Vàng bị hạ thấp tuổi nhưng giá tiền vẫn cao. Đó là các loại vàng SL, ST do các công ty tự đưa ra “chuẩn” để đánh đố và “móc túi” người tiêu dùng.

Người tiêu dùng tin tưởng vào chất lượng vàng. Ảnh: Tuổi Trẻ

Vàng nữ trang chất lượng SL đã có mặt rất sớm ở thị trường các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long. SL không phải là chữ tiếng Anh được viết tắt hay thuật ngữ dùng để ghi nhãn hiệu, chất lượng hàng hóa theo tiêu chuẩn/thông lệ quốc tế mà là viết tắt của chữ "sáu lăm", chỉ nữ trang được làm bằng vàng 6,5 tuổi.

Theo một chuyên gia trong ngành, trước đây vàng "tây" lưu hành trên thị trường chủ yếu là vàng 18K (tương đương 7,5 tuổi) và 14K (tương đương vàng 5,85 tuổi). Nhưng sau đó vàng 7,5 tuổi bị "ăn gian" chỉ còn 7 tuổi. Một thời gian dài, bên cạnh sản phẩm vàng 18K còn có vàng chợ 7 tuổi. Vào giữa những năm 1990, một số cửa hàng vàng tư nhân đã tiếp tục hạ tuổi vàng nhằm cạnh tranh với nữ trang của các công ty có thương hiệu.

Các công ty đã đối phó bằng cách đưa ra thị trường thêm loại hàng chợ có ký hiệu là ST. ST là viết tắt của chữ "sáu tám", tức vàng 6,8 tuổi và ST đã trở thành "tiêu chuẩn" trên thị trường! Thậm chí nữ trang bằng vàng ST đã được đăng ký với cơ quan chức năng khi đó là Ngân hàng Nhà nước. Mới đây, Công ty Vàng bạc đá quý Ngân hàng Nông nghiệp & phát triển nông thôn TP HCM tung ra loại vàng chất lượng SL cung cấp cho các chành, vựa, cửa hàng vàng. Công ty này nói rằng giá bán theo đúng tuổi vàng đã ghi, tức 6,5 tuổi. Các hóa đơn xuất cho chành, vựa đều ghi theo giá của vàng 6,5 tuổi. Thế nhưng trên thực tế công ty không kiểm soát được khâu bán lẻ, giá bán tùy thuộc "lòng hảo tâm" của chủ tiệm vàng, sẽ có giá mềm với khách quen và giá cứng với khách lơ mơ. Đã có nhiều người tiêu dùng phải trả tiền vàng 7 tuổi cho loại vàng SL.

Một nữ giám đốc công ty cổ phần vàng ở quận 1, TP HCM nói rằng "cuộc đua giảm tuổi diễn ra cách nay trên chục năm với "tiêu chuẩn" ST đã là giới hạn cuối cùng". Bà Cao Thị Ngọc Dung - giám đốc Công ty cổ phần Vàng bạc đá quý Phú Nhuận - nói rằng giảm thêm tuổi vàng nữ trang, người tiêu dùng sẽ bị móc túi nhiều hơn.

Các công ty sản xuất vàng nữ trang cho biết trong tuần tới sẽ họp để bàn có nên hạ độ tuổi vàng nữ trang từ ST xuống SL. Các doanh nghiệp này nhận định nếu không có sự thống nhất, mạnh ai nấy làm thì các đơn vị sản xuất nữ trang chất lượng ST sẽ bị mất hợp đồng, thị phần rơi vào đơn vị đã đưa ra "chuẩn" SL.

Điều này cho thấy các doanh nghiệp vàng không cảm thấy có gì lấn cấn hoặc vướng về mặt quản lý chất lượng sản phẩm. Họ có thể sản xuất vàng, ghi một cái tên nào đó về chất lượng sản phẩm mà người tiêu dùng không hiểu và tung ra thị trường như những sản phẩm thông thường. Trong khi đó, người tiêu dùng không được thông tin đầy đủ, lại quá tin tưởng vào các cửa hàng vàng và hệ thống tiêu chuẩn về vàng đã được xác lập qua thời gian.

Ông Hồ Hữu Hạnh - phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước TP HCM - nói đã từ lâu ngân hàng không còn quản lý chất lượng vàng nữ trang và coi đó là một loại hàng hóa như bao loại hàng hóa khác. Do vậy, doanh nghiệp tự xây dựng chất lượng, đăng ký với cơ quan quản lý về chất lượng hàng hóa và tự chịu trách nhiệm về chất lượng sản phẩm đã đăng ký.

Cơ quan quản lý thị trường sẽ kiểm tra, nếu phát hiện sản xuất và bán sản phẩm không đúng với chất lượng đã đăng ký thì sẽ xử phạt. Trong khi Ngân hàng đã buông việc đăng ký chất lượng vàng thì vẫn chưa thấy đơn vị nào đứng ra đảm nhận. Ngay cả bộ tiêu chuẩn VN về chất lượng vàng vẫn chưa được ban hành. Ước tính mỗi năm có khoảng 30 tấn vàng được sử dụng để làm nữ trang. Nếu giảm 1% tuổi vàng, người tiêu dùng bị mất 300kg vàng, mỗi ký vàng có giá 236 triệu đồng, tính ra cỡ 70 tỷ đồng.

(Theo Tuổi Trẻ)