Quan chức số hai trong chính quyền Mỹ, Phó tổng thống Dick Cheney, hôm qua tới Gruzia và trong bài phát biểu tại đây, ông nhấn mạnh sự ủng hộ của Washington đối với Tbilisi và lên án Nga về cuộc chiến vừa qua.
> Mỹ viện trợ 1 tỷ USD cho Gruzia

Tổng thống Gruzia Mikhail Saakashvili (phải) đón Phó tổng thống Mỹ Dick Cheney tại Tbilisi. Ảnh: AP.

Ông Cheney chỉ trích Nga vì những điều mà ông gọi là "nỗ lực đơn phương và bất hợp pháp" nhằm thay đổi đường biên giới Gruzia bằng vũ lực. Phó tổng thống Mỹ nói thêm rằng, các hành động của Matxcơva trong cuộc xung đột mới đây tại Gruzia đã gây ra sự hồ nghi về tính đáng tin cậy của họ như một đối tác quốc tế.

Cheney còn tái khẳng định với Tổng thống nước chủ nhà Mikhail Saakashvili rằng, Washington sẽ tiếp tục ủng hộ Tbilisi gia nhập khối quân sự NATO. Chuyến công du của ông diễn ra chỉ một ngày sau khi Mỹ công bố khoản viện trợ trị giá 1 tỷ USD cho Gruzia tái thiết sau chiến tranh.

Chuyến đi của ông Cheney tới Gruzia được chú ý đặc biệt vì diễn ra vào thời điểm nhạy cảm, khi nước này mới trải qua cuộc chiến với Nga. Phó tổng thống Mỹ kêu gọi "thế giới tự do" đoàn kết để ủng hộ quốc gia thuộc Liên Xô cũ này. Tổng thống Mikhail Saakashvili thì nhấn mạnh, Gruzia sẽ hướng tới giải pháp hòa bình cho căng thẳng tại Nam Ossetia và Abkhazia.

Chuyến công du của Phó tổng thống Mỹ Cheney có điểm dừng chân đầu tiên là Azerbaijan hôm 3/9, trước khi đến Gruzia. Tiếp theo ông sẽ tới Ukraina, một nước khác thuộc Liên Xô cũ và cũng đang muốn gia nhập NATO. Nga coi 3 nước này nằm trong phạm vi ảnh hưởng của mình, trong khi Mỹ lại nhìn nhận đó là những đồng minh nằm ở sân sau của Nga.

Lợi ích của Mỹ trong khu vực liên quan nhiều đến lĩnh vực năng lượng. Tuyến đường ống dẫn dầu BTC (Baku-Tbilisi-Ceyhan) nối từ biển Caspian tới phương Tây, chạy từ Azerbaijan qua lãnh thổ Gruzia và tới Thổ Nhĩ Kỳ. Washington đang lo ngại tình hình bất ổn có thể đe dọa tuyến đường ống dẫn dầu huyết mạch này, đồng thời giúp Nga có thêm tầm ảnh hưởng đến việc cung cấp năng lượng cho châu Âu.

Cuộc xung đột giữa Nga và Gruzia được khai mào khi Tbilisi bất ngờ đưa quân đánh úp nhằm tái chiếm vùng đất ly khai Nam Ossetia, đêm 7/8. Quân đội Nga đáp trả dữ dội, đánh bật lực lượng Gruzia ra khỏi Nam Ossetia, sau đó đưa quân tiến sâu vào lãnh thổ Gruzia. Cuộc chiến kết thúc bằng thỏa thuận ngưng bắn hôm 12/8 do Pháp làm trung gian.

Tới ngày 26/8, Nga tuyên bố công nhận độc lập hai vùng ly khai của Gruzia là Nam Ossetia và Abkhazia, quyết định bị Gruzia và phương Tây lên án kịch liệt. Hồi đầu tuần, Matxcơva còn mô tả Tổng thống Gruzia Mikhail Saakashvili là một "xác chết chính trị" và tuyên bố không công nhận tư cách lãnh đạo của ông.

Đình Chính (theo BBC, AP)