xuất ra acid shikimic với số lượng lớn hơn lại chưa hề nhận được lời mời hợp tác.

Mà nói đến hợp tác ở Việt Nam, xưa nay bao giờ cũng là quả núi khó vượt, một quan chức VAST than phiền...

QD (Tiền Phong)