Ngân hàng Ngoại thương (Vietcombank) sáng nay chính thức tuyên bố các nhà băng trong nước hoàn toàn không bị tổn thất về tài chính sau vụ kẻ gian dùng thẻ giả rút 800 triệu đồng từ ATM, bởi cả 30 thẻ giả mạo đều ăn cắp dữ liệu của thẻ được phát hành ở bên Mỹ.
Vì vậy, dù thẻ đó được rút tại các ATM ở Việt Nam, do một số ngân hàng Việt Nam chấp nhận thanh toán song theo quy định, mọi rủi ro tài chính từ các giao dịch kể trên sẽ được chuyển về cho các ngân hàng phát hành thẻ ở Mỹ.
Nên che kín bàn phím khi nhập mã số bí mật. Ảnh: Anh Tuấn |
Trên thực tế, loại hình tội phạm thẻ này đã được thế giới biết đến từ lâu với tên gọi "skimming" (lấy cắp dữ liệu thẻ) và "fishing" (lừa gạt lấy thông tin cá nhân). Các tổ chức thẻ quốc tế cũng đã có những cảnh báo tới các ngân hàng thành viên trên toàn thế giới. Riêng thị trường Việt Nam được khuyến cáo có khả năng trở thành điểm đến hấp dẫn của các tổ chức tội phạm thẻ giả quốc tế.
Như vậy, nỗi lo về nạn giả mạo thẻ ở Việt Nam, vốn được cảnh báo từ lâu, đã thành hiện thực. Sự vụ này chưa ảnh hưởng về tài chính đối với các ngân hàng song lại khiến các chủ thẻ vô cùng hoang mang. Nhiều người thắc mắc liệu những vụ việc mất tiền trong tài khoản trước đây có liên quan gì tới vụ giả mạo thẻ vừa được cơ quan chức năng phát hiện. Thậm chí có người còn tuyên bố từ nay trở đi sẽ không để lại quá nhiều tiền trong tài khoản ATM.
Tuy nhiên, các ngân hàng cho rằng đó không phải là cách làm hay để đối phó với nạn giả mạo thẻ. Hai yếu tố quan trọng để thực hiện thành công các giao dịch rút tiền mặt tại máy rút tiền tự động là thẻ và số PIN (mã số bí mật để truy cập vào tài khoản). Vì thế việc bảo mật tuyệt đối các thông tin về thẻ đặc biệt là số PIN sẽ quyết định hạn chế và ngăn chặn hiệu quả loại hình tội phạm thẻ này. "Người sử dụng thẻ cũng cần nâng cao ý thức cảnh giác khi nhận được các thư tín, email… yêu cầu cung cấp các thông tin cá nhân và các thông tin về thẻ tín dụng của mình để tránh bị kẻ gian lợi dụng", bà Nguyễn Tú Anh, Trưởng phòng Quản lý Thẻ Vietcombank khuyến cáo.
Rủi ro có thể phát sinh từ hai phía
Về nguyên tắc, ngoài yếu tố khách quan, rủi ro về thẻ có thể phát sinh từ hai phía, chủ thẻ và chính ngân hàng. Từ góc độ người tiêu dùng, những lần sơ ý để lộ mã số, thất lạc thẻ hay nhờ người khác rút tiền hộ có thể là nguyên nhân dẫn tới giả mạo. Theo bà Tú Anh, hơn 500 máy ATM của Vietcombank đều trang bị thiết bị chống ăn cắp dữ liệu, song những trường hợp chủ thẻ bị theo dõi khi đang nhập mã số bí mật và không bảo quản tốt thẻ của mình là bất khả kháng với ngân hàng.
Từ góc độ ngân hàng, nếu không kiểm soát chặt, thông tin về chủ thẻ và dữ liệu thẻ do ngân hàng quản lý có thể rò rỉ ra ngoài. Nếu rủi ro này xảy ra, hậu quả còn lớn hơn rất nhiều lần. Chính vì vậy, theo ông Dương Quang Khánh, Trưởng phòng Thẻ và các dịch vụ Ngân hàng điện tử (Ngân hàng Công thương - Incombank), các ngân hàng thường xuyên giám sát chặt chẽ các quy trình, thủ tục hoạt động của mình, cẩn trọng trong khâu tuyển chọn và thậm chí phải áp dụng biện pháp luân chuyển cán bộ nhằm ngăn ngừa mọi rủi ro có thể xảy ra. "Rủi ro từ hệ thống ngân hàng nếu xảy ra sẽ để lại hậu quả rất lớn, song ngân hàng hoàn toàn có thể kiểm soát được. Còn rủi ro bên ngoài, ngân hàng thường bị động và rất khó kiểm soát, nếu không có sự phối hợp của các bên liên quan và của chính khách hàng", ông Khánh nói.
Càng phát hành nhiều, càng rủi ro
Rủi ro ngày càng lớn trong khi điều kiện bảo mật chưa theo kịp là nguyên nhân buộc Incombank chưa triển khai dịch vụ thanh toán qua mạng (online) đối với các sản phẩm thẻ tín dụng quốc tế do Incombank làm đại lý phát hành. "Chúng tôi chấp nhận để dịch vụ của mình tạm thời còn hạn chế, nhưng đây là cách ngân hàng và khách hàng bảo vệ cho nhau trước nguy cơ rủi ro ngày một lớn. Trong tương lai, sẽ cho phép thanh toán qua mạng, song chỉ thực hiện khi điều kiện bảo mật tốt hơn". Hiện thẻ tín dụng quốc tế của Incombank vẫn áp dụng công nghệ từ, vì vậy theo ông Khánh, dùng thẻ từ mua hàng qua mạng sẽ rủi ro rất lớn.
Vietcombank lâu nay đã phát hành thẻ tín dụng quốc tế ứng dụng công nghệ chip vốn được đánh giá là tối ưu trong chống giả mạo và đa năng hoá dịch vụ. Tuy nhiên, bà Tú Anh thừa nhận, thanh toán offline đang là mục tiêu mà hầu hết các ngân hàng Việt Nam theo đuổi.
Rủi ro về thẻ cũng buộc các ngân hàng cân nhắc kỹ hơn chiến lược phát triển của mình. Theo ông Dương Quang Khánh, phát hành thẻ tín dụng quốc tế đang mang lại gánh nặng rủi ro càng lớn cho ngân hàng, rủi ro tỷ lệ thuận với lượng thẻ phát hành. "Vì vậy, chúng tôi đang đứng giữa ngã ba đường, phải lựa chọn xem nên tiến hay lùi, nên hay không nên phát triển mạnh thẻ tín dụng quốc tế. Riêng Incombank không khuyến khích phát triển mạnh thẻ tín dụng quốc tế, thay vào đó chúng tôi sẽ đầu tư mở rộng mạng lưới chấp nhận và thanh toán thẻ", ông Khánh tuyên bố.
Để có thể tạo ra những chiếc thẻ giả, kẻ phạm tội đã vào mạng Internet mua thẻ nhựa trắng và một máy ghi thẻ, sau đó tấn công vào cơ sở dữ liệu của một số công ty bán hàng qua mạng trên thế giới để ăn cắp các dữ liệu về thẻ đã được sử dụng để thanh toán. Đồng thời kẻ phạm tội cũng sử dụng các phần mềm tạo các website giả của các nhà cung cấp dịch vụ thanh toán qua mạng thậm chí là cả các website của các ngân hàng phát hành thẻ để lừa gạt chủ thẻ cung cấp các thông tin cá nhân liên quan đặc biệt là số PIN (mã số cá nhân) với chiêu bài “cần khách hàng cung cấp các thông tin cá nhân để cập nhật thông tin khách hàng phục vụ cho việc nâng cấp hệ thống”. Khi đã có được những thông tin trên, bọn tội phạm đã tiến hành in thẻ giả và sử dụng số PIN mà khách hàng đã cung cấp để rút tiền tại các máy rút tiền tự động. Các thẻ này tuy là các thẻ giả xong lại mang các thông tin và số PIN của thẻ thật, vì vậy hoàn toàn tương thích khi thực hiện các giao dịch rút tiền tại máy rút tiền tự động. Khi xử lý giao dịch, hệ thống của các ngân hàng phát hành thẻ không thể phát hiện ra là giao dịch thẻ giả mạo nên đã cấp phép chuẩn chi giao dịch. (Nguồn: Vietcombank) |
Song Linh
Theo dòng sự kiện: |
▪ 10 sự kiện kinh tế - xã hội nổi bật năm 2005 (27/12/2005)
▪ Xuất khẩu linh kiện đóng tàu thuỷ sang Nhật (27/12/2005)
▪ 68.800 cơ sở kinh doanh thực phẩm vi phạm quy chế (27/12/2005)
▪ Đề nghị cấm hàng không giá rẻ quảng cáo mập mờ (27/12/2005)
▪ Gia cầm trong tỉnh có dịch được vận chuyển tiêu thụ (27/12/2005)
▪ Mỹ thông qua việc xoá bỏ Luật Chống bán phá giá (27/12/2005)
▪ TP HCM tổ chức tháng bán hàng khuyến mãi lần 2 (27/12/2005)
▪ Chính thức giảm thuế nhập khẩu ôtô (27/12/2005)
▪ Cuối năm, nhiều mặt hàng giảm giá (26/12/2005)
▪ Sức hút siêu thị (26/12/2005)