Từ năm 1982, UBND huyện Quế Sơn đã có chủ trương giao đất, giao rừng cho nhân dân quản lý, trồng rừng phủ xanh đồi núi trọc, theo Quyết định số 184/HÐBT, ngày 6-12-1982, của Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ). Theo đó, ngày 20-3-1987, UBND huyện Quế Sơn đã ký quyết định cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng rừng và đất rừng (bìa trắng), theo đề nghị của UBND xã Quế Cường, cho 19 hộ dân có hộ khẩu thường trú tại thôn 4, xã Quế Cường, với diện tích 9,2 ha tại Núi Cam, xã Quế Cường (có sơ đồ vị trí và hiện trường giao nhận cho từng hộ) để nhân dân trồng rừng theo Dự án PAM 2780, cải thiện đời sống kinh tế và bảo vệ sinh thái.

Trong thời gian từ năm 1987 đến 1994, sau khi giao đất rừng cho dân, Hợp tác xã nông nghiệp xã Quế Cường đã tổ chức, hướng dẫn cho 19 hộ dân nói trên trồng cây trên núi Cam, chủ yếu là cây thông và bạch đàn. Tuy nhiên, do vùng đất đồi núi khô cằn, cây thông và bạch đàn phát triển chậm, không thành rừng, hiệu quả thu lại không cao,nên nhiều hộ dân chặt phá để lấy củi. Nhưng 19 hộ này vẫn quản lý, sử dụng và canh tác trên phần đất được giao.

Ngày 15-1-1994, Chính phủ ban hành Nghị định số 02/CP về việc giao đất, giao rừng cho các tổ chức, gia đình, cá nhân sử dụng ổn định lâu dài vào mục đích lâm nghiệp. Các ông Phan Thành Tâm (cán bộ văn hóa xã) và Ðinh Văn Hữu (thôn phó thôn 4) biết được chủ trương trên, đã cùng một số người khác đến khu vực Núi Cam, nơi huyện đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng rừng và đất rừng cho 19 hộ dân nêu trên, để trồng rừng. Ông Phan Thành Tâm còn đại diện cho một nhóm gồm bảy người, làm đơn xin và được UBND xã Quế Cường chấp nhận đề nghị lên UBND huyện Quế Sơn cấp đất tại đây (?). Ngày 29-10-1994, UBND huyện Quế Sơn ra Quyết định số 764/QÐ-UB giao toàn bộ diện tích 9,2 ha đất rừng tại Núi Cam (nơi huyện đã cấp cho 19 hộ nêu trên) cho nhóm bảy người, do ông Phan Thành Tâm, đại diện đứng tên trong hồ sơ xin cấp đất được quản lý, sử dụng trồng rừng theo Dự án PAM 4304 của huyện.

Bất bình trước việc làm của nhóm bảy người do ông Phan Thành Tâm làm đại diện, 19 hộ dân được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng rừng và đất rừng năm 1987 đã làm đơn khiếu kiện. Vụ việc đã kéo dài nhiều năm nay, nhưng chính quyền địa phương không giải quyết. Nghiêm trọng hơn, đến ngày 5-9-2000, UBND huyện Quế Sơn tiếp tục ra Quyết định số 600/QÐ-UB cấp giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất (sổ đỏ) cho nhóm bảy người của ông Phan Thành Tâm. Ngay sau khi quyết định được ban hành, tình hình khiếu kiện, tranh chấp giữa 19 hộ dân được cấp đất trước và nhóm bảy hộ của ông Phan Thành Tâm xảy ra quyết liệt hơn, đã dẫn đến xô xát, trở thành "điểm nóng", gây mất trật tự ở địa phương.

Chúng tôi về thôn 4, xã Quế Cường tìm hiểu sự việc. Bà Nguyễn Thị Sĩ và ông Lê Tá (những người được cấp "bìa trắng" năm 1987) bức xúc: Năm 1994, khi nhóm người của ông Phan Thành Tâm đến trồng cây trên phần đất huyện đã cấp cho chúng tôi, bà con cứ tưởng là Nhà nước lấy lại giao cho ngành lâm nghiệp trồng rừng theo dự án mới, nên không có ý kiến gì. Sau khi nhóm bảy người của ông Phan Thành Tâm tổ chức khai thác, bán cây, chia tiền cho nhau, người dân mới biết.

Qua tìm hiểu, dư luận ở địa phương đều nhất trí cho rằng: Khi UBND huyện cấp "sổ đỏ" cho nhóm bảy hộ của ông Phan Thành Tâm, thì phải thu hồi "bìa trắng" của 19 hộ đã cấp trước đây, nhưng UBND huyện đã không làm việc đó. Ðiều làm chúng tôi ngạc nhiên là, tất cả hồ sơ "bìa trắng" cấp đất năm 1987 cho nhân dân theo Nghị định 184/HÐBT, trong hồ sơ lưu của UBND huyện hiện nay không có, khi vụ việc khiếu kiện ở Núi Cam xảy ra, huyện mới xuống "xin" bà con cho photocopy lại, đem về làm hồ sơ lưu.

Việc tranh chấp kéo dài nhiều năm, tình hình khiếu kiện ngày càng trở nên phức tạp. Khi vụ việc xảy ra, UBND huyện Quế Sơn giải quyết không thấu tình, đạt lý, gây mất lòng tin trong dân. Ðược biết, ở xã Quế Cường, không chỉ đất rừng ở Núi Cam có khiếu kiện, tranh chấp, mà theo một số cán bộ UBND xã, hiện còn ba điểm khác cũng có đơn thư khiếu kiện do việc cấp đất chồng chéo. Trước tình hình tranh chấp, khiếu kiện ngày càng phức tạp, ngày 22-4-2005, UBND huyện Quế Sơn đã có thông báo yêu cầu các hộ gửi đơn ra tòa án giải quyết. Song, thông báo này không được sự đồng tình của người dân. Ðề nghị các cơ quan chức năng của huyện Quế Sơn và tỉnh Quảng Nam xem xét, sớm giải quyết dứt điểm việc tranh chấp đất trồng rừng ở xã Quế Cường.