Trong tuần này, các nhà khoa học Hà Lan đã khẳng định lại những phát hiện do Thái Lan đưa ra năm ngoái, theo đó họ chỉ ra, những phụ nữ có sử dụng nevirapine (Viramune) chỉ một lần thì hai tuần sau đó, trong thành phần máu của họ vẫn phát hiện thấy có nồng độ của thuốc này.

Các tác giả của bản nghiên cứu in trong tạp chí Hội chứng suy giảm miễn dịch đạt được này (Journal of Acquired Immune Deficiency Syndromes) cho rằng, với thời hạn điều trị thuốc chống virus quá ngắn ngủi, chỉ từ 3-5 ngày như thế rất có thể vẫn chưa đủ cản trở việc phát sinh chất đề kháng với nevirapine trong cơ thể mọi phụ nữ.

Nevirapine khi đưa vào như một loại thuốc độc lập sẽ là chất gây kháng thuốc bởi lẽ virus HIV chỉ cần một sự hoán chuyển sẽ có khả năng kháng thuốc rất cao. Nồng độ nevirapine ở mức dưới 3mg/L là đủ để làm tăng độ kháng thuốc rồi.

Năm ngoái, các nhà nghiên cứu của Thái Lan và Mỹ đã khẳng định, nồng độ nevirapine có trong máu người bệnh sau điều trị có thể sẽ còn lâu hơn nhiều so với khoảng thời gian được công nhận ở một số phụ nữ. Bởi có đến gần nửa số bệnh nhân tham gia trong một nghiên cứu nhỏ ở Thái Lan vẫn phát hiện thấy có nevirapine sau 14 ngày sử dụng thuốc này.

Cũng theo một nghiên cứu của Hà Lan được công bố trong tuần này, các nhà khoa học thuộc đại học Nijmegen đã mời 44 phụ nữ không nhiễm HIV tại nước này tham gia thí nghiệm, mỗi người này sẽ dùng một liều nevirapine 200 mg duy nhất và cứ một tuần hai lần trong vòng 21 ngày liên tục, người ta sẽ lấy mẫu máu và mẫu nước bọt của họ để nghiên cứu. 

Bằng một dung dịch phân tích với giới hạn phát hiện nồng độ là 0,15mg/L, các nhà nghiên cứu đã thu được những kết quả sau: có 7/44 phụ nữ vẫn nhận thấy có nồng độ nevirapine trong máu vào ngày thứ 21 của lần thử nghiệm; khoảng thời gian giữa của các mẫu không phát hiện nevirapine đầu tiên trong plasma là 17 ngày (cũng có thể trong khoảng từ 10-21 ngày). Còn sau khoảng 14 ngày thì không phát hiện thấy có nevirapine trong các mẫu nước bọt nữa.

Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng, những nghiên cứu gần đây đều cố gắng giải quyết tốt vấn đề này bằng cách đưa thêm thuốc zidovudine (AZT, Retrovir) hay zidovudine plus lamivudine (AZT/3TC, Combivir) trong 3 đến 5 ngày để đánh giá đúng thời gian cần thiết.

Cách thức này được các nhà nghiên cứu cho là không thực sự hiệu quả lắm khi ngăn ngừa sự gia tăng các biến đổi của nevirapine. Nhưng rõ ràng, việc tạo ra đề kháng với nevirapine là điều không thể thiếu trong những phương thức phòng chống căn bệnh thế kỷ.

Tuy nhiên, họ cũng cảnh báo rằng, việc kéo dài thời hạn dùng thuốc đối với những thuốc khác sẽ làm tăng nguy cơ phát sinh đề kháng với những loại thuốc ấy.

Đỗ Dương theo http://www.aidsmap.com