Tại Việt Nam, sản giật (SG) là nguyên nhân gây tử vong cho thai phụ đứng hàng thứ 2. Để tránh tai biến này, biện pháp duy nhất là phải khám thai định kỳ.

Theo thống kê của BV Phụ sản Hùng Vương TP Hồ Chí Minh năm 2004, có đến 17,6% bệnh nhân SG không khám thai, số còn lại tuy có khám thai nhưng không theo định kỳ. Trong đó, có 19,4% trường hợp thai chậm tăng trưởng, 30,6% thai chết lưu vì mẹ bị SG. Còn tại BV Từ Dữ, chỉ riêng khoa hồi sức, năm 2004 đã tiếp nhận 174 trường hợp bị tiền sản giật (TSG), trong đó có 68 trường hợp SG rất nặng.

BS Trương Quốc Việt - trưởng khoa hồi sức BV Từ Dũ, cho biết: bất kỳ một thai phụ nào khi mang thai từ tuần thứ 20 trở đi, nếu không kiểm soát tốt huyết áp thì đều có thể bị TSG và SG. Nguy cơ này càng cao hơn đối với những người có tiền căn cao huyết áp hoặc bị tăng huyết áp trong thời gian mang thai, tăng huyết áp ghép (trước đó đã bị cao huyết áp, mang thai tăng huyết áp thêm).

TSG xảy ra khi có sự bất thường giữa người mẹ và bào thai: như phản ứng miễn dịch giữa mẹ và con, do bánh nhau thiếu tưới máu của người mẹ, cơ thể mẹ không tương thích với việc mang thai hoặc thai nhi bị suy dinh dưỡng . . . Khi đã xảy ra vấn đề bất tương hợp nói trên, cơ thể mẹ sẽ muốn loại bỏ thai ra ngoài, nên gây ra những triệu chứng "khó chịu” ở người mẹ. Sự khó chịu đó ngày càng tăng sẽ làm huyết áp người mẹ tăng cao, dẫn đến co giật, gọi là SG. Yêu cầu cứu cả mẹ lẫn con luôn được đặt ra đầu tiên nhưng một khi tình trạng bệnh nhân quá nguy kịch với tai biến SG, biện pháp can thiệp duy nhất là chấm dút thai kỳ để cứu sống người mẹ.

Theo bác sĩ Mỹ Ý, trưởng khoa Sản A - BV Từ Dũ thì: "Các thai phụ khi thấy có các dấu hiệu: phù nề, tiểu ra đàm - là triệu chứng của cao huyết áp trong thai kỳ, thì phải nghĩ ngay đến TSG và nên đến các cơ sở y tế để được khám thai và kiểm tra huyết áp. Những cơn co giật trong tai biến SG, xuất hiện tùy theo thể trạng của từng người, có người chỉ cần một cơn co giật là đã nguy kịch, thậm chí tử vong.

Nếu được phát hiện sớm, TSG có thể điều trị được giữ được, bào thai chào đời khỏe mạnh.

BS Trương Quốc Việt cho biết: "Những trường hợp mẹ bị SG, sau khi sinh xong vẫn có thể bị tái SG, do vậy việc bình ổn huyết áp và theo dõi sát thai kỳ là vô cùng quan trọng". Với phụ nữ mang thai, việc khám thai định kỳ tại các cơ sở y tế là yêu cầu quyết định để phòng tránh và đối phó kịp thời với SG.