Sau khoảng 3 năm làm việc tại nước ngoài người lao động (NLĐ) thường kiếm được khoảng 100 - 300 triệu đồng. Lợi ích kinh tế thì đã rõ, nhưng đằng sau đó là một lỗ hồng lớn. Đó là hàng chục ngàn lao động tay nghề cao từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Malaysia đang bị bỏ rơi.

Giỏi nghề, giỏi ngoại ngữ về nước vẫn thất nghiệp
Trần Mạnh Hùng, 35 tuổi, quê Ứng Hòa - Hà Tây, nhân vật năm 1999 được Hiệp hội doanh nghiệp (DN) Hàn Quốc lấy làm điển hình cho LĐ nước ngoài, từng xuất hiện trên các báo Hàn Quốc. Hùng có sức khoẻ, nhiệt tình, kỷ luật cao, thông thao tiếng Hàn, tiếng Anh và thường có sáng kiến làm lợi cho Cty. Khi còn làm việc tại Cty đóng tàu ở TP Bu - san (Hàn Quốc), Hùng đã làm rạng danh cho LĐ Việt Nam.

Thế nhưng về nước, Hùng không được tôn vinh như thế¿ Hùng là con thứ 5 trong gia đình có 9 người con. Anh, chị của Hùng đã lập gia đình ra ở riêng; các em người làm nông, người đang đi học. Khoảng 300 triệu đồng mà Hùng gửi về từ Hàn Quốc chẳng thấm vào đâu khi chia đều cho chừng ấy miệng ăn của đại gia đình nghèo khó này.

Biết vậy, Hùng đã giữ 50 triệu đồng riêng cho mình để về nước đi tìm việc làm. Thế nhưng, khi đến gõ cửa một số đơn vị sản xuất, DN, cơ quan¿ Hùng đều bị họ "soi" bằng cấp rồi lắc đầu. Chẳng có gì khác giữa Hùng và những người cùng có bằng THPT, mặc dù anh có kinh nghiệm, tay nghề, ngoại ngữ¿ và thời gian tu nghiệp tại Hàn Quốc.

Sáu tháng trôi qua, không còn đủ thời gian để "mơ" một công việc như ý, Hùng mua một xe máy Trung Quốc hành nghề xe ôm ở thị trấn Vân Đình¿

Hùng tâm sự: "Tôi rất tiếc khi không tiếp cận được cơ hội việc làm thích hợp. Những ngày làm việc tại Hàn Quốc theo chương trình tu nghiệp là quãng thời gian tôi vừa làm vừa học nghề rất nghiêm túc, mong về quê tìm việc. Thế nhưng, tôi quá thất vọng khi đã có khá nhiều tiền nhưng rồi lại tay trắng chỉ vì không tìm được việc làm".

Nhàn cư vi bất thiện?
Lê Anh Tịnh, 24 tuổi, quê xóm Quang Trung - Kỳ Xuân (Kỳ Anh - Hà Tĩnh) vừa về nước sau 3 năm làm việc tại nhà máy bao bì ở TP Malaka - Malaysia.

Về nước đã gần 1 năm nay nhưng những ngày ở quê Tịnh chỉ chơi dài. Tịnh đã nghĩ đến việc mở trang trại, chăn nuôi, mở cửa hàng¿ nhưng đều không khả thi.

Tịnh cho rằng, với trình độ ngoại ngữ, tay nghề và kinh nghiệm sẵn có anh có quyền hy vọng tìm được việc có thu nhập ổn định.

Sau mấy tháng tìm việc, Tịnh cho rằng, không có bằng cao đẳng, đại học¿, tìm việc quá khó.

Mới đây, Tịnh ra Hà Nội tìm việc qua người quen. Thế nhưng, cơ hội có việc, dù là LĐ phổ thông tại các nhà máy cũng trở nên mờ mịt. Nán lại Hà Nội thêm thời gian nữa nếu không tìm được việc làm thì Tịnh sẽ về quê làm ruộng.

Tịnh tâm sự: "Một số bạn em cùng đi XKLĐ về nhà cũng thất nghiệp, nhiều đứa có tiền đua đòi ăn chơi, rượu chè, hư hỏng¿ Người quê em thường nói, sợ nhất là cách chơi của mấy cậu XKLĐ. Có tiền nhưng không có việc làm, họ ăn chơi, quậy phá, lôi kéo làm hỏng một bộ phận thanh niên làng. Em nghĩ, XKLĐ về mà không có việc làm thì tiền ấy cũng chẳng có nghĩa gì¿".

Có bao nhiêu LĐ sau khi về nước rơi vào hoàn cảnh như Hùng và Tịnh? Chưa có số liệu điều tra cụ thể nhưng các chuyên gia khẳng định con số này rất cao.

Trước đây, chúng ta bàn nhiều về giải quyết việc làm cho bộ đội xuất ngũ. Rồi một trong những cách giải quyết đó là đưa bộ đội xuất ngũ ra nước ngoài làm việc. Nhưng sau khi họ về thì sao? Đây có thể coi là "lỗ hổng" sau lưng của chủ trương XKLĐ.

(Theo TP)