Trong thời gian tới, thuốc ARV sẽ được thanh toán thông qua Quỹ Bảo hiểm y tế, nên có thể một số trung tâm y tế không đủ điều kiện ký hợp đồng với bảo hiểm y tế sẽ chuyển bệnh nhân sang các bệnh viện để khám và nhận thuốc ARV từ nguồn bảo hiểm y tế. Vậy liệu thông tin của người nhiễm HIV có còn được bảo mật?

Trường hợp cá nhân, tổ chức bao gồm cả người làm việc tại cơ sở y tế, cơ quan bảo hiểm y tế nếu vi phạm sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật - Ảnh minh họa

Người sử dụng phải chuyển quỹ bảo hiểm y tế chi trả

Theo Bộ Y tế, trong những năm gần đây khi các nhà tài trợ quốc tế cắt giảm viện trợ, nhiều dịch vụ khám, xét nghiệm và điều trị cho người nhiễm HIV trước đây được các dự án quốc tế chi trả phải chuyển sang do Quỹ Bảo hiểm y tế chi trả, nếu người bệnh có thẻ bảo hiểm y tế.

Hiện nay, nhiều trường hợp người nhiễm HIV có thẻ bảo hiểm y tế mắc bệnh nhiễm trùng cơ hội, hoặc có bệnh khác kèm theo cũng đang được khám chữa bệnh và được quỹ bảo hiểm y tế chi trả theo quy định. Do đó, sự lo ngại về việc khám chữa bệnh và cấp thuốc ARV qua bảo hiểm y tế sẽ làm lộ bí mật của người bệnh là chưa có cơ sở vì ARV chỉ là một trong những loại thuốc thuộc danh mục được bảo hiểm y tế chi trả khi hết nguồn viện trợ.

Theo quy định tại Điều 8, Luật Phòng, chống HIV/AIDS, những hành vi công khai tên, địa chỉ, hình ảnh của người nhiễm HIV hoặc tiết lộ cho người khác biết về việc một người nhiễm HIV, mà chưa được sự đồng ý của người đó thì bị nghiêm cấm. Cũng theo quy định tại Điều 30 của Luật phòng, chống HIV/AIDS, kết quả xét nghiệm HIV dương tính chỉ được thông báo cho người có trách nhiệm chăm sóc, điều trị cho người nhiễm HIV tại các cơ sở y tế. Như vậy, việc bảo mật thông tin về quá trình khám chữa bệnh HIV/AIDS đã được quy định. Trường hợp cá nhân, tổ chức bao gồm cả người làm việc tại cơ sở y tế, cơ quan bảo hiểm y tế nếu vi phạm sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Bộ Y tế cũng cho biết, hiện có trên 108.000 người nhiễm HIV đang được điều trị bằng thuốc ARV tại các cơ sở y tế. Quy trình cung cấp dịch vụ cho các bệnh nhân này thực hiện theo quy định tại Thông tư số32/2013/TT-BYT ngày 17/10/2013 của Bộ Y tế về hướng dẫn quản lý, điều trị và chăm sóc người nhiễm HIV và người phơi nhiễm HIV, các dịch vụ điều trị HIV/AIDS, bao gồm cung cấp thuốc, xét nghiệm, tư vấn vẫn đang được các cơ sở y tế thực hiện.

Việc người nhiễm HIV có thẻ bảo hiểm y tế khi khám chữa bệnh không làm thay đổi quy trình này, chỉ khác về nguồn kinh phí để chi trả cho các dịch vụ liên quan đến khám chữa bệnh HIV/AIDS là từ quỹ bảo hiểm y tế thay vì từ nguồn quỹ của các chương trình, dự án thông qua hợp đồng giữa cơ quan bảo hiểm y tế với cơ sở y tế.

Giảm thiểu tác động tiêu cực đến người nhiễm HIV

Trong bối cảnh vẫn còn sự kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV/AIDS trong cộng đồng, với việc tạo thuận lợi cho người nhiễm HIV tiếp cận dịch vụ khám chữa bệnh, Bộ Y tế đã ban hành Thông tư số15/2015/TT-BYT ngày 26/6/2015 hướng dẫn khám chữa bệnh bảo hiểm y tế đối với người nhiễm HIV và người sử dụng dịch vụ liên quan đến HIV/AIDS.

Theo thông tư này, ngoài các quy định chung áp dụng đối với người tham gia bảo hiểm y tế còn bổ sung một số quy định góp phần giảm thiểu những tác động của tình trạng phân biệt đối xử hoặc bộc lộ thông tin liên quan đến người nhiễm HIV mà vẫn đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh về HIV/AIDS.

Cụ thể, việc đăng ký khám chữa bệnh ban đầu, người nhiễm HIV tham gia bảo hiểm y tế được quyền đăng ký khám chữa bệnh bảo hiểm y tế ban đầu tại cơ sở khám chữa bệnh bảo hiểm y tế tuyến xã, tuyến huyện mà không phân biệt địa giới hành chính phù hợp với nơi làm việc, cư trú.

Trường hợp có nhu cầu, người tham gia bảo hiểm y tế bị nhiễm HIV được đăng ký khám chữa bệnh ban đầu tại một trong các cơ sở khám chữa bệnh bảo hiểm y tế có khám bệnh, chữa bệnh HIV/AIDS trong địa bàn cấp tỉnh, cấp huyện.

Người tham gia bảo hiểm y tế nhiễm HIV đang khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế có điều trị bằng thuốc ARV khi có nhu cầu thì tiếp tục được khám bệnh, chữa bệnh HIV/AIDS tại cơ sở đó để bảo đảm thuận lợi trong tiếp cận điều trị, duy trì sự ổn định và hiệu quả trong công tác quản lý, chăm sóc, điều trị và phòng chống HIV/AIDS.

Người tham gia bảo hiểm y tế nhiễm HIV được thay đổi nơi đăng ký khám chữa bệnh bảo hiểm y tế ban đầu vào đầu mỗi quý theo hướng dẫn của tổ chức bảo hiểm xã hội nơi phát hành thẻ bảo hiểm y tế.

Như vậy, trường hợp khi tham gia bảo hiểm y tế nếu cơ sở khám chữa bệnh bảo hiểm y tế không phù hợp, người bệnh sẽ được quyền chuyển cơ sở khám chữa bệnh ban đầu phù hợp đối với người bệnh.